سهیلا پروین؛ مهنوش عبدالله میلانی؛ وحید رضائی
چکیده
افزایش قیمت کالاها و خدمات، هزینه زندگی خانوارها را به نسبت اوزان کالاها در سبد مصرفی هر خانوار تغییر میدهد. بسته به آنکه تورم از ناحیه کالاهای ضروری که در سبد مصرفی خانوارهای کمدرآمد سهم بیشتری دارد، اتفاق افتاده باشد یا کالاهای کمتر ضروری که سهم بیشتری در سبد خانوار با درآمد بالا دارند، توزیع به ترتیب به زیان خانوار کمدرآمد ...
بیشتر
افزایش قیمت کالاها و خدمات، هزینه زندگی خانوارها را به نسبت اوزان کالاها در سبد مصرفی هر خانوار تغییر میدهد. بسته به آنکه تورم از ناحیه کالاهای ضروری که در سبد مصرفی خانوارهای کمدرآمد سهم بیشتری دارد، اتفاق افتاده باشد یا کالاهای کمتر ضروری که سهم بیشتری در سبد خانوار با درآمد بالا دارند، توزیع به ترتیب به زیان خانوار کمدرآمد یا با درآمد بالا تغییر میکند. در تعدیل اثرات تورم بهطور معمول از شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) استفاده میشود. این شاخص تغییرات قیمتها را براساس الگوی مصرفی خانوار با درآمد متوسط در نظر میگیرد؛ حال آنکه خانوارها در دهکهای درآمدی مختلف دارای الگوی مصرفی متفاوتی هستند. برای رفع این نارسایی، مقاله حاضر تاثیر تغییرات نسبی قیمتها بر توزیع درآمد (هزینه) حقیقی را براساس شاخص قیمت ویژه خانوار (HSPI) که با استفاده از اوزان کالاهای در سبد مصرفی هر خانوار محاسبه میشود برای دوره 1394-1386 مدنظر قرار داده است. برای سنجش نابرابری از ضریب جینی به روش آگوانگ استفاده شده است. نتایج نشان میدهد در دورههایی که شدت افزایش قیمت گروه خوراکیها نسبت به سایر گروهها بیشتر بوده است، ضریب جینی هزینه حقیقی خانوارها به ترتیب براساس شاخص ویژه خانوار (HSPI) و شاخص قیمت مصرفکننده (CPI)، بزرگتر از ضریب جینی هزینه اسمی است. قیمت نسبی بالاتر در گروه خوراکیها با توجه به وزن بالاتر این گروه از کالاها در سبد مصرفی خانوارهای کمدرآمد، توزیع را به زیان گروه فقیر، تغییر داده است.
ناصر خیابانی؛ شقایق شجری پورجابری
چکیده
نوسانات قیمت مسکن و تحلیل علل پدید آورنده آن همواره مورد توجه سیاستگذاران و پژوهشگران بوده است. سازوکار شتابدهنده مالی (توسعهیافته توسط برنانکه و گرتلر (1999)) میتواند توضیحی برای این نوسانات ارائه سازد. این مقاله با تمرکز بر مفهوم شتابدهنده مالی به تحلیل همبستگی کوتاهمدت و بلندمدت بین قیمت مسکن و اعتبارات در ایران میپردازد. ...
بیشتر
نوسانات قیمت مسکن و تحلیل علل پدید آورنده آن همواره مورد توجه سیاستگذاران و پژوهشگران بوده است. سازوکار شتابدهنده مالی (توسعهیافته توسط برنانکه و گرتلر (1999)) میتواند توضیحی برای این نوسانات ارائه سازد. این مقاله با تمرکز بر مفهوم شتابدهنده مالی به تحلیل همبستگی کوتاهمدت و بلندمدت بین قیمت مسکن و اعتبارات در ایران میپردازد. برای این منظور یک مدل تصحیح خطای برداری ساختاری طی دوره زمانی 1393:4-1367:1 طراحی شده است. یافتههای تحقیق گویای وجود یک رابطه همانباشتگی بین قیمت مسکن واعتبارات است. در افق بلندمدت زمانی، جهت علیت از سمت اعتبارات به قیمتهای مسکن است. با این وجود در کوتاهمدت، رابطه دوسویهای بین قیمتهای مسکن و اعتبارات وجود دارد. بهطورکلی براساس نتایج این تحقیق، شواهدی از اثر وثیقهای مسکن در بازارهای مسکن واعتبارات مشاهده میشود، اما این اثر در مقایسه با نقش وثیقهای مسکن در کشورهای با بازارهای مالی و رهنی توسعهیافته، محدود و اندک است.
