نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

باتوجه به نقش برجسته بورس اوراق بهادار در روند توسعه اقتصادی، در این پژوهش با استفاده از روش علیت تودا - یاماموتو (1995)، آزمون تصحیح خطای گرنجری (1987) و تکنیکهم­جمعیبه روش کرانه­های پسران، شین و اسمیت (2001) به بررسی این پرسش پرداخته می­شود که رابطه بین نرخ ارز، نرخ بهره، نرخ تورم، شوک نفتی و شاخص کل قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران چگونه است. دوره مورد بررسی با استفاده از داده­های ماهانه از
 1387:12-1370:1 است. نتایج تحقیق نشان داد
که بین شاخص کل بازار سهام، نرخ ارز، نرخ تورم، نرخ بهره بانکی و قیمت نفت رابطه بلندمدت وجود دارد و براساس روش علیت تودا -یاماموتو (1995) یک رابطه علی یک­سویه از دو متغیر نرخ ارز و نرخ بهره بانکی به سمت شاخص کل قیمت سهام و نرخ تورم برقرار است. بین نرخ تورم و شاخص کل قیمت سهام رابطه علی دوسویه وجود دارد. از نرخ بهره بانکی به سمت نرخ ارز یک رابطه علی یک­سویه برقرار است. براساس روش تصحیح خطای گرنجری (1987) یک رابطه علی کوتاه­مدت از نرخ ارز، نرخ تورم و نرخ بهره به سمت شاخص کل قیمت سهام وجود دارد و در بلندمدت نیز یک رابطه علی از نرخ ارز، شوک نفتی، نرخ تورم و نرخ بهره به سمت شاخص کل قیمت بازار سهام وجود دارد.
 

کلیدواژه‌ها

 
ابریشمی، حمید (1381)، اقتصادسنجی کاربردی (رویکردهای نوین)، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ اول.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گزارش شاخص‌های ماهانه اقتصادی، سال‌های مختلف.
پیرایی، خسرو و محمدرضا شهسوار (1388)، تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازار بورس ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال نهم، شماره 1.
دورنبوش، رودیگر و استنلی فیشر، اقتصاد کلان، ترجمة یدالله دادگر و محمدرضا منحذب، تهران، انتشارات سروش.
سازمان بورس اوراق بهادار تهران (سال‌های مختلف)، ماهنامه آماری.
عباسیان، عزت الله و اولادی، مرادپور 1378، اثر متغیر‌های کلان اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال دوازدهم، شماره 36.
مهرآرا، محسن و کامران نیکی اسکویی (1385)، تکانه‌های نفتی و اثرات پویای آن بر متغیرهای کلان اقتصادی، پژوهشنامه بازرگانی، شماره 40.
نوفرستی، محمد، ریشه واحد و هم­جمعی در اقتصادسنجی، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
واریان، ‌هال (1378)، تحلیل اقتصاد خرد، ترجمة رضا حسینی، نشر نی.
Ali, Imran et al (2010), Causal Relationship Between Macro-economic Idicators and Stock Exchange Prices in Pakistan, African Journal of Business Management, Vol. 4, No. 3.
Al sharkas, Adel (2004), The Dynamic Relationships between Macroeconomic Factors and the Jordanian Stock Market," International Journal of Applied Economics and Quantitative studies, Vol. 1, No.1.
Davidson, R., MacKinnon, J.G. (1993), Estimation and Inference in Econometric, Oxford University Press.
Dornbusch, R. and Fisher, S (1980), Exchange Rate and Current Account, American Economic Review, Vol.70.
Engle, R.F. and Granger, C.W.J (1987), Co Integration and Error Correction Representation, Estimation and Testing, Econometrical, Vol. 55.
Hamilton, J. D (1983), Oil and the Macro economy since World War II, The Journal of Political Economy, Vol. 91, No. 2.
Hosseini, Mehdi & Zamri, Ahmad and Lai, Yew Wah (2001), The Role of Macroeconomic Variables on Stock Market Index in China and India, International Journal of Economics and Finance,Vol.3,No.6.
Hoontrakul, Pongsak (1999), Exchange Rate Theory: A Review, Discussion Paper, Sasin-GIBA, Chulalongkorn University, Thailand.
Kia, A. (2003), Forward Looking Agents and Macroeconomic Determinants of The Equity Price in a Small Open Economy, Applied Financial Economics, Vol 13.
Pesaran, M. H., Shin, Y. and Smith, 2011, Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics, Vol. 16.