نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 * استادیار دانشگاه بوعلی‌سینا

2 دانشجوی دکترای دانشگاه لرستان

چکیده

  سیاست کسری بودجه در بسیاری از کشورها به‌عنوان یکی از ابزارهای مالی برای رفع کمبود درآمدهای دولت و رسیدن به رشد اقتصادی مطلوب به شمار می‌آید. در ایران نیز به ‌دلیل مشکلات متعددی که اقتصاد طی سال‌های اخیر با آن مواجه بوده، تأمین بخشی از درآمد­ها و هزینه­های دولت از طریق کسری بودجه متداول بوده است. یکی از منابع کسری بودجه، استقراض خارجی است که نحوه هزینه ‌کردن آن می­تواند دارای آثار مثبت یا منفی بر رشد اقتصادی باشد. در این راستا با به‌کارگیری روش هم‌انباشتگی[1] یوهانسن ـ یوسلیوس[2]و مدل تصحیح خطای برداری (VECM)[3] به بررسی تجربی رابطه بلندمدت و کوتاه‌مدت بین بدهی‌های خارجی و رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی (1390-1359) پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که اثر بدهی‌های خارجی بر رشد اقتصادی ایران در بلندمدت و کوتاه‌مدت منفی و معنادار است. ازاین‌رو، استفاده صحیح از استقراض خارجی و دیگر منابع تأمین کسری بودجه باید در جهت افزایش اشتغال و سرمایه‌گذاری‌های با بازدهی بالا باشد. همچنین توانایی پرداخت به‌موقع دیون خارجی و داخلی دارای تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی در بلندمدت است.



 

کلیدواژه‌ها

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گزارش اقتصادی و ترازنامه سال‌های 1389-­1359.
جعفری صمیمی، احمد (1383)، اقتصاد بخش عمومی (1)، انتشارات سمت، چاپ ششم.
جعفری صمیمی، احمد، محمد علی‌زاده و خسرو عزیزی (1386)، بررسی رابطه بلندمدت کسری بودجه و عملکرد اقتصاد کلان در ایران: یک تحلیل نظری و تجربی، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، شماره 4.
حسینی‌نسب، ابراهیم و مهدیه رضاقلی‌زاده (1389)، بررسی ریشه‌های مالی تورم در ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، شماره 1.
دلاوری، مجید و سجاد بصیر(1390)، تأثیر بی‌ثباتی اقتصادی و کسری (مازاد) بودجه بر رشد اقتصادی ایران، نشریه اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره 286.
فرح‌بخش، ندا و اسدالله فرزین‌وش (1388)، اثر کسری بودجه بر کسری حساب جاری و رشد اقتصادی، مجلهتحقیقات اقتصادی، شماره 88.
طهرانچیان، امیرمنصور (1377)، تأثیر بدهی‌ خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای در‌حال‌توسعه (با تأکید برایران)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران.
منکیو، گریگورین (1383)، اقتصاد کلان، ترجمة حمیدرضا برادران شرکا و علی پارسائیان، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی، چاپ دوم.
نوفرستی، محمد (1389)، ریشه واحد و هم‌جمعی در اقتصادسنجی، انتشارات رسا.
Barro, R (1974),"Are Government Bonds Net Wealth?, Journal of Economy, December.
Enders, W(1995), Applied Econometric Time Series, John Wiely Sons, Ince. USA.
Friedman, M (1981), Deficit and Inflation, Newsweek, Feb. 23.
Granger, C. & P. Newbold (1974), Spurious Regression in Economic, Journal of Economic, Vol. 2.
Keho, Y(2010), Budget Deficits and Economic Growth: Causality Evidence and Policy Implications for WEAMU Countries, EuropeanJournal of Economics, Issue 18.
Nawaz, M., Qureshi, M. & N. W. Awan (2012), Does External Debt Causes Economic Growth; A Case Study of Pakistan, The Romanian Economic Journal, No. 43.
Ogunmuyiwa, M.S (2011), Does External Debt Promote Economic Growth in Nigeria?, Current Research Journal of Economic Theory, 3(1).
Piontkivsky, R., Bakun, A., Kryshko, M. & T. Sytnyk (2001), The Impact of the Budget Deficit on Inflation in Ukraine, Research Report, Commissioned by INTAS.
Srivyal, V. & S. S. Venkata (2004), Budget Deficits and Other Macroeconomic Variables in India, Applied Econometrics and International Development, 4.
Safdari, M. & M. A. Mehrizi (2011), External Debt and Economic Growth in Iran, Journal of Economic and International Finance, 3(5).
Soludo, C.C (2003), Debt Poverty and Inequality in Okonjo Iweala, Soludo, and Muntar (Eds), Africa World Press NJ.