پژوهشنامه اقتصادی

راهکارهای جذب سرمایه گذاری خارجی با تاکید بر مولفه های موثر اقتصادی و سیاسی

ملوک پرتوی شفق

دوره 4، شماره 13 ، تیر 1383، ، صفحه 89-125

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 758.63 K

مزیت نسبی صنایع غذایی و صنایع پوشاک ایران

محمدرضا منجذب

دوره 2، شماره 7 ، دی 1381، ، صفحه 95-124

چکیده

  با توجه به اینکه صنایع غذایی و پوشاک در ایران از دسته صنایع کاربر تلقی می گردد، پس می توان با تحلیل و مطالعه مزیت نسبی در اقلام تولیدی هر یک از این دو صنعت زمینه های صادرات بیشتر آنها را فراهم ساخت. زیرا ایجاد تمهیدات لازم و بستر مناسب افزایش صادرات اقلام دارای مزیت نسبی، تاثیری مطلوب و مثبت بر اشتغال کشور خواهد داشت. بنابراین در این ...  بیشتر با توجه به اینکه صنایع غذایی و پوشاک در ایران از دسته صنایع کاربر تلقی می گردد، پس می توان با تحلیل و مطالعه مزیت نسبی در اقلام تولیدی هر یک از این دو صنعت زمینه های صادرات بیشتر آنها را فراهم ساخت. زیرا ایجاد تمهیدات لازم و بستر مناسب افزایش صادرات اقلام دارای مزیت نسبی، تاثیری مطلوب و مثبت بر اشتغال کشور خواهد داشت. بنابراین در این مطالعه با استفاده از روش مزیت نسبی آشکار شده ( RCA ) محاسبات مربوط به مزیت نسبی گروههای هر دو صنعت صورت می پذیرد. بنابراین با تخمین تابع عرضه صادرات دو صنعت، می توان مطالعه فوق را تکمیل نمود. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 822 K

تاثیر رشد اقتصادی بر فقر: مطالعات تطبیقی برنامه اول و سوم توسعه

محمد رضا زارع چمازکتی؛ زهرا کریمی موغاری؛ شهریار زروکی

دوره 22، شماره 85 ، تیر 1401، ، صفحه 95-118

https://doi.org/10.22054/joer.2023.71903.1111

چکیده

   با توجه به اصول 29، 31 و 43 قانون اساسی ایران، یکی از اهداف آرمانی جمهوری اسلامی، مقابله با فقر و نابرابری اقتصادی و اجتماعی در کشور می‌باشد و برای این منظور دو استراتژی به طور موازی پس از انقلاب دنبال شده است.  یکی از این استراتژی‌ها گسترش و کمک‌های جانبی دولت برای مبارزه با فقر و محرومیت بود. در این زمینه، دولت سیاست‌ها و برنامه ...  بیشتر  با توجه به اصول 29، 31 و 43 قانون اساسی ایران، یکی از اهداف آرمانی جمهوری اسلامی، مقابله با فقر و نابرابری اقتصادی و اجتماعی در کشور می‌باشد و برای این منظور دو استراتژی به طور موازی پس از انقلاب دنبال شده است.  یکی از این استراتژی‌ها گسترش و کمک‌های جانبی دولت برای مبارزه با فقر و محرومیت بود. در این زمینه، دولت سیاست‌ها و برنامه ریزی‌هایی در قالب برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی به اجرا گذاشت. لذا با توجه به چنین ضرورتی هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر رشد اقتصادی بر فقر: مطالعات تطبیقی برنامه اول و سوم توسعه می‌باشد. نتایج حاصل از برآورد الگوی پژوهش بر مبنای روش خود بازگشتی با وقفه‌های توزیعی حاکی از آن است که رشد اقتصادی (از سال 1357 تا 1399) بر فقر در بلندمدت اثر مثبت و معنی دار دارد در حالی که رشد اقتصادی (برنامه اول و سوم توسعه)، رانت نفتی بر فقر اثر منفی و معنی دار دارند، مخارج تامین اجتماعی بر فقر در بلند مدت تاثیری ندارد. لذا می‌توان بیان داشت که صرف رشد اقتصادی برای مقابله با فقر کافی نیست بلکه در کنار فرآیند رشد پویا، زیر ساخت‌های بهبود یافته برای جامعه (از جمله فقرا) و اصلاحات نهادی باید به موازات آن اجرا شود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 616.88 K