سحر رحیمی راد؛ حسن حیدری؛ رضا نجارزاده
چکیده
در این مقاله تلاش شده است تا عوامل اثرگذار بر هزینه تحقیق و توسعه در صنایع ایران شناخته شود تا با شناسایی آنها بتوان در مطالعات بعدی، سیاستهایی را برای افزایش هزینههای تحقیق و توسعه تجویز کرد. با توجه به مبانی نظری و مطالعات پیشین، عواملی مانند اندازه بنگاه، نیروی انسانی تحصیلکرده، سود بنگاه، سرمایهگذاری بنگاه، شاخص درجه باز ...
بیشتر
در این مقاله تلاش شده است تا عوامل اثرگذار بر هزینه تحقیق و توسعه در صنایع ایران شناخته شود تا با شناسایی آنها بتوان در مطالعات بعدی، سیاستهایی را برای افزایش هزینههای تحقیق و توسعه تجویز کرد. با توجه به مبانی نظری و مطالعات پیشین، عواملی مانند اندازه بنگاه، نیروی انسانی تحصیلکرده، سود بنگاه، سرمایهگذاری بنگاه، شاخص درجه باز بودن تجاری صنایع و رشد ارزش افزوده اسمی به عنوان متغیرهای اثرگذار در مدل وارد شدند. معادلات رگرسیون پژوهش با استفاده از دادههای مربوط به صنایع کارخانهای ایران برحسب کدهای دورقمی ISIC برای صنایع با سطح تکنولوژی بالا، متوسط و پایین در بازه زمانی 1393-1374 برآورد شد. نتایج برآورد معادلات شدت تحقیق و توسعه در بخش صنعت در ایران نشان میدهد که در صنایع با تکنولوژی بالا، کارگاههایی که نسبت بالاتری از کارکنان آنها دارای تحصیلات دانشگاهی هستند از نظر تجاری بازتر هستند، دارای اندازه بزرگتری بوده و نسبت تشکیل سرمایه به ارزش افزوده بیشتری دارند و به طور متوسط سهم بالاتری از ارزش افزوده خلق شده را صرف تحقیق و توسعه میکنند. یافتههای این مقاله نشان میدهد که عوامل مهمی مانند سودآوری و رشد ارزش افزوده تاثیری بر تصمیم بنگاهها به هزینه کردن تحقیق و توسعه در این صنایع نداشته است. در صنایع با سطح تکنولوژی متوسط و پایین هیچ یک از متغیرها از معناداری برخوردار نبودهاند که نشان میدهد در ایران این صنایع هنوز به مرحلهای نرسیدهاند که تحقیق و توسعه در راهبردهای آنها نقش مهمی داشته باشد. بر این اساس با توجه به عوامل بسیار متفاوت اثرگذار بر تصمیم بنگاهها به تحقیق و توسعه برحسب سطح فناوری، اتخاذ سیاستهای جداگانه برای صنایع با هر یک از این سه سطح تکنولوژی در ایران ضروری به نظر میرسد.
رضا طالبلو؛ محمد مهدی داودی
چکیده
در این مقاله پرتفوی بهینه سرمایهگذاری شامل 4 شاخص مالی، شیمیایی، دارویی و خودرو برآورد شده است. برای بررسی ساختار وابستگی بین داراییها از الگوهای مختلف خانواده کاپیولا، برای مدلسازی تلاطمهای بازده داراییها از الگوهای مختلف خانواده گارچ و بهمنظور مدلسازی دمهای توزیع از الگوی نظریه ارزش فرین استفاده شده است. همچنین ...
