نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران

2 کارشناس ارشد علوم اقتصادی و مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی

چکیده

       صنعت مرغداری در ایران به دلایل متعدد فنی، اقتصادی و بهداشتی در مقایسه با سایر صنایع دامپروری از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است اما به رغم این اهمیت و تلاشهای دولت در حمایت از این صنعت، تولیدات این بخش به نحو اطمینان بخشی پاسخگوی تقاضای فزاینده داخلی  نیست. در بین عوامل تأثیرگذار بر‌این صنعت، قیمت‌گذاری و تأمین مناسب نهاده‌های اصلی تغذیه مرغ به دلیل سهم بالا در هزینه‌های موجود واحدهای مرغداری بسیار حائز اهمیت می‌باشد.
      هدف مقاله حاضر بررسی ارتباط بلند مدت و کوتاه مدت عوامل مؤثر بر‌بازار گوشت مرغ ایران است. به این منظور با استفاده از آمار سری زمانی ماهیانه مربوط به سالهای 1372 تا 1389 و با ارائه یک چارچوب نظری و با استفاده از روش"یوهانس ـ جوسیلیوس" روابط بلند مدت، و با به‌کارگیری مکانیسم تصحیح خطای برداری (VECM) روابط کوتاه مدت برآورد شد.نتایج نشان داد که آثار قیمت نهاده‌های اصلی تغذیه مرغ بر‌قیمت گوشت مرغ در کوتاه مدت و بلند مدت مثبت و در یک جهت می‌باشد. ضمن آنکه بدلیل سرعت تعدیل بالا در مدل، در کوتاه مدت با اعمال سیاست‌های مناسب می‌توان بازار گوشت مرغ را تنظیم نمود.
 
 