وضعیت موافقتانامه عمومی تجارت خدمات و مشکلات پذیرش آن از سوی ایران

محبوبه مدنی اصفهانی

دوره 3، شماره 8 ، فروردین 1382، ، صفحه 99-116

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 350.92 K

ارزیابی تاثیر شفافیت بانک مرکزی بر ثبات اقتصاد کلان در کشورهای نوظهور

مهدی یزدانی؛ رعنا شکویی دونیقی

دوره 22، شماره 84 ، فروردین 1401، ، صفحه 103-138

https://doi.org/10.22054/joer.2022.66667.1044

چکیده

   بی­ثباتی اقتصاد کلان مانع جدی برای رشد واقعی اقتصاد و استمرار آن است. در این مقاله براساس روش معادلات همزمان در فضای داده‌های تابلویی طی سال‌های 2014-1998 از دو روش برای بررسی تاثیر شفافیت بر ثبات اقتصاد کلان در کشورهای دارای اقتصادهای نوظهور استفاده‌‌ شده است. در روش اول دو معادله برای شفافیت بانک مرکزی و ثبات در نظر گرفته و اثر ...  بیشتر  بی­ثباتی اقتصاد کلان مانع جدی برای رشد واقعی اقتصاد و استمرار آن است. در این مقاله براساس روش معادلات همزمان در فضای داده‌های تابلویی طی سال‌های 2014-1998 از دو روش برای بررسی تاثیر شفافیت بر ثبات اقتصاد کلان در کشورهای دارای اقتصادهای نوظهور استفاده‌‌ شده است. در روش اول دو معادله برای شفافیت بانک مرکزی و ثبات در نظر گرفته و اثر متقابل این دو متغیر بررسی شده است. در روش دوم به منظور بررسی دقیق‌‌تر و جزئی‌تر تاثیر شفافیت بانک مرکزی بر متغیرهای تشکیل‌دهنده ثبات شامل تورم، شکاف تولید و شکاف نرخ ارز حقیقی، سه معادله برای متغیرهای اشاره شده و یک معادله برای ارزیابی اثر این متغیرها بر شفافیت استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعه نشان ‌می‌دهد شفافیت بانک مرکزی از عوامل تاثیرگذار بر ثبات اقتصاد کلان است. همچنین مجذور شفافیت بانک مرکزی، رابطه منفی و معنادار با ثبات اقتصاد کلان دارد. این در حالی است که شفافیت بانک مرکزی با تورم و شکاف نرخ ارز حقیقی رابطه معکوس دارد؛ به گونه‌ای که بین شفافیت بانک مرکزی و تورم رابطه دو سویه وجود دارد. در نهایت اثر شفافیت بانک مرکزی بر شکاف تولید و عکس آن معنادار نیست. با توجه به اثر مثبت شفافیت بانک مرکزی بر ثبات اقتصاد کلان توصیه می‌شود، بانک‌ مرکزی با در نظر گرفتن تجربه‌های موفق در کشورهای دنیا در مورد شفافیت، این هدف را به صورت جدی پیگیری کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.04 M

موانع و اشتغال پایدار و راهکارها

محمد تقی ضیائی بیگدلی

دوره 3، شماره 9 ، تیر 1382، ، صفحه 113-129

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 305.22 K

مالیات بر ارزش افزوده در کشور ترکیه

رویا طباطبائی یزدی

دوره 1، شماره 1 ، تیر 1380، ، صفحه 35-46

چکیده

  برای کسب شناخت دقیقتری از سیستم مالیات بر ارزش افزوده در شکور ترکیه، لازم است تا شناخت مختصری از سیستم مالیاتی در ترکیه به دست آوریم به این دلیل در قسمت اول مقاله، به اجمال به سیستم مالیاتی در ترکیه پرداخته می شود و در قسمت دوم به بیان خصوصیات عمده مالیات بر ارزش افزوده که در کشورهای OECD تجربه شده است، پرداخته خواهد شد و در قسمت ...  بیشتر برای کسب شناخت دقیقتری از سیستم مالیات بر ارزش افزوده در شکور ترکیه، لازم است تا شناخت مختصری از سیستم مالیاتی در ترکیه به دست آوریم به این دلیل در قسمت اول مقاله، به اجمال به سیستم مالیاتی در ترکیه پرداخته می شود و در قسمت دوم به بیان خصوصیات عمده مالیات بر ارزش افزوده که در کشورهای OECD تجربه شده است، پرداخته خواهد شد و در قسمت سوم نیز در مورد مالیات بر ارزش افزوده در ترکیه مطالبی عنوان خواهد گردید.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 208.78 K

ارایه یک رویکرد جدید برای رتبه بندی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده های فازی

لقمان حاتمی شیرکوهی؛ امیر نظری شیرکوهی؛ هما صمدی؛ مهران نعمتی

دوره 12، شماره 46 ، مهر 1391، ، صفحه 65-84

چکیده

  بورس، نهادی سازمان یافته‌ است که از جمله نهادهای عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب می‌شود. ارزیابی عملکرد شرکت­‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و انتخاب نوع واحد تجاری، موضوعی مهم برای مدیران مالی و سرمایه­گذاران است، زیرا با یک ارزیابی جامع، می­توان ریسک سرمایه­گذاری را تا حد قابل قبولی کاهش داد. هدف از انجام این پژوهش ...  بیشتر بورس، نهادی سازمان یافته‌ است که از جمله نهادهای عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب می‌شود. ارزیابی عملکرد شرکت­‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و انتخاب نوع واحد تجاری، موضوعی مهم برای مدیران مالی و سرمایه­گذاران است، زیرا با یک ارزیابی جامع، می­توان ریسک سرمایه­گذاری را تا حد قابل قبولی کاهش داد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی و اولویت­بندی شرکت­‌های سهامی با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده­ها در شرایط عدم قطعیت است. در راستای هدف، این پژوهش با استفاده از 10 شاخص تأثیرگذار بر ارزیابی عملکرد، 50 شرکت موجود در فهرست ارایه شده از سوی سازمان بورس اوراق بهادار را با عنوان «50شرکتفعال­تربورس اوراقبهادارتهران - سهماههچهارمسال 1388» مورد بررسی قرار می­دهد. نتایج این طرح نشان می­دهد که روش تحلیل پوششی داده­‌های فازی، رویکرد مناسبی برای مدل­سازی نوسانات و عدم قطعیت­‌های موجود در داده­‌های سال­‌های مالی مختلف و ارزیابی عملکرد شرکت­ها در شرایط عدم قطعیت شاخص­‌های تأثیرگذار است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 282.43 K