بیشتر
در این مقاله پرتفوی بهینه سرمایهگذاری شامل 4 شاخص مالی، شیمیایی، دارویی و خودرو برآورد شده است. برای بررسی ساختار وابستگی بین داراییها از الگوهای مختلف خانواده کاپیولا، برای مدلسازی تلاطمهای بازده داراییها از الگوهای مختلف خانواده گارچ و بهمنظور مدلسازی دمهای توزیع از الگوی نظریه ارزش فرین استفاده شده است. همچنین برای محاسبه ریسک پرتفوی دارایی از الگوی ریزش مورد انتظار استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد شاخص شیمیایی بیشترین وزن را در الگوی بهینه سرمایهگذاری به خود اختصاص میدهد. همچنین برای رسیدن به بازده بیشتر (و البته بهشرط تحمل ریسک بالاتر)، میتوان وزن شاخص دارویی را در پرتفوی دارایی افزایش داد. شاخص خودرو نیز به دلیل نوسانات بسیار بزرگ در هیچیک از پرتفویهای سرمایهگذاری وزن قابلتوجهی ندارد. نتایج آزمون شارپ نیز نشان داد که دو الگوی کاپیولای فرانک و گامبل در متنوع سازی پرتفوی سرمایهگذاری کاراتر عمل کردند.
سمیه شاه حسینی؛ زهرا آملی؛ مریم خلیلی
چکیده
در ادبیات اقتصاد بینالملل بر اهمیت و نقش صادرات در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشورها تاکید شده است. با رونق گرفتن تجارت، همه کشورهای دنیا تلاش میکنند تا با اتخاذ سیاستهای مناسب این موتور اقتصادی را فعال کنند. تجربه اقتصادهای نوظهور نشان داده است که کشورهایی که تجارت خود را در زمینه کالاهای صنعتی هدایت کردهاند، رشد اقتصادی ...
بیشتر
در ادبیات اقتصاد بینالملل بر اهمیت و نقش صادرات در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشورها تاکید شده است. با رونق گرفتن تجارت، همه کشورهای دنیا تلاش میکنند تا با اتخاذ سیاستهای مناسب این موتور اقتصادی را فعال کنند. تجربه اقتصادهای نوظهور نشان داده است که کشورهایی که تجارت خود را در زمینه کالاهای صنعتی هدایت کردهاند، رشد اقتصادی سریعتری را تجربه کردهاند. بنابراین، توجه به صادرات در بخش صنعت از اهمیت بسیاری برخوردار است. همچنین بهمنظور دستیابی به توسعه صادرات ضرورت دارد عوامل موثر بر صادرات مورد مطالعه قرار گیرد. بر این اساس در این تحقیق تاثیر ویژگیهای بنگاه و صنعت بر شدت صادرات بنگاههای صنعتی ایران بررسی میشود. برای این منظور از دادههای مربوط به کارگاههای صنعتی 10 نفر کارکن و بالاتر طی دوره زمانی 1392-1386 استفاده شده است. نتایج تخمین الگو با بهکارگیری روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) برای دادههای تابلویی پویا نشان میدهد که شدت تحقیق و توسعه، شدت سرمایه، بهرهوری نیروی کار در بنگاه و شدت صادرات صنعتی تاثیر مثبت و معنیداری بر شدت صادرات بنگاههای صنعتی دارد. در عین حال اندازهی بنگاهها، تمرکز صنعت و بهرهوری نیروی کار در صنعت تاثیر منفی و معنیدار بر شدت صادرات بنگاهها دارد.
سید احسان خاندوزی؛ محمد مهدی مجاهدی؛ مرتضی خورسندی؛ علی افسری
چکیده
عدالت به عنوان یکی از مهمترین هدفهای نظام اقتصادی محسوب میشود و اهداف دیگری نظیر کارایی و رشد اقتصادی باید همراه با عدالت دنبال شود. در اقتصاد اسلامی، عدالت بازتوزیعی به عنوان یکی از انواع عدالت، میتواند از طریق پرداختهای واجب و مستحب افراد به فقرا و یا از طریق اعطای یارانه دولت برقرار شود. در این تحقیق، ابتدا به مرور تئوری ...