کلیدواژه‌ها

1. ابریشمی، حمید. اقتصاد سنجی کاربردی(رویکردهای نوین). تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1381.
2. باقری، مهرداد و ‌ترکمانی، جواد. «بررسی پیوستگی بازار گوشت مرغ در ایران». مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد (1379): 103-87.
3. بختیاری، صادق و پاسبان، فاطمه. «نقش اعتبارات کشاورزی در توسعه فرصتهای شغلی: مطالعه موردی بانک کشاورزی ایران». اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 46 (تابستان 1383) 105-73.
4.‌ ترکمانی، جواد و باقری، مهرداد. «بررسی ارتباط سرمایه گذاری خصوصی و دولتی با رشد ارزش افزوده در بخش کشاورزی». اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 40( زمستان 1381): 24-1.
5.‌ترکمانی، جواد و وزیرزاده، سولماز. «تعیین حق بیمه محصولات کشاورزی: کاربرد روش ناپارامتریک». اقتصاد کشاورزی، جلد 1، شماره 1(1386): 100-83.
6. خلیلیان، صادق. بلالی، حمید و بیک زاده، صدیف. «تحلیل روند نرخ ارز در اثر سیاست آزاد سازی و تأثیر آن بر‌قیمت گوشت مرغ». پژوهش و سازندگی، شماره 54 (بهار 1381): 58-53.
7. شرکت سهامی پشتیبانی امور دام وطیور کشور. «تحلیلی بر‌صنعت مرغداری (گذشته، حال و آینده)». دفتر برنامه ریزی، بودجه و تشکیلات، (1379).
8. علیجانی، فاطمه. همایونی فر، مسعود. کرباسی، علیرضا و مسنن مظفری، مهدیه. «اثر سیاست‌های اقتصادی بر‌صادرات کشاورزی و صنعتی ایران». پژوهشهای اقتصادی، شماره 4 (زمستان 1389):  17-1.
9. قربانی، محمد. شکری، الهام و مطلبی، مرضیه. «برآورد الگوی تصحیح خطای سیستم تقاضای تقریباً ایده آل برای انواع گوشت در ایران». اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 69 (بهار 1389):   17-1.
10. گجراتی، دامودار. مبانی اقتصاد سنجی.‌ ترجمه حمید ابریشمی، جلد دوم ، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 1383.
11. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. «وضعیت صنعت دام و طیور کشور». دفتر مطالعات زیربنایی، شماره مسلسل 9808، (1388).
12.Balcombe, K. and Prakash, A. “Estimating the long-run supply and demand for agricultural labour in the UK”., European Review of Agricultural Economics, Vol.27, No. 2 (2000): 153-166.
13.Ben Kaabia, M. and Jil, J.M. “Dynamic relationship between macroeconomic variables and Spanish agricultural exports to the EU”., Investigation Agraria Economica,Vol.9, No. 2 (1994): 279-296.
14.Bessler, D.A. and Fuller, S.W. “Cointegration between U.S. wheat market”., Journal of Regional Science, Vol.33, No.4 (1993): 481-501.
15.Dickey, D.A. and Fuller, W.A. “ Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”., Journal of the American Statistical Association, Vol. 74 (1979): 427-431.
16.Fanchon, P. and Wendel, J. “Estimating VAR models under non-stationary and cointegration alternative approaches for forecasting cattle prices”., Applied Economics, Vol. 24, No.2 (1992): 207-217.
17.Featherstone, A.M. and Baker, T.G. “An examination of farm sector real asset dynamics: 1910-85”., American Journal of Agricultural Economics, Vol. 69, No. 3 (1987): 532-546.
18.Goodwin, B.K. and Schroder, T.C. “Price dynamics in international wheat markets”., Canadian Journal of Agricultural Economics, Vol. 39, No. 2 (1991): 237-254.
19.Hall, S.G., Henry, S.G.B. and Wicox, J.B. “The long-run determination of the UK monetary aggregates”., Bank of England Discussion paper, No. 41.
21.Johansen, S. and Juseliusr, K. “Identification of the long-run and short-run structure an application to the ISLM model”., Journal of Econometrics, Vol. 63, No. 1 (1994): 7-36.
22.Juma, A. “The long run, market power and retail pricing”., Empirical Economics, Vol. 29, No. 3 (2004): 605-620.
23.Karagiannis, G., Katramidis, S. and Velemtzas, K. “An error correction almost ideal demand system for meat in Greece”., Agricultural Economics, Vol. 22, No. 1 (2000): 29-35.
24.Mackinnon, J.G. Critical values for cointegration tests. ch. 13 in Long Run Economic Relationships: Readings in Cointegration, eds. R.F. Engle and C.W.J. Granger, Oxford University press, Oxford, UK., 1991.
25.Philipps, A.W. “Testing for a unit root in time series regression”., Biometrika, Vol. 75 (1988): 335-346.
26.Philipps, P.C.B. and Perron, P. “Stabilization policy and time form of lagged responses”., The Economic Journal, Vol. 67 (1957): 265-277.
27.Sandeep, S. and Gangwarn, L.S. “Analysis of spatial cointegration amongst major wholesale egg markets in India”., Agricultural Economics Research Review, Vol. 21 (2008): 259-263.
28.Sharma, A. and Panagiotidis, T. “Estimating VAR models under non-stationary and cointegration alternative approaches for forecasting cattle prices”., Applied Economics, Vol. 24, No. 2 (2005): 207-217.
29.Shin, B.K. and Schroder, Y.D. “The empirical investigation of the effects of monetary shocks on agricultural prices: using Korean data”., Journal of Rural Development, Vol. 18, No. 1 (1995): 1-15.
30.Sims, C.A. “Macroeconomics and Reality”., Econometrica, Vol. 48 (1980): 1-48.
31.Townsend, R.F. and Thirtle, C. “The effects of macroeconomic policy on South African agriculture: implications for exports, prices and farm incomes”., Journal of International Development, Vol. 10, No. 1 (1998): 117-128.
32.Vollrath, T. and Hallahan, C. “Testing the integration of U.S.-Canadian meat and livestock markets”., Canadian Journal of Agricultural Economics, Vol. 54 (2006): 55-79.