انحصار صنعت پتروشیمی و مدل رگولاتوری آن از طریق قرارداد «تضمین عرضه»

شیوا, رضا; رحمتی, محمد حسین; عبادی, علی

doi:10.22054/joer.2018.8863

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

² استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه شریف

³ کارشناس شورا و مرکز ملی رقابت

https://doi.org/10.22054/joer.2018.8863

چکیده

در این مقاله، ابتدا وضعیت انحصار محصولات پتروشیمی و افت‌وخیز قیمت در کشور با پرداختن به آمار معاملات محصولات پتروشیمی نمایش داده می‌شود. با توجه به وضعیت انحصاری موجود در بازار پتروشیمی، مقاله به دنبال ارائه‌ مدل رگولاتوری است که قیمت و مقدار به‌دست آمده تحت آن به قیمت و مقدار بازار رقابت کامل نزدیک شود. از طریق حل یک مدل نظری، راه‌حلی با عنوان اوراق «تضمین» به منظور کنترل انحصارگر ارائه شده و طی یک بازی دومرحله‌ای نشان داده می‌شود که این راه‌حل می‌تواند مشکل کنترل انحصارگر را حل کند. در این راه‌حل، متقاضیان خرید محصولات پتروشیمی برای دور بعدی خود اقدام به درخواست محصول موردنظر خود می‌کنند و تولیدکننده ملزم به عرضه‌ این محصول به مقدار مورد نیاز خواهد شد. در نتیجه تقاضای پیش‌بینی شده برای دور دوم در دور اول پاسخ داده شده و تنها شوک‌های وارده در دور دوم باید در بازار پاسخ داده شوند. در نهایت نشان داده می‌شود که در صورت عدم وجود شوک در بازار، قیمت و مقدار به‌دست آمده در این حالت با قیمت و مقدار بازار رقابتی یکسان خواهد شد. فرضیات این مدل با استفاده از داده‌های بورس کالا و اثرات فروش سلف مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده می‌شود که با اضافه شدن اوراق آتی به بازار، قیمت کالا کاهش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

گزارش شرکت ملی صنایع پتروشیمی در ارتباط با تاریخچه عرضه و تقاضای محصولات پتروشیمی، (1395) ارائه شده در وزارت نفت.

گزارش شرکت بورس کالای ایران در موضوع عرضه محصولات پتروشیمی در سال 1393، (1394)، ارائه شده در وزارت صنعت، معدن و تجارت.

Allaz, B. (1992), “Oligopoly, Uncertainty and Strategic Forward Transactions”, International Journal of Industrial Organization, 10(2), 297-308.

Allaz, B., and J. L. Vila (1993), “Cournot Competition, Forward Markets and Efficiency”, Journal of Economic Theory, 59(1), 1-16.

Anderson, R. W. (1991), “Futures Trading for Imperfect Cash Markets: A Survey”, In Commodity, Futures and Financial Markets (pp. 207-248), Springer Netherlands.

Anderson, R., and M. Sundaresan (1983), Futures markets and monopoly (No. 63), Center for the Study of Futures Markets, Columbia Business School, Columbia University.

Coase, R. H. (1972), “Durability and Monopoly”, The Journal of Law & Economics, 15(1), 143-149.

Ito, Koichiro, and Mar Reguant (2016), “Sequential Markets, Market Power, and Arbitrage”, The American Economic Review 106.7 (2016): 1921-1957.

Krattenmaker, T. G., R. H. Landen and S.C. Salop (1987), “Monopoly Power and Market Power in Antitrust Law”, Geo. Lj, 76, 241.

Kumar, P. and D. J. Seppi (1992), “Futures Manipulation with “Cash Settlement””, The Journal of Finance, 47(4), 1485-1502.

Liston-Hayes, C and A. Pilkington (2004), “Inventive Concentration: An Analysis of Fuel Cell Patents”, Science and Public Policy, Vol. 31, No. 1, p.15-25.

Muermann, A., and S. H. Shore (2005), “Spot Market Power and Futures Market Trading”, Available at SSRN 681202.

Slade, M. E., and H. Thille (2006), “Commodity Spot Prices: An Exploratory Assessment of Market Structure and Forward‐Trading Effects”, Economica, 73(290), 229-256.

پژوهشنامه اقتصادی

انحصار صنعت پتروشیمی و مدل رگولاتوری آن از طریق قرارداد «تضمین عرضه»

مراجع

مراجع

دوره 18، شماره 69 - شماره پیاپی 2
تیر 1397
صفحه 43-67

انحصار صنعت پتروشیمی و مدل رگولاتوری آن از طریق قرارداد «تضمین عرضه»

مراجع

مراجع

دوره 18، شماره 69 - شماره پیاپی 2تیر 1397صفحه 43-67

دوره 18، شماره 69 - شماره پیاپی 2
تیر 1397
صفحه 43-67