بیشتر
عدالت به عنوان یکی از مهمترین هدفهای نظام اقتصادی محسوب میشود و اهداف دیگری نظیر کارایی و رشد اقتصادی باید همراه با عدالت دنبال شود. در اقتصاد اسلامی، عدالت بازتوزیعی به عنوان یکی از انواع عدالت، میتواند از طریق پرداختهای واجب و مستحب افراد به فقرا و یا از طریق اعطای یارانه دولت برقرار شود. در این تحقیق، ابتدا به مرور تئوری های نوع دوستی و عقلانیت تعدیل یافته در غرب و عدالت بازتوزیعی و انفاق در اقتصاد اسلامی می پردازیم و سپس با وارد کردن راهکارهای دیگرخواهانه برای بازتوزیع درآمد در الگوی نسلهای همپوشان (OLG) دو دورهای، این الگو را تعمیم داده و پس از تحلیل، اثرات اقتصادی رفتارهای بازتوزیعی مورد بررسی قرار میدهیم. بر اساس نتایج این تحقیق، افزایش رفتارهای بازتوزیعی که در قالب افزایش انفاق ظهور پیدا میکند، تاثیر مثبت بر پسانداز و انباشت سرمایه دارد و در نتیجه با رشد اقتصادی سازگار است. بنابراین، یک راهکار بهینه برای برقراری رشد توام با عدالت، افزایش انگیزه مردم برای رفتارهای دیگرخواهانه و کمک داوطلبانه به فقرا است.
فرزاد اصغری؛ فرید احمدی
چکیده
هدف این مقاله ارائه مدلی ترکیبی است تا ضمن ارزیابی عملکرد تسهیلات سیستم بانکی از منظر بازپرداخت بدهی تسهیلات، امکان پیشبینی وضعیت اعتباری متقاضیان تسهیلات را فراهم اورد.در این راستا در ابتدا با اتخاذ رویکرد مدیریت اعطای تسهیلات توسط بانکها به خوشهبندی و رتبهبندی 100224 فقره از تسهیلات صندوق کارآفرینی امید پرداخته شده ...
بیشتر
هدف این مقاله ارائه مدلی ترکیبی است تا ضمن ارزیابی عملکرد تسهیلات سیستم بانکی از منظر بازپرداخت بدهی تسهیلات، امکان پیشبینی وضعیت اعتباری متقاضیان تسهیلات را فراهم اورد.در این راستا در ابتدا با اتخاذ رویکرد مدیریت اعطای تسهیلات توسط بانکها به خوشهبندی و رتبهبندی 100224 فقره از تسهیلات صندوق کارآفرینی امید پرداخته شده اسـت. تمامی اطلاعات مربوط به تسهیلات اعطایی به مشتریان فوق از نرمافزار بانکداری متمرکز صندوق استخراج شده است و با اتکا به این مجموعه داده کمی ارزشمند و دارای روایی بالا از روشهای کیفی برای گردآوری دادهها استفاده نشده است. در این مقاله از روش تحلیل عاملی «رب پی سی ای» برای طبقهبندی و از الگوریتم دو مرحلهای «کی-مینز» برای خوشه بندی استفاده میشود. همچنین غیر از روشهای خوشهبندی اشاره شده از روش «سی سی ار» نیز برای ارزیابی عملکرد تسهیلات صندوق استفاده شده است. در ادامه با هدف ایجاد زمینه پیشبینی وضعیت اعتباری متقاضیان پیش از اعطای تسهیلات به ارائه مدلی برای پیشبینی اعتبار با استفاده از دو الگوریتم ماشین بردار پشتیبان و الگوریتم ترکیبی فراابتکاری شبکه عصبی-ژنتیک پرداخته شده است. نتایج بهدست آمده از پیشبینی وضعیت اعتباری متقاضیان تسهیلات نشان میدهد که مدل بهدست آمده از روش ترکیبی شبکه عصبی-ژنتیک با میانگین مربعات خطا 23/0 و ضریب تعیین 78 درصد از صحت پیشبینی بیشتری در مقایسه با مدل ماشین بردار پشتیبان برخوردار است. بنابراین، مدل ارائه شده برای پیشبینی وضعیت اعتباری در این مقاله، میتواند پیشبینی به نسبت مناسبی از عملکرد متقاضیان تسهیلات داشته باشد. روشی جدید که در قالب یک نرمافزار دادهکاوی امکان پیشبینی اعتبار متقاضیان از منظر بازپرداخت بدهی تسهیلات را برای موسسات مالی-اعتباری فراهم میآورد.