شکل گیری مجدد اوپک در نقش نهادی نیرومند

ناصر فرشادگوهر

دوره 3، شماره 10 ، دی 1382، ، صفحه 67-88

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 513.69 K

بررسی سفته‌بازی و حباب قیمت مسکن در مناطق شهری ایران

سیدمحمدرضا سیدنورانی

دوره 14، شماره 52 ، فروردین 1393، ، صفحه 68-49

چکیده

  این مقاله به بررسی سفته­بازی و حباب قیمتی در بازار مسکن مناطق شهری ایران می‌پردازد. برای این منظور ابتدا مدل مناسب برای تبیین عوامل تعیین­کننده قیمت مسکن طراحی و سپس، به روش GMM برای دوره 1375:1 تا 1389:4برآورد شده است. نتایج نشان می­دهد که عواملی مانند قیمت دوره قبل مسکن، بازدهی سایر بازارها (رشد شاخص قیمت مصرف‌‌کننده تعدیل شده)، تغییرات ...  بیشتر این مقاله به بررسی سفته­بازی و حباب قیمتی در بازار مسکن مناطق شهری ایران می‌پردازد. برای این منظور ابتدا مدل مناسب برای تبیین عوامل تعیین­کننده قیمت مسکن طراحی و سپس، به روش GMM برای دوره 1375:1 تا 1389:4برآورد شده است. نتایج نشان می­دهد که عواملی مانند قیمت دوره قبل مسکن، بازدهی سایر بازارها (رشد شاخص قیمت مصرف‌‌کننده تعدیل شده)، تغییرات جمعیت، هزینه ساخت مسکن و میزان عرضه مسکن (پروانه­های ساختمانی صادر شده) اثر معناداری بر شاخص قیمت مسکن دارند. در این بین، اثر تغییر درآمد (تولید ناخالص داخلی) بر شاخص قیمت مسکن معنادار نیست. اگر قیمت دوره قبل مسکن را شاخص تقاضای سفته­بازی و تغییرات جمعیت، تغییرات تولید ناخالص داخلی و بازدهی سایر بازارها را شاخص تقاضای مصرفی مسکن در نظر بگیریم، سهم تقاضای سفته­بازی در توضیح تغییرات شاخص قیمت مسکن 8/6 برابر سهم تقاضای مصرفی در اقتصاد ایران طی دوره مورد بررسی است. همچنین با تعمیم ضرایب برآوردی مدل برای سال 1391 و تعریف حباب قیمت مسکن به‌عنوان اختلاف قیمت واقعی مسکن از مقادیر تعادل بلندمدت آن، نتایج نشان می­دهد که در سه فصل ابتدایی سال 1391 به ترتیب حدود 8/17، 3/26 و 6/56  درصد از رشد فصلی شاخص قیمت را می­توان به عوامل مقطعی و روانی بازار یا به حباب قیمت مسکن منسوب کرد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 630.31 K

بررسی کارایی بورس اوراق بهادار تهران در سطح ضعیف و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر آن

محمود دانیالی ده حوض؛ حسین منصوری

دوره 12، شماره 47 ، دی 1391، ، صفحه 71-96

چکیده

  این تحقیق در صدد است ضمن بررسی کارایی بورس اوراق بهادار تهران، عوامل و مؤلفه­های مؤثر بر ارتقای کارایی آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. در راستای اهداف پژوهش، نخست با استفاده از آزمون­های استقلال (آزمون گردش) به بررسی شکل ضعیف کارایی بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازیم. سپس، به‌منظور استخراج عوامل و مؤلفه­های مؤثر بر ارتقای ...  بیشتر این تحقیق در صدد است ضمن بررسی کارایی بورس اوراق بهادار تهران، عوامل و مؤلفه­های مؤثر بر ارتقای کارایی آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. در راستای اهداف پژوهش، نخست با استفاده از آزمون­های استقلال (آزمون گردش) به بررسی شکل ضعیف کارایی بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازیم. سپس، به‌منظور استخراج عوامل و مؤلفه­های مؤثر بر ارتقای کارایی بورس اوراق بهادار تهران، به‌رغم استفاده از آرای خبرگان و کارشناسان صاحب­نظر، از تحلیل عاملی نیز استفاده می‌شود. بدین منظور برای تعیین درجه اهمیت هر یک از  عوامل و مؤلفه­های تأثیرگذار بر ارتقای کارایی بورس اوراق بهادار تهران، از تکنیک آنتروپی استفاده می‌شود. یافته‌های حاصل از به‌کارگیری آزمون گردش، حاکی از عدم تأیید کارایی بورس اوراق بهادار تهران در شکل ضعیف است. همچنین نتایج به­کارگیری روش آنتروپی دلالت بر آن دارد که «سیستم اطلاعاتی بازار» بیشترین تأثیر را بر کارایی بورس اوراق بهادار تهران دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 401.66 K

بررسی ماهیت و روند تغییر فن‌آوری در صنعت ایران (1387-1350)

