نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

گسترش وسیع فناوری اطلاعات و ارتباطات و اثر آن بر انتقال داده‌ها و اطلاعات در کنار آموزش با کیفیت، رژیم اقتصادی مناسب و نوآوری در اقتصاد، نقشی بی‌بدیل در رشد و توسعه پایدار دارد. این مطالعه به دنبال تبیین نقش و تاثیر اقتصاد دانش‌بنیان بر رشد اقتصادی است. از این رو، با تکیه بر مبانی مطرح شده در خصوص مدلهای رشد اقتصادی، پارامترهای تاثیرگذاری اقتصاد دانش بنیان بر رشد اقتصادی با استفاده از دادههای 139 کشور جهان طی سالهای 2010 تا 2014 میلادی در قالب مدل داده‌های تابلویی برآورد شد. ویژگی تحقیق حاضر در بهرهگیری از سرمایه اجتماعی در کنار شاخص اقتصاد دانش‌بنیان، سرمایه فیزیکی و نیروی انسانی در مدل رشد مورد برآورد است که ضمن بهبود برآوردها به دلیل رفع خطای تصریح مدل، باعث تبیین جایگاه سرمایه اجتماعی در رشد اقتصادی نیز شده است. نتایج حاکی از اثر مثبت و معنی‌دار شاخص اقتصاد دانش‌بنیان، سرمایه اجتماعی، نیروی انسانی و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی است.

کلیدواژه‌ها

ابونوری عباسعلی و مهدی حنطه (1392)، «بررسی نقش مولفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان بر بهره‌وری کل عوامل تولید»، امواج دانش، 31-52.
اسنودان، برایان (1387)، رشد، ثبات و تجارت، مترجم: مهدی تقوی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
باصری، بیژن، ندا اصغری و محمد کیا (1390)، «تحلیل تطبیقی نقش مولفه‌های اقتصاد دانش‌محور بر رشد اقتصادی»، پژوهشهای اقتصادی ایران، 1-29.
بهبودی، داود و بهزاد امیری (1389)، «رابطه بلندمدت اقتصاد دانش‌بنیان و رشد اقتصادی در ایران»، سیاست علم و فناوری، 23-32.
حیدری، ب. (1386)، اقتصاد دانش محور و نقش دانش درتوسعه اقتصاد ایران، تهران: دانشگاه تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
رنانی، محسن، مصطفی عمادزاده و رزیتا مویدفر (1385)، «سرمایه اجتماعی و رشد اقتصادی: ارائه یک الگوی نظری»، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دوره 21، شماره 2، ویژه‌نامه.
مهربانی، فاطمه، صغری قبادی و علی رضاییان (1393)، «بررسی اثر و رابطه بین اقتصاد دانش‌بنیان و بهره وری کل عوامل تولید، مطالعه موردی کشورهای توسعه یافته، نوظهور و در حال توسعه»، جستارهای اقتصادی، دوره 11، شماره 23، 125-159.
میرانی، نینا، سامان شیخ‌اسمعیلی  و والا میرانی (1393)، «بررسی اثرات ابعاد اقتصاد دانش‌بنیان بر رشد تولیدات در ایران»، مدیریت صنعتی ، 77-90.
نجفی رودمعجنی، محدثه (1390). «برآورد اثر اقتصاد دانایی محور بر رشد اقتصادی در استان‌های ایران»، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
 
Acemoglu, D., and J. Robinson (2006), Economic Origins of Dictatorship and Democracy, Cambridge: Cambridge University Press.
Acemoglu, D., J. Simon and J. A. Robin (2004), Institutions as the Fundamental Cause of Long-Run Growth, Cambridge: NBER Program.
Antonelli, C., and C. Fassio (2015), “Academic Knowledge and Economic Growth: Are Scientific Fields all Alike?”, Socio-Economics Rrveiw , 537-565.
Baumol, W. J. (1986). Productivity growth, convergence, and welfare: what the long-run data show. The American Economic Review, 1072-1085.
Chen, D., and C. Dahlman (2004), Knowledge and Development :A Cross-Section Approach, Washington DC: The World Bank.
Coe, D., and E. Helpman (1995), “International R&D Spillovers”, European Economic Review, 39, 859-887.
Fukuyama, F. (1995). Social capital and the global economy. Foreign affairs, 89-103.
Gali, J., D. Parham and P. Gretton (2004), “The Effects of ICTs and Complementary Innovations on Australian Productivity Growth”, In OECD, The Economic Impact of ICT: Measurement, Evidence and Implications. Paris: OECDPublisher.
Grossmand, G., and E. Helpman (1991), “Quality Ladders in the Theory of Growth”,. The Review of Economic Studies, 58 (1), 43-61.
Gust, C., & Marquez, J. (2004). International comparisons of productivity growth: the role of information technology and regulatory practices. Labour economics, 11(1), 33-58.
Jones, C. (1995),  “R&D- Based Model of Economic Growth”, Journal of Political Economy, 103 ( 4), 759-784.
Karagiannis, S. (2007). The knowledge-based economy, convergence and economic growth: Evidence from the European Union. The Journal of Economic Asymmetries, 4(2), 65-85.
Lucas, R. (1988), “On the Mechanics of Economic Development”, Journal of Monetary Economics, 22.
Mankiw, N., D. Gregoty, D. Romer and N. Weil (1992), “A Contributionto the Empirics of Economic Growth”, Quarterly Journal of Economics, 107 (2), 407-437.
Mankiw, N., D. Gregoty, D. Romer and N. Weil (1992), “A Contributionto the Empirics of Economic Growth”, Quarterly Journal of Economics, 107 (2), 407-437.
Romer, P. (1990), “Endogenous Technological Change”, Journal of Political Economy, 71-102.
Romer, P. (1986), “Increasing Returns and Long-Run Growth”, Journal of Political Economy, 94, 1002-37.
Solow, R. (1956), “A Contribution to the Theory of Economic Growth”, Quarterly Journal of Economics, 65–94.
World bank. (1999), Knowledge for Development, New York: Oxford University Press.
Y.K., K., and K., L. (2015), “Different Impacts of Scientific and Technological Knowledge on Economic Growth: Contrasting Science and Technology Policy in East Asia and Latin America”, Asian Economic Policy Review, 43–66.
Young, S., and J. Lindstrom (2009), Social Capital Achievement: 2009 Country Rankings, Saint Paul: Caux Round Table.