علیرضا کازرونی؛ خاطره علیلو؛ زانا مظفری
چکیده
رسیدن به رشد اقتصادی و تولید انبوه با توجه به نیازهای جامعه و استفاده بهینه از امکانات و سرمایه جامعه، هدف اصلی هر برنامه توسعه است. شهرنشینی یکی از مهمترین پدیدههای عصر حاضر است که یکی از عوامل مهم اثرگذار بر رشد اقتصادی است. شهرنشینی ارتباط بین جمعیت، اشتغال، مهاجرت، ساخت کالبدی و محیط انسان ساخت است که توسعه آن در هر زمان و فضای ...
بیشتر
رسیدن به رشد اقتصادی و تولید انبوه با توجه به نیازهای جامعه و استفاده بهینه از امکانات و سرمایه جامعه، هدف اصلی هر برنامه توسعه است. شهرنشینی یکی از مهمترین پدیدههای عصر حاضر است که یکی از عوامل مهم اثرگذار بر رشد اقتصادی است. شهرنشینی ارتباط بین جمعیت، اشتغال، مهاجرت، ساخت کالبدی و محیط انسان ساخت است که توسعه آن در هر زمان و فضای جغرافیایی تحت تاثیر شرایط ملی و بینالمللی است. امروزه تاثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی بهصورت تئوری و تجربی به اثبات رسیده است. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر همزمان پدیده شهرنشینی و سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی استانهای ایران طی دوره زمانی 1394-1385 و با استفاده از روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) پرداخته است. نتایج نشان داد که سرمایهگذاری مستقیم خارجی، اندازه دولت موجودی سرمایه و شاخص سرمایه انسانی، تاثیر مثبت بر رشد اقتصادی استانهای ایران داشتهاند. همچنین اثر نرخ شهرنشینی بر رشد اقتصادی منفی بوده است.
مجید بابائی؛ حسین توکلیان؛ عباس شاکری
چکیده
مطالعات اولیه در پیشبینی تورم بیشتر در قالب منحنی فیلیپس سنتی بود که رابطه تورم و بیکاری براساس آن مفهوم پیدا میکرد، اما بعد از چند دهه و به خصوص بعد از نقد لوکاس، منحنی فیلیپس اولیه دچار تحولات شگرفی شد. منحنی جدید، تورم واقعی و انتظاری را نه به نرخ بیکاری، بلکه به مقیاسی از هزینه نهایی کل مرتبط میسازد. از آنجا که هزینه نهایی ...