نادر دشتی؛ کاظم یاوری؛ حسین صادقی سقدل

دوره 11، شماره 40 ، فروردین 1390، ، صفحه 71-95

چکیده

  تحولات فنی به عنوان یکی از منابع اصلی رشد بهره وری، نقش مهمی در رشد اقتصادی ایفا می‌کند. از این‌رو، در دوره بعد از جنگ جهانی دوم، تعیین اندازه و جهت تغییرات فن‌آوری موضوع تلاشهای پژوهشی فراوانی بوده است. در این مقاله ماهیت و روند تغییر فن‌آوری در صنعت ایران طی دوره زمانی 1387-1350 با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی مورد بررسی قرار گرفته ...  بیشتر تحولات فنی به عنوان یکی از منابع اصلی رشد بهره وری، نقش مهمی در رشد اقتصادی ایفا می‌کند. از این‌رو، در دوره بعد از جنگ جهانی دوم، تعیین اندازه و جهت تغییرات فن‌آوری موضوع تلاشهای پژوهشی فراوانی بوده است. در این مقاله ماهیت و روند تغییر فن‌آوری در صنعت ایران طی دوره زمانی 1387-1350 با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور یک تابع هزینه ترانسلوگ به همراه سیستم معادلات سهم هزینه به روش سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط (SUR)[1] برآورد گردید. نتایج نشان داد نرخ تغییر فن‌آوری طی دوره مورد مطالعه 10/1- درصد بوده است. یعنی با گذشت زمان نرخ تغییر هزینه واحدهای تولیدی کاهش یافته است. علاوه بر‌این تغییر فن‌آوری در جهت استفاده بیشتر از عوامل انرژی و مواد و استفاده کمتر از عوامل نیروی کار و سرمایه بوده است.     

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 411.1 K

ساختار صنعت و بهره‌وری نیروی کار در صنایع تولیدی ایران

محمد علی فیض پور؛ محمدرضا دهقانپور

دوره 11، شماره 41 ، تیر 1390، ، صفحه 71-95

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 406.54 K

بررسی مدل‌ها و استراتژی‌های نوین تأمین مالی شرکت‌های تعاونی در اقتصاد ایران

سید شمس ‏الدین حسینی؛ امیررضا سوری؛ حامد محمدی

دوره 12، شماره 44 ، فروردین 1391، ، صفحه 73-98

چکیده

  هدف از مقاله حاضر پژوهشی از نوع میدانی است که زمینه‌های به‏کارگیری مدل‌های سازمانی و استراتژی‌های نوین تأمین مالی را در تعاونی‌های ایران بررسی می‏کند. برای این منظور پرسشنامه‌ای طراحی شد و  نظرات 31 نفر از خبرگان بخش تعاون مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش  نشان داد که مدل سازمانی تعاونی‌ سنتی در تأمین مالی تعاونی‌ها ...  بیشتر هدف از مقاله حاضر پژوهشی از نوع میدانی است که زمینه‌های به‏کارگیری مدل‌های سازمانی و استراتژی‌های نوین تأمین مالی را در تعاونی‌های ایران بررسی می‏کند. برای این منظور پرسشنامه‌ای طراحی شد و  نظرات 31 نفر از خبرگان بخش تعاون مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش  نشان داد که مدل سازمانی تعاونی‌ سنتی در تأمین مالی تعاونی‌ها در ایران مؤثر نیست و سایر مدل‌های سازمانی تعاونی مانند سرمایه‌گذاری نسبی، عضو- سرمایه ‏گذار، نسل جدید، تعاونی با واحدهای مستقل دارای سرمایه در حال افزایش، سهامی- سرمایه‏گذار و تبدیل شدن به شرکت سرمایه‏محور، در تأمین مالی تعاونی‌ها در ایران مؤثر هستند. همچنین براساس نظر خبرگان در استراتژی تأمین مالی سنتی، روش‌های تأمین مالی از طریق بانک و سایر نهادهای مالی، سهام اعضا، سرمایه سهام تخصیص نیافته ذخایر و استقراض از نهادهای وام دهنده تخصصی در تأمین مالی تعاونی‌ها در ایران مؤثر هستند. در استراتژی تأمین مالی حمایتی، روش‌های تأمین مالی از طریق برنامه سرمایه پایه، اوراق ظرفیت، طرح‌های اجباری مشارکت در سهام، ذخیره مازاد برگشتی، انتشار سهام جایزه ورأی سود، وجوه بازنشستگی اعضا، واحدهای مشارکتی، برنامه‌های سرمایه چرخشی و وام‌های چرخشی، در تأمین مالی تعاونی‌ها در ایران مؤثر هستند و در نهایت، در استراتژی تأمین مالی مستقیم، روش‌های تأمین مالی از طریق واحدهای تجهیز سرمایه تعاونی، سرمایه‏گذاری مستقیم، بازار مستثنا، سند تعهد، سهام سرمایه‏ گذاری/ گواهی‌نامه (صدور سهام ممتاز)، سهام ممتاز قابل بازخرید، اوراق قرضه محلی، طرح‏های سهام کارکنان، عایدات حاصل از مبادله با افراد غیرعضو و درصدی از کل سهام در تأمین مالی تعاونی‌ها در ایران مؤثر هستند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 330.07 K

بررسی عوامل مؤثر بر ساختار مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری

