یک تبیین اقتصادی- فلسفی از جایگاه خودخواهی و عدالت‌خواهی در نظریه مصرف‌کننده از منظر نظریه عدالت رالز

امیدوار, سیروس

doi:10.22054/joer.2018.8566

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

سیروس امیدوار

استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

https://doi.org/10.22054/joer.2018.8566

چکیده

در این مقاله تبیینی اقتصادی- فلسفی از جایگاه خودخواهی و عدالت‌خواهی در نظریه مصرف‌کننده که به لحاظ شکلی یک نظریه اصل موضوعی و به لحاظ محتوایی، یک قرائت قوی از نظریه انتخاب عقلانی است، ارائه می‌شود. با تحلیل ساختار یک نظریه اصل موضوعی به طور عام و نظریه مصرف‌کننده به طور خاص و با طرح این فرضیه که یک مبنای ارزشی خودخواهانه در این نظریه وجود دارد به منظور تایید این فرضیه بر لزوم وجود یک چارچوب نظری برای تعریف دو اصطلاح خودخواهی و عدالت‌خواهی تاکید می‌شود. آنگاه تعاریف این دو اصطلاح از منظر نظریه عدالت رالز تشریح می‌شود تا مبنایی برای طرح دو سوال اساسی به این شرح فراهم شود: 1- آیا انسان به منزله یک مصرف‌کننده و به طور کلی‌تر یک تصمیم‌گیرنده، ناگزیر به انتخاب بین خودخواهی و عدالت‌خواهی است؟ 2- در صورت ناگزیر بودن، این انتخاب چگونه صورت می‌گیرد؟ در پاسخ به این سوالات با بکارگیری توام نظریه انتخاب عقلانی و نظریه عدالت رالز، بحث می‌شود که ترجیحات مصرف‌کننده به دو میل اساسی خودخواهی و عدالت‌خواهی قابل‌تحویلند. سرانجام با مقایسه آراء رالز و هابز نتیجه‌گیری می‌شود که انسان‌شناسی فلسفی به منزله یک مولفه اساسی نظام فلسفی، عاملی تعیین‌کننده در انتخاب بین خودخواهی و عدالت‌خواهی در حوزه‌های مختلف از جمله در نظریه مصرف است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

افلاطون (1353)، جمهور، مترجم محمدحسن لطفی، چاپ اول، تهران: ابن‌سینا.

سروش، عبدالکریم (1368)، علم چیست؟ فلسفه چیست؟، چاپ دهم، تهران: موسسه فرهنگی صراط.

مشهدی‌احمد، محمود (1394)، «نهادگرایی قدیم و اقتصاد مرسوم؛ یک جدال فکری»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال پانزدهم، شماره57، صص1-38.

هابز، توماس (1380)، لویاتان، مترجم حسین بشیریه، تهران: نشر نی.

Becker, Gary S.; Stigler and J. George (March 1977),“De Gustibus non est Disputandum”,The American Economic Review. American Economic Association. 67 (2): 76–90.

Blume, E. and D. Easley (2008),“Rationality”, The New Palgrave Dictionary of Economics , 2nd Edition.

Debreu, G. (1959), Theory of Value: An Axiomatic Analysis of Economic Equilibriu,. New York: Wiley.

Dietrich, F. and C. List, (2013), “Where do Preferences Come from?” Int Game Theory, 42: 613. doi:10.1007/s00182-012-0333-y

Hobbes, T., 1651, Leviathan, in E. Curley (ed.), Leviathan, with selected variants from the Latin edition of 1668, Indianapolis: Hackett, 1994.

Hansson, Sven Ove and Grüne-Yanoff, Till, Preferences, The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2012 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/win2012/entries/preferences/>.

Jehle. G. A. and J. Reny, P. J. (2011), Advanced Microeconomic Theory, Third edition.

Wayne P. Pomerleau,“Justice, Western Theories of”, Internet Encyclopedia of Philosophy. www.iep.utm.edu. Retrieved 2016-03-02.

Mas-Colell, A. , M.D. Whinston, and J.R. Green (1995), Microeconomic Theory, Oxford: Oxford University Press.

Pogge, T.,2002, World Poverty and Human Rights, Cambridge: Polity Press.

Popper, K.,(1945), “The Open Society and Its Enemies”, 2 volumes. London: Routledge.

Rawls. John. (1971), A Theory of Justice, Cambridge: Belnap Press of the Harvard University Press.

Rawls, J., (1999), The Law of Peoples, Cambridge: Harvard University Press.

Robbins, L. (1935), “An Essay on the Nature and Significance of Economic Science”, 2nd edn. London: Macmillan.

Sen. Amartya K. (1976), “Real National Income”, Review of Economic Studies, 43, no. 1: 19-39.

Suppes, P. (1987), Axiomatic Theories, The New Palgrave: A Dictionary of Economics, First Edition, Edited by John Eatwell, Murray Milgate and Peter.

پژوهشنامه اقتصادی

یک تبیین اقتصادی- فلسفی از جایگاه خودخواهی و عدالت‌خواهی در نظریه مصرف‌کننده از منظر نظریه عدالت رالز

مراجع

مراجع

دوره 17، شماره 67
دی 1396
صفحه 147-188

یک تبیین اقتصادی- فلسفی از جایگاه خودخواهی و عدالت‌خواهی در نظریه مصرف‌کننده از منظر نظریه عدالت رالز

مراجع

مراجع

دوره 17، شماره 67دی 1396صفحه 147-188

دوره 17، شماره 67
دی 1396
صفحه 147-188