بیشتر
مطالعات اولیه در پیشبینی تورم بیشتر در قالب منحنی فیلیپس سنتی بود که رابطه تورم و بیکاری براساس آن مفهوم پیدا میکرد، اما بعد از چند دهه و به خصوص بعد از نقد لوکاس، منحنی فیلیپس اولیه دچار تحولات شگرفی شد. منحنی جدید، تورم واقعی و انتظاری را نه به نرخ بیکاری، بلکه به مقیاسی از هزینه نهایی کل مرتبط میسازد. از آنجا که هزینه نهایی در الگوی اصلی منحنی فیلیپس نوکینزینی، تورم را تحریک میکند، موجب میشود که تدوین مدلهایی که در پیشبینی تورم کارا عمل کنند با مشکل روبهرو شوند. از اینرو با استفاده از مدل TVP-DMA که توانایی رفع این عیوب را دارد، سعی در ارتقای کارایی پیشبینی تورم در اقتصاد ایران را داشتهایم. در مدلهای سنتی متغیرهای مستقل در کل دوره زمانی یا تاثیر معنیداری بر متغیر وابسته دارد یا این تاثیر بیمعنی است، اما در روشهای TVPDMA یک متغیر مستقل در یک دوره زمانی میتواند تاثیر معنیدار و در یک دوره تاثیر بیمعنی داشته باشد. به عبارت دیگر، این مدل کمک میکند اثرگذاری معنادار یا غیر معنادار یک متغیر مستقل بر متغیر وابسته را در سالهای مختلف مورد بررسی قرار داد. در این تحقیق از دادههای فصلی در بازه زمانی ۱۳۹۴-۱۳۷۰ استفاده شده است. نتایج تحقیق براساس خروجی مدلهایTVP، DMS،DMA بیانگر این واقعیت است که نرخ رشد نقدینگی 19، نرخ رشد اقتصادی 7، نرخ بیکاری 8، نرخ ارز 31، تغییرات نرخ سود تسهیلات بانکی 14، نرخ رشد درآمدهای نفتی 15، نااطمینانی تورم 14و نرخ رشد کسری بودجه 4 دوره از ۱۰۰ دوره زمانی تحت بررسی همگی دارای تاثیر معناداری بر تورم هستند. بر این اساس میتوان بیان داشت که نرخ ارز، رشد نقدینگی و درآمدهای نفتی مهمترین شاخصهای موثر بر تورم در دوره مورد بررسی بودهاند.
سیاب ممی پور؛ الهام مقدسی
چکیده
هدف اصلی این تحقیق، بررسی پوشش تورمی داراییهای طلا، سهام و نرخ ارز طی دوره زمانی 1379-1395 با استفاده از مدل وقفههای توزیعی خودرگرسیونی غیرخطی(NARDL) است برای این منظور انتقال شوکهای مثبت و منفی تورم روی قیمت این داراییها به صورت مجزا برآورد شده است. نتایج حاصل از برآورد مدلها نشان میدهد در حالت کلی، همه داراییها (ارز، طلا و ...
بیشتر
هدف اصلی این تحقیق، بررسی پوشش تورمی داراییهای طلا، سهام و نرخ ارز طی دوره زمانی 1379-1395 با استفاده از مدل وقفههای توزیعی خودرگرسیونی غیرخطی(NARDL) است برای این منظور انتقال شوکهای مثبت و منفی تورم روی قیمت این داراییها به صورت مجزا برآورد شده است. نتایج حاصل از برآورد مدلها نشان میدهد در حالت کلی، همه داراییها (ارز، طلا و سهام) نقش پوشش تورمی را در اقتصاد ایران بازی میکنند. به طوری که با افزایش تورم، قیمت این داراییها نیز افزایش یافته است ولی میزان و نوع اثرپذیری این داراییها در مقابل تورم در افق زمانی مختلف، متفاوت است. نتایج حاصل از پوشش تورمی دارایی طلا نشان میدهد اثر شوکهای مثبت و منفی تورم روی قیمت طلا در کوتامدت یکسان (متقارن) بوده ولی در بلندمدت شوکهای مثبت تورم اثر بیشتری نسبت به شوکهای منفی روی قیمت طلا دارد. نتایج حاصل از پوشش تورمی دارایی ارز نشان میدهد اثرات شوکهای مثبت و منفی تورم بر نرخ ارز هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت نامتقارن است. در حالی که این اثرات در خصوص دارایی مربوط به سهام هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت یکسان است. همچنین نتایج تحقیق نشان میدهد دارایی سهام نسبت به سایر داراییها از پوشش تورمی مناسبی در بلندمدت برخوردار است و ضمن حفظ قدرت خرید منجر به افزایش دارایی سرمایهگذاران میشود. در حالی که میزان پوشش داراییهای ارز و طلا مشابه هم و کمتر از میزان افزایش تورم است با این تفاوت که ارز در کوتاهمدت و طلا در بلندمدت این نقش را ایفا میکند.