امید پورحیدری؛ نسرین یوسف زاده

دوره 12، شماره 45 ، تیر 1391، ، صفحه 75-98

چکیده

  این تحقیق عوامل مؤثر بر ساختار مالی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را با استفاده از رویکرد مدل­سازی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار می‌دهد. این مطالعه سعی دارد اهمیت نسبی هر یک از عوامل مؤثر بر ساختار مالی را مشخص کند. دوره زمانی تحقیق از ابتدای سال 1379 تا پایان سال 1386 است. در این مطالعه، از مدل شاخص‌های چندگانه- ...  بیشتر این تحقیق عوامل مؤثر بر ساختار مالی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را با استفاده از رویکرد مدل­سازی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار می‌دهد. این مطالعه سعی دارد اهمیت نسبی هر یک از عوامل مؤثر بر ساختار مالی را مشخص کند. دوره زمانی تحقیق از ابتدای سال 1379 تا پایان سال 1386 است. در این مطالعه، از مدل شاخص‌های چندگانه- علل چندگانهکه در واقع، حالت خاصی از مدل‌سازی معادلات ساختاری است، برای بررسی عوامل مؤثر بر ساختار مالی استفاده شده و تأثیر عوامل شرکتی شامل رشد، ارزش وثیقه‌ای دارایی‌ها، سودآوری، نوسان‌پذیری سود، اندازه شرکت و نوع صنعت بر سازه پنهان ساختار مالی مورد بررسی قرار گرفت. ساختار مالی به­طور هم­زمان، با دو نسبت بدهی‌های کوتاه‌مدت و بدهی‌های بلندمدت به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام مورد اندازه‌گیری قرار گرفته است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که ارزش وثیقه‌ای دارایی‌ها مهم­ترین عامل تعیین‌کننده ساختار مالی شرکت‌ها است. دیگر عوامل تعیین­کننده ساختار مالی به ترتیب اهمیت شامل اندازه شرکت، سودآوری، رشد، نوسان‌پذیری سود و نوع صنعت است. همچین نتایج این مطالعه حاکی از آن بوده که نسبت بدهی‌های کوتاه‌مدت به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام مهم‌ترین شاخص معرف ساختار مالی شرکت است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 318.28 K

قیمت گذاری بیمه سپرده ها در بانک های خصوصی ایران ( مورد مطالعه بانک های پارسیان، اقتصاد نوین، کارآفرین )

رضا طالبلو

دوره 11، شماره 43 ، دی 1390، ، صفحه 75-98

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 416.92 K

بررسی رابطه میان باز بودن اقتصاد و اندازه دولت

رضا اکبریان؛ محمدرضا کارکن

دوره 13، شماره 48 ، فروردین 1392، ، صفحه 79-107

چکیده

  با مباحث مربوط به جهانی شدن و پرسش­هایی که در مورد تأثیرجهانی شدن بر اندازه دولت مطرح شده است، فرضیه‌های کارایی و جبرانی دو فرضیه متفاوتی هستند که در عصر جهانی شدن مطرح می‌شوند. فرضیه جبرانی حضور دولت را در اقتصاد برای کاهش ریسک‌های جهانی شدن لازم می‌داند و فرضیه کارایی به حضور کم‌رنگ‌تر دولت و تنها به مهیا کردن شرایط لازم برای ...  بیشتر با مباحث مربوط به جهانی شدن و پرسش­هایی که در مورد تأثیرجهانی شدن بر اندازه دولت مطرح شده است، فرضیه‌های کارایی و جبرانی دو فرضیه متفاوتی هستند که در عصر جهانی شدن مطرح می‌شوند. فرضیه جبرانی حضور دولت را در اقتصاد برای کاهش ریسک‌های جهانی شدن لازم می‌داند و فرضیه کارایی به حضور کم‌رنگ‌تر دولت و تنها به مهیا کردن شرایط لازم برای ورود سرمایه اشاره می‌کند. بنابراین، در مقاله حاضر به بررسی دلایل رشد اندازه دولت با تأکید بر جهانی شدن طی سال­های 1386-1339 می­پردازیم. برای تحقق این هدف از متغیرهای سهم تجارت به تولید ناخالص داخلی به‌عنوان شاخص درجه باز بودن اقتصاد، درآمد سرانه حقیقی، تورم، جمعیت، درآمد نفتی و اندازه دولت برحسب مخارج کل و مخارج مصرفی به شکل درصدی از تولید ناخالص داخلی در قالب الگوی خودبازگشتی با وقفه­های توزیعی ـ با استفاده از آزمون کرانه پسران و همکاران ـ استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد، در بلندمدت، درجه باز بودن اقتصاد تأثیری بر اندازه دولت نداشته است، اما در کوتاه‌مدت رابطه معنادار مثبتی بین درجه باز بودن اقتصاد و اندازه دولت از حیث مخارج کل و مصرفی برقرار است. همچنین نتایج بررسی بین جهانی شدن اقتصاد و مخارج رفاه و تأمین اجتماعی حاکی از آن است که این نوع مخارج، برای مقابله با تکانه‌های حاصل از آثار درجه باز بودن اقتصاد، نقشی را در اقتصاد ایفا نکرده­اند. همچنین باید در نظر داشت که وجود درآمدهای حاصل از صادرات نفت، منابع درآمدی عظیمی برای دولت فراهم آورده که به رشد اندازه دولت منجر شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 278.91 K

شناسایی زنجیره‌های تولیدی در ایران با استفاده از شاخص میانگین طول انتشار (APL)

