نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان

2 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی سیستم‌های اقتصادی

3 دکترای اقتصاد دانشگاه اصفهان و عضو هیأت علمی مؤسسه آموزش عالی شهید اشرفی اصفهانی

چکیده

ظرفیت مالیاتی هر منطقه علاوه بر میزان توان پرداخت در بین افراد جامعه به توانایی دولت در دریافت مالیات نیز مرتبط می‌شود. سهم بالای بخش غیررسمی در یک منطقه نشانه مهمی برای عدم کنترل دولت بر فعالیت‌های اقتصادی آن منطقه است. در نتیجه، هرچه سهم بخش غیررسمی در یک منطقه بیشتر باشد، توانایی دولت در دریافت مالیات و در نهایت، ظرفیت مالیاتی کاهش می‌یابد، اما از سوی دیگر، سهمی از شاغلان بخش غیررسمی از این ویژگی برخوردار هستند که در صورت حمایت به بخش رسمی منتقل شوند (بخش غیررسمی قابل ارتقا) و در نتیجه، تأثیر مثبتی بر ظرفیت مالیاتی جامعه داشته باشند. این مقاله در تلاش است با بررسی سهم بخش غیررسمی قابل ارتقا در استان کهگیلویه و بویراحمد، تأثیر آن را بر افزایش ظرفیت مالیاتی آن منطقه بررسی کند. بررسی ظرفیت مالیاتی از دست رفته به تفکیک بخش‌های عمده اقتصادی استان نشان می‌دهد که تقریباً نیمی از شاغلان بخش غیررسمی استان امکان فعالیت در بخش رسمی را دارند و قابل ارتقا هستند.

کلیدواژه‌ها

بخشی دستجردی، رسول (1378)، برآورد متغیرهای مؤثر بر ظرفیت مالیاتی در استان اصفهان به همراه مقایسه با کوشش مالیاتی، پایان‏نامه کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.
توماس، جی جی. ریسکاویچ و رائول. وسیستو، وینچز (1376)، اقتصاد غیررسمی، ترجمة منوچهر نوربخش و کامران سپهری، تهران، انتشارات مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی.
شکیبایی، علیرضا (1380)، برآورد اقتصاد غیررسمی در ایران و تحلیل پیدایش آن (رویکرد منطق فازی)، پایان‏نامه دکترای اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
رنانی، محسن (1380)، ساختار اشتغال در بخش غیررسمی و نقش آن در جذب نیروی انسانی متخصص، طرح جامع نیازسنجی نیروی انسانی متخصص و سیاست‏گذاری توسعه منابع انسانی کشور، مؤسسه پژوهش و برنامه‏ریزی وزارت علوم و آموزش عالی.
رنانی، محسن (1384)، بررسی بخش غیررسمی قابل ارتقا در ایران، طرح تحقیقاتی، معاونت اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی.
رنانی، محسن (1388)، بررسی ساختار اشتغال و ظرفیت اشتغال‏زایی بخش غیررسمی در استان کهگیلویه و بویراحمد، طرح تحقیقاتی، استانداری کهگیلویه و بویراحمد.
کمیجانی، اکبر و فریبا، فهیم عیبایی (1370)، تحلیلی بر ترکیب مالیات‏ها و برآورد ظرفیت مالیاتی ایران، مجله اقتصاد و مدیریت، شماره 8 و 9.
مهرگان، نادر (1383)، بررسی و اندازه‏گیری ظرفیت‏های مالیاتی در اقتصاد ایران و استان‏های کشور، طرح تحقیقاتی.
نایب، سعید (1378)، بررسی ساختار بازار کار بخش غیررسمی شهری در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه اصفهان.
Alan A.Tait, Wilfrid L. M. Gratz, and Barry J. Echengreen (1979), International Comparisons of Taxiation for Selected Developing Countries, Staff papers, IMF.
Anderson, J.H (1998), the Size, Origins, and Character of Mongolia’s In Formal Sector During Transition, World Bank. Policy Research Working Paper, 1916.
Bangasser, P (2000), the ILO and the In Formal Sector: an In Stitutional History, Employment Paper.
Bernabe, S (2002), A Profile of In Formal Employment: the Case of Georgia, Working Paper, ILO, Geneva.
Clarke, S (1999), Making Ends Meet in a Non- Monetary Market Economy, Centre For Comparative Labour Studies, and University of Warwick.
Hart, K (1973), Informal Income Opportunities and Urban Employment in Ghana, Jurnal of Modern African Studies, 11:1.
Ihrig, Jane and Moe, Karine S. (2004), Lurking in the Shadows: the Informal Sector and Government Policy, Journal of Development Economics, 73.
ILO (2000), Employment and Social Protection in the In Formal Sector, First Item on the Agenda, ILO, Geneva.
Marcelli, A.  E, Pastorgr, M and M.Joassart, P (1999), Estimating the Effects of In Formal Economic Activity: Evidence From Los Angeles, Journal of Economic Issue, Vol. 133.
Mitra, A. (1994), Industry, Informal Sector Employment and Poverty, The Indian of Labour Economics, Vol. 37.
Paula, Áureo de and Scheinkman, Jos´e A. (2007), The Informal Sector, Working Paper, PIER, No. 07-033.