نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

چکیده

با توجه به اهمیت صنایع کارخانه­ای به‌عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی، شناسایی منابع رشد صنعتی از نظر سیاست­گذاری و برنامه­ریزی حایز اهمیت است. در این مقاله از مدل چنری آن‌گونه که به‌وسیله کاووسی اصلاح شده است، استفاده می‌شود. داده­های آماری مربوط به تولیدات صنعتی صنایع کارخانه­ای با کدهای ISIC دو رقمی و اطلاعات مربوط به ارزش واردات و صادرات براساس کدهای SITC به قیمت ثابت محاسبه شده است. نتیجه مطالعه نشان می­دهد، اگرچه ارتقای صادرات در رشد تولیدات صنعتی ایران در دوره یادشده مثبت بوده، اما اهمیت آن در رشد تولیدات صنعتی ناچیز است و جایگزینی واردات نیز منفی بوده و به معنای آن است که واردات جایگزین تولیدات داخلی شده است. به عبارت دیگر، در دوره یادشده در کشور صنعت­زدایی صورت گرفته است. این یافته، مهم‌ترین عامل رشد تولیدات صنعتی را گسترش تقاضای داخلی نشان داده است.

کلیدواژه‌ها

امامی، کریم و مهدی ادیب­پور (بهار 1389)، صادرات صنعتی و رشد ­بخش صنعت، فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، سال  چهارم، شماره 1.
بزازان، فاطمه و نفیسه محمدی (زمستان 1387)، تعیین جایگاه راهبرد ­توسعه صادرات در رشد­ تولید صنعتی ایران (با  استفاده از روش داده ـ ستانده)، فصلنامه اقتصاد ­مقداری، دوره 5، شماره 4.
شرکا حمیدرضا، علی‌اصغر بانوئی و منوچهر عسگری (1378)، نقش صادرات بخش‌های کشاورزی، صنعت وخدمات در ایران وتأثیر آن بررشد بخش‌های اقتصادی بااستفاده ازجدول داده ـ ستانده، دومین همایش اقتصادی ایران، مؤسسه پژوهش‌های بازرگانی.
شرکا حمیدرضا و بیژن صفوی (تابستان1376)، بررسی رشد صنعتی ایران: راهبرد­توسعه صادرات صنعتی، پژوهشنامه بازرگانی، شماره 3.
قطمیری، محمدعلی و محمد غلامی (پاییز و زمستان 1380)، جهت­گیری تجاری و رشد ­بخش صنعت درکشورهایدرحال‌توسعه، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 59.
کریمی، صمد، صادرات صنعتی، مجله تازه­های اقتصاد، شماره 79.
مرکز ­آمار ­ایران، سالنامه آماری ایران، ارزش صادرات غیر­نفتی و ارزش واردات برحسب قیمت‌های تعرفه گمرکی برای سال‌های  1388-1375.
مرکز ­آمار ­ایران، نتایج آمارگیری از کارگاه­های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر، ارزش تولیدات صنایع کارخانه­ای برای سال‌های  1388- 1375.
میرزایی، حجت­‌الله (1376)، بررسی تحلیلی نقش راهبرد ­جایگزینی واردات در رشد­ تولید ­صنعتی ایران با استفاده از فن داده ـ ستانده، مجله برنامه و بودجه، شماره 37.
 Ahamad, J )March, 1976), Import-Substitution and the Growth of Exports: An Econometric Test, Review of Economique, Vol.27, No.2.
Ahamad, J (1978), Import-Substitution-A­ Survey of Policy Issues,The Developing Economies,Vol.16,Nos.1-4.
Akita, T.and Hermawan, A (Desember 2000), The Sources Of Industrial  Growth in Indonesia, 1985-95. Asean Economic Bulletin. Vol.17, No.3.
Amuzegar, A, Fekrat, M.Ali (1971), Iran: Economic Development Under Dualistic Conditions, Chicago, University of Chicago Press.
Baldwin, G.B (1967), Plnning and Development in Iran, Baltimore, John Hopkins Press.
Chenery, H.B (1960), The Pattern of Industrial Growth, American Economic Review,Vol.50,N0.4,September.
Chenery, H.B and Syrquin, M (975), Pattern Of Development 1950-70, London, Oxford University Press.
Guillamount, P (1979), More On Consistent Measure of Import Substitution, Oxford Economic Papers, Vol.32, No.2,(July).
Kamaruddin, R. and Masron, T.A (January 2010), Sources of Growth in the ManufacturingSector in Malaysia: Evidence from ARDL and Structural Decomposition Analysis, Asian Academy of Management Journal, Vol.15, No.1.
Kavoussi, R.M (January/February 1984), Export Expansion and Economic Growth: FurtherEmpirical Evidence, Journal of Development Economics,Vol.14.
Kavoussi, R.M (July 1986), Trade Policy and Industrialization in an Oil-Exporting Country:TheCase of Iran, The Journal of Developing Area,Vol.20.
Looney, R.E (1977), the Economic Origin of Iran s Revolution, New York, Praegar Publishers.
Looney, R.E (1984), The Impact of Petroleum Exports on Saudi Arabian Economy, in Robert, W.Stokey (ed) The Arabian Peninsula Zone of Ferment, California, Stanford, Stanford University Press.
Yousefi Mohammadgholi (1994), Industrialisation and Trade policies of OPEC Countries, Deep and Deep Publisher, New Delhi.    
Yousefi Mohammadgholi (Jan-May 1995(, the Impact of Oil Export Earnings on the Economy of OPEC Countries, an Empirical Investigation, Indian Economic Journal, Vol.  42.