اسفندیار جهانگرد؛ افروز آزدیخواه جهرمی

دوره 13، شماره 51 ، دی 1392، ، صفحه 81-111

چکیده

  مقاله حاضر به شناسایی زنجیره­های تولید[1] با استفاده از شاخص میانگین طول انتشار[2]برای اقتصاد ایران با استفاده از جدول داده ـ ستانده سال 1380 می‌پردازد. ابتدا به اندازه­گیری پیوند­های پسین و پیشین فعالیت‌ها می‌پردازیم و سپس، ماتریس شاخص میانگین طول انتشار و در نهایت، شناسایی زنجیره‌های تولیدی را با استفاده از جدول داده ـ ستانده ...  بیشتر مقاله حاضر به شناسایی زنجیره­های تولید[1] با استفاده از شاخص میانگین طول انتشار[2]برای اقتصاد ایران با استفاده از جدول داده ـ ستانده سال 1380 می‌پردازد. ابتدا به اندازه­گیری پیوند­های پسین و پیشین فعالیت‌ها می‌پردازیم و سپس، ماتریس شاخص میانگین طول انتشار و در نهایت، شناسایی زنجیره‌های تولیدی را با استفاده از جدول داده ـ ستانده تجمیع شده شش بخشی و بیست‌‌وهشت بخشی  به‌دست می‌آوریم.  نتایج حاکی از آن است که با بررسی پیوندهای پسین و پیشین فعالیت‌های اقتصادی، بخش­های صنعت و آب،برق و گاز به‌عنوان بخش­های کلیدی شناسایی شدند.همچنین با مقایسه میانگین طول  انتشارهای پسین و پیشین  نتایج نشان می‌دهند که بزرگ‌ترین میانگین طول انتشار پیشین متعلق به بخش کشاورزی و سپس، بخش معدن و کوچک‌ترین مقادیر متعلق به بخش خدمات و ساختمان است. بزرگ‌ترین میانگین طول انتشارهای پسین نیز متعلق به بخش ساختمان و کشاورزی و کوچک‌ترین مقادیر متعلق به بخش معدن و خدمات است. نکته  و نتیجه مهم  این بوده که  در هر دو مورد ـ جدول 6 بخشی و جدول 28 بخشی ـ بخش معدن در بین فعالیت‌های اقتصادی در ابتدای چرخه تولید اقتصاد ایران قرار  می‌گیرد. [1]- Production Chains [2]- Average Propagation Lengths

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 483.25 K

تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی و ویژگی‌های خاص بانکی بر مطالبات غیرجاری در نظام بانکی ایران

تیمور محمدی؛ فرزاد اسکندری؛ داود کریمی

دوره 16، شماره 62 ، مهر 1395، ، صفحه 81-101

https://doi.org/10.22054/joer.2016.7023

چکیده

  هدف این مطالعه بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی و ویژگی‌های خاص بانکی بر مطالبات غیرجاری در محدوده زمانی 1392-1384 است. برای دستیابی به این هدف از تکنیک داده‌های تابلویی در قالب مدل پویا برای 18 بانک کشور استفاده شده است و شاخص نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات پرداختی هر بانک برای سنجش مطالبات غیرجاری مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج ...  بیشتر هدف این مطالعه بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی و ویژگی‌های خاص بانکی بر مطالبات غیرجاری در محدوده زمانی 1392-1384 است. برای دستیابی به این هدف از تکنیک داده‌های تابلویی در قالب مدل پویا برای 18 بانک کشور استفاده شده است و شاخص نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات پرداختی هر بانک برای سنجش مطالبات غیرجاری مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج تخمین مدل به روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) نشان می‌دهد که در میان متغیرهای کلان مورد بررسی، متغیر رشد اقتصادی تاثیر منفی و متغیرهای شکاف نرخ سود واقعی در بازار غیررسمی از نرخ بهره واقعی در بازار رسمی و نوسان نرخ ارز، تاثیر مثبت بر نسبت مطالبات غیرجاری به تسهیلات پرداختی داشته‌اند. بررسی تاثیر متغیرهای خاص بانکی نیز نشان داده‌اند که متغیرهای نسبت کفایت سرمایه، نسبت سپرده به هزینه که به عنوان نماینده کارایی معرفی شده است و نسبت سهم از تسهیلات که نشان‌دهنده اندازه بانک‌ است، همگی تاثیر منفی و معناداری بر ایجاد مطالبات غیرجاری داشته‌اند. با این وصف می‌توان فرضیه «مدیریت بد» که نشان می‌دهد افزایش کارایی هزینه کل، موجب کاهش مطالبات معوق می‌شود و فرضیه «قدرت و ثبات بازاری» که بر اساس آن استدلال می‌شود بانک‌های با قدرت بازاری بالاتر نسبت تسهیلات سررسید گذشته کمتری دارند را برای بانک‌های مورد بررسی تایید کرد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 376.48 K

آثار اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی در بازار برق ایران با استفاده از رویکرد «شبیه‌سازی عامل بنیان»

