نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد اقتصاد

چکیده

یکی از پرسش‏های مهم در مبحث تجارت بین‏ الملل این است که آیا کاهش تعرفه و بهبود رقابت‏پذیری کالاهای داخلی به افزایش بهره‏وری بنگاه‏های صنعتی منجر خواهد شد یا خیر؟ مقاله حاضر اثر آزادسازی تجاری (کاهش نرخ تعرفه) بر بهره‏وری کل عوامل تولید را در بنگاه‏های صنعتی ایران، طی سال‏ های 1383- 1379 مورد بررسی قرار می‏دهد. به‏منظور الگوسازی و تخمین آثار سیاست‏های تجاری بر بهره ‏وری، ابتدا با رویکرد تابع تولید، بهره‏وری کل عوامل تولید بنگاه‏ها برآورد می‏شود و سپس، ارتباط آن با نرخ تعرفه گمرکی و مشخصه‏های بنگاه (اندازه بنگاه، مالکیت بنگاه (خصوصی، دولتی و تعاونی) و درجه تمرکز صنعت مربوط به آن بنگاه) در چهارچوب یک معادله اقتصادسنجی برآورد می‏شود.
نتایج پژوهش نشان می‏دهد که کاهش تعرفه موجب افزایش بهره‏وری کل عوامل تولید بنگاه‏های صنعتی ایران شده است و اثر کاهش تعرفه بر بهره‏وری با توجه به مشخصه‏ های بنگاه متفاوت استفاده، به ‏طوری که اثر نرخ تعرفه بر بهره‏ وری بنگاه‏های خصوصی قوی‏تر از بنگاه‏های تحت مالکیت دولت است. همچنین اثر کاهش تعرفه بر بهره‏ وری بنگاه‏هایی که انحصاری‏ترند، قوی‏تر از بنگاه‏های رقابتی است.

کلیدواژه‌ها

حسینی نسب، ابراهیم و رضا غوچی (1386)، تجارت خارجی و رشد بهره‏وری در صنایع کارخانه‏ای ایران، فصلنامه پژوهش‏های اقتصادی، سال هفتم، شماره اول.
قانون مقررات صادارت و واردات سال‏های مختلف، گمرک جمهوری اسلامی ایران.
ناصرصدرآبادی، علیرضا (1377)، کنترل کیفیت آماری با استفاده از بوت‏استرپ، پایان‏نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
Benjamin, N. and Ferrantino, M.j (2001), Trade policy and Productivity Growth in OECD Manufacturing, International Economic journal , Vol .15, No.4.
Doornik, Jurgen A. and Manuel Arellano, and Bond S (2006), Panel Data Estimation using DPD for Ox”, Nuffield College, Oxford.
Ederington ,j and Mccalman (2007), The Impact of Trade Liberalization on Productivity Within and across industries: Theory and Evidence, Working paper series.
Ederington ,j and Mccalman (2008), Endogenous firm Heterogeneity and the Dynamics of Trade Liberalization, Journal of International Economics, Vol.74.
Fernandes, A. M (2007), Trade Policy, Trade Volumes and Plant-Level Productivity in Colombian Manufacturing Industries, journal of international economics, Vol.71.
Iscan, T (1998), Trade liberalization and Productivity: A Panel Study of the Mexican Manufacturing Industry, The journal of Development studies, Vol.34, No.5.
Kosteas, billy D (2004), The Impact of Foreign Direct Investment and Trade Policy on Productivity,wages and technology adoption in Mexican Manufacturing Plants, Ph.D. Dissertation,Ohio State University.
Krishna, P. and Mitra, D (1998), TradeLliberalization, Market Discipline and Productivity Growth: New Evidence from India, Journal of Development Economics, Vol.56.
Levinsohn, J. and Petrin, A (2003), Estimating Production Functions Using Inputs to Control for Unobservables, Review of Economic studies, Vol.70.
Lucas, Robert .Jr (1993), Making a Miracle, Econometrica, Vol.61,No.2.
Miller, Stephen M., and Mukti P. Upadhayay (2000), The Effects of Openness, Trade Orientation and Human Capital on Total Factor Productivity, Journal of Development Economics, vol .63.
Mulaga .G and Weiss .j (1996), Trade Reform and Manufacturing Performance in Malawi (1970- 91), World Development, Vol.24 , No.7.
Olley, G., Pakes, A (1996), The Dynamics of Productivity in the Telecommunications Equipment Industry, Econometrica, VOl.64, No.6.
Pakes, A (1994), Dynamic Structural Models, Problems and Prospects Part II: Mixed Continous- Discrete Control Problems and Market Interactions, in Advances in Econometrics, ed. By C.sims, Cambridge: Cambridge University Press.
Schor, A. (2004), Heterogeous Productivity Response to Tariff Reduction, Evidence from Brazilian manufacturing firm, Journal of Development Economics, Vol .75.
Stokey, N. (1991), Human Capital, Product Quality and Growth, Quarterly journal of Economics, Vol.106.
Topalova, P (2004), Trade Liberalization and Firm Productivity: the Case of India , IMF Working Paper.
Tybout.j.R, and Westbrook.M.D (1995), Trade Liberalization and the Dimensions of Efficiency Change in Mexican Manufacturing industries, Journal of international Economics, Vol.39.
Yasar, M.et al (2008), Production Function Estimation in Stata Using the Olley and Pakes Method, The Stata Journal, Vol.8, No.2.
Young, Alwyn (1991), Learning by Doing and the Dynamic Effects of International Trade, Quarterly Journal of Economics, No.106.