محمدباقر اسدی؛ حسین صادقی سقدل؛ بهرام سحابی؛ علیرضا ناصری

دوره 17، شماره 65 ، تیر 1396، ، صفحه 81-114

https://doi.org/10.22054/joer.2017.7847

چکیده

    مقاله حاضر به بررسی آثار ناشی از اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر روند تغییر در ترکیب تکنولوژی تولید نیروگاهی و دیگر خروجی‌های بازار برق ایران اختصاص دارد. در این راستا ابتدا بازار برق ایران با استفاده از رویکرد عامل بنیان برای یک دوره بلندمدت شبیه‌سازی شده است. سپس تغییرات در خروجی‌های نهایی بازار برق شامل متوسط قیمت بازار برق، ...  بیشتر   مقاله حاضر به بررسی آثار ناشی از اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر روند تغییر در ترکیب تکنولوژی تولید نیروگاهی و دیگر خروجی‌های بازار برق ایران اختصاص دارد. در این راستا ابتدا بازار برق ایران با استفاده از رویکرد عامل بنیان برای یک دوره بلندمدت شبیه‌سازی شده است. سپس تغییرات در خروجی‌های نهایی بازار برق شامل متوسط قیمت بازار برق، متوسط راندمان نیروگاه‌ها، میزان ظرفیت نیروگاهی و ترکیب تکنولوژی نیروگاهی در نتیجه اصلاح قیمت سوخت موردبررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصله از بررسی‌های انجام شده حاکی از آن است که در وضعیت کنونی ترکیب تکنولوژی موجود در بازار برق ایران از شرایط بهینه فاصله دارد. بر این اساس اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی می‌تواند بازدهی و انگیزه‌های سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های مختلف را به گونه‌ای تغییر دهد که ترکیب تکنولوژی نیروگاهی در کشور با تغییرات اساسی روبه‌رو شده و با افزایش سهم نیروگاه‌های کاراتری چون نیروگاه‌های سیکل ترکیبی، منجر به افزایش راندمان تولید برق در ایران از حدود 36 درصد کنونی تا بیش از 55 درصد شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 729.04 K

اثر بدهی‌های خارجی دولت بر رشد اقتصادی ایران

محمد مولایی؛ ابوالقاسم گلخندان

دوره 14، شماره 53 ، تیر 1393، ، صفحه 83-108

چکیده

    سیاست کسری بودجه در بسیاری از کشورها به‌عنوان یکی از ابزارهای مالی برای رفع کمبود درآمدهای دولت و رسیدن به رشد اقتصادی مطلوب به شمار می‌آید. در ایران نیز به ‌دلیل مشکلات متعددی که اقتصاد طی سال‌های اخیر با آن مواجه بوده، تأمین بخشی از درآمد­ها و هزینه­های دولت از طریق کسری بودجه متداول بوده است. یکی از منابع کسری بودجه، استقراض ...  بیشتر   سیاست کسری بودجه در بسیاری از کشورها به‌عنوان یکی از ابزارهای مالی برای رفع کمبود درآمدهای دولت و رسیدن به رشد اقتصادی مطلوب به شمار می‌آید. در ایران نیز به ‌دلیل مشکلات متعددی که اقتصاد طی سال‌های اخیر با آن مواجه بوده، تأمین بخشی از درآمد­ها و هزینه­های دولت از طریق کسری بودجه متداول بوده است. یکی از منابع کسری بودجه، استقراض خارجی است که نحوه هزینه ‌کردن آن می­تواند دارای آثار مثبت یا منفی بر رشد اقتصادی باشد. در این راستا با به‌کارگیری روش هم‌انباشتگی[1] یوهانسن ـ یوسلیوس[2]و مدل تصحیح خطای برداری (VECM)[3] به بررسی تجربی رابطه بلندمدت و کوتاه‌مدت بین بدهی‌های خارجی و رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی (1390-1359) پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که اثر بدهی‌های خارجی بر رشد اقتصادی ایران در بلندمدت و کوتاه‌مدت منفی و معنادار است. ازاین‌رو، استفاده صحیح از استقراض خارجی و دیگر منابع تأمین کسری بودجه باید در جهت افزایش اشتغال و سرمایه‌گذاری‌های با بازدهی بالا باشد. همچنین توانایی پرداخت به‌موقع دیون خارجی و داخلی دارای تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی در بلندمدت است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 496.6 K

آزمون نظریه هکشر - اوهلین در مورد صادرات و واردات چین

عباس شاکری؛ سیروس امیدوار

دوره 10، شماره 39 ، دی 1389، ، صفحه 83-103

چکیده

  طی دهههای اخیر کالاهای ارزان قیمت چینی سهم عمده ای از بازار مصرفی کـشورهای مختلـف و از جملـه ایـران را بـه خـود اختصاص داده اند. یکی از سؤالات مطرح در این زمینه این است که علل و عوامل مؤثر بر پایین بودن قیمت کالاهای چینی کدامند؟ یکی از فرضیات مطرح برای پاسخگویی به این پرسش، بهره برداری چین از مزیت نسبی نیروی کار در زمینه تولید و صدور ...  بیشتر طی دهههای اخیر کالاهای ارزان قیمت چینی سهم عمده ای از بازار مصرفی کـشورهای مختلـف و از جملـه ایـران را بـه خـود اختصاص داده اند. یکی از سؤالات مطرح در این زمینه این است که علل و عوامل مؤثر بر پایین بودن قیمت کالاهای چینی کدامند؟ یکی از فرضیات مطرح برای پاسخگویی به این پرسش، بهره برداری چین از مزیت نسبی نیروی کار در زمینه تولید و صدور کالاهای کاربر توسط این کشور است. در این تحقیق رشد سریع صادرات چین در سه دهه اخیر، با استفاده از نظریه هکشر- اوهلین بیان میشود. به این منظور با استفاده از جدول داده- ستانده سال 2000 چین، محتوای عوامل تولید صادرات و واردات چین محاسبه شده و با استفاده از آزمونهای لئونتیف و لیمر نشان داده میشود که کشور چین در صدور کالاهای کاربر دارای مزیت نسبی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.6 M

چالش های اساسی در روش شناسی اقتصاد در پایان قرن بیستم

فریبرز رئیس دانا

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1380، ، صفحه 83-110

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 566.3 K

بررسی تاثیر دانش بر رشد اقتصادی استانهای ایران

حجت الله میرزایی؛ علی اصغر بانوئی

دوره 15، شماره 58 ، مهر 1394، ، صفحه 84-110

چکیده

  نقش و اهمیت دانش در رشد اقتصادی از نیمه دوم قرن بیستم مورد توجه قرار گفت. از دهه‌ی 1980 دانش به‌عنوان متغیری درون‌زا و تعیین کننده وارد تابع تولید شد و با اهمیت یافتن نقش دانش، نوآوری و فناوری‌های نوین مطالعات گسترده‌ای برای بررسی نقش و تاثیر این متغیرها بر رشد اقتصادی هم در سطح ملی و هم منطقه‌ای (مناطق واقع در مرزهای ملی) انجام شد. ...  بیشتر نقش و اهمیت دانش در رشد اقتصادی از نیمه دوم قرن بیستم مورد توجه قرار گفت. از دهه‌ی 1980 دانش به‌عنوان متغیری درون‌زا و تعیین کننده وارد تابع تولید شد و با اهمیت یافتن نقش دانش، نوآوری و فناوری‌های نوین مطالعات گسترده‌ای برای بررسی نقش و تاثیر این متغیرها بر رشد اقتصادی هم در سطح ملی و هم منطقه‌ای (مناطق واقع در مرزهای ملی) انجام شد. پژوهشگران اقتصادی تلاش کردند ناموزونی در رشد اقتصادی مناطق را براساس تفاوت در میزان بهره آنها از دانش و نوآوری توضیح دهند. در ایران نیز با تولید و انتشار حساب‌های اقتصادی استان‌ها از سال 1379، مسیر این مطالعات هموار شد و زمینه برای بررسی نقش و تاثیر دانش و نوآوری در رشد اقتصادی استان‌های مختلف و از این رهیافت تفاوت آنها در رشد اقتصادی فراهم شد. در این مقاله اثر متغیرهای دانش(شامل نیروی کار متخصص، کارکنان تحقیق و توسعه و ارزش افزوده بخش‌های دارای فناوری بالا)  در کنار دو متغیر سنتی نیروی کار و سرمایه بر رشد اقتصادی استان‌های کشور طی دوره 1379 تا 1390  بررسی شده و مدل رشد اقتصادی با رهیافت حسابداری رشد تخمین زده شده است. نتایج تخمین مدل به روش اثرات تصادفی نشان می‌دهد که نرخ رشد نیروی کار متخصص با ضریبی برابر ب 05/2 بیشترین اثر را بر رشد اقتصادی استان‌های کشور در اختیار داشته است. پس از آن، نرخ رشد سرمایه سرانه با ضریبی برابر با 89/0  و نرخ رشد ارزش افزوده صنایع با فناوری بالا و متوسط( به ازای هر نفر شاغل) با ضریبی برابر با19/0 قرار دارند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 518.11 K

تأثیر بازار سرمایه بر رشد اقتصادی در ایران (1390-1370) با استفاده از رویکرد تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA)

امیر خادم علیزاده

دوره 13، شماره 50 ، مهر 1392، ، صفحه 87-121

چکیده

  سرمایه‌گذاری یکی از الزام‌های اولیه رشد اقتصادی است. این مقاله اثر بازار سرمایه را بر رشد اقتصادی در ایران طی دوره (1390-1370)، مورد بررسی قرار داده است. پس از بیان ادبیات مربوط به رشد اقتصادی و بازار سرمایه و مبانی نظری آن، برخی از شاخص‌ها و نسبت­های تأثیرگذار در بازار سرمایه ایران تعریف شده‌اند. به دلیل وجود هم‌خطی شدید بین این نماگرهای ...  بیشتر سرمایه‌گذاری یکی از الزام‌های اولیه رشد اقتصادی است. این مقاله اثر بازار سرمایه را بر رشد اقتصادی در ایران طی دوره (1390-1370)، مورد بررسی قرار داده است. پس از بیان ادبیات مربوط به رشد اقتصادی و بازار سرمایه و مبانی نظری آن، برخی از شاخص‌ها و نسبت­های تأثیرگذار در بازار سرمایه ایران تعریف شده‌اند. به دلیل وجود هم‌خطی شدید بین این نماگرهای بازار سرمایه ایران، رویکرد تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA) برای کاهش تعداد آنها و تعیین اصلی­ترین شاخص، به کار گرفته شده است. سپس، با انجام رگرسیون روی مدل رشد انتخابی، رابطه این شاخص برتر با رشد اقتصادی در ایران برآورد می­شود. یافته­های پژوهش بیان‌کننده این است که در سطح کلان، رابطه مثبت و معناداری بین شاخص‌های بازار سرمایه و رشد اقتصادی در ایران مشاهده نمی‌شود. توصیه سیاستی این پژوهش، گسترش بازار سرمایه از طریق ارایه ابزارهای متنوع و جدید مالی و ایجاد فضای حقوقی مناسب برای جذب نقدینگی موجود در کشور برای تأمین مالی بنگاه‌های کارآمد در بازار سرمایه ایران است.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 435.26 K