نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد- دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد اقتصاد- پژوهشگر بانک ملت

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی کارایی هزینه‌ای نظام بانکی با مطالعه موردی بانک ملت طی سالهای 82-1370پرداخته ‌است. برای این بررسی با استفاده از تکنیک پارامتریک اقتصادسنجی و تابع هزینة مرزی تصادفی ترانسلوگ به تخمین میزان کارایی هزینه‌ای پرداخته شده‌است. حسن استفاده از روش مذکور این است که عدم کارایی به دو اخلال مجزا از هم، شامل عدم کارایی هزینه‌ای و عوامل تصادفی، تقسیم می‌شود. پس از تخمین تابع هزینه و ظاهر شدن جزء ناکارایی مشخص شد که ده درصد از واریانس جملات خطای مدل به دلیل وجود جزء ناکارایی است. از سوی دیگر محاسبات مربوط به کارایی هزینه‌ای نشان می‌دهد که نسبت هزینة کل انجام‌شده به حداقل هزینه کل بانک به طور متوسط 07/1 است؛ لذا بانک ملت طی دوره فوق، تنها با هفت درصد ناکارایی هزینه‌ای مواجه بوده است.

کلیدواژه‌ها

1. اخلاقی فیض ‌آثار، هادی. «بررسی تغییرات کارآیی نظام بانکی ایران طی سالهای 75-1347 با تأکید بر بانک‌های تجاری». پایان‌نامه کارشناسی ارشد،‌ دانشگاه تهران، (1377).
2. امامی ‌میبدی، علی. اصول اندازه‌گیری کارآیی و بهره‌وری (علمی و کاربردی). تهران:‌ مؤسسه پژوهشهای بازرگانی، 1379.
3. امیری،‌ هادی. «بررسی و تعیین کارآیی بانک‌های تجاری در ایران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، (1380).
4. برهانی، حمید. «سنجش کارآیی در بانک‌های تجاری ایران و ارتباط آن با تعدادی از ابعاد ساختاری و مالی».‌ پایان‌نامه دکتری، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، (1376).
5. دولت‌گر، امیر. «بررسی و برآورد تابع هزینه و کارآیی بانکی در ایران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، (1377).
6. طلاچی لنگرودی، حسین. «بهره‌وری و عوامل مؤثر بر آن در بانک کشاورزی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، (1379).
7. عابدی‌فر، پژمان. «تخمین کارآیی فنی صنعت بانکداری در ایران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، (1379).
8. کریمی،‌ مجتبی. «بررسی کارآیی شعب بانک کشاورزی و تعیین عوامل موثر بر آن (مطالعه موردی استان همدان)».‌ پایان‌نامه کارشناسی ارشد،‌ دانشگاه تهران، (1381).
9. گزارشات عملکرد بانک ملت، سالهای 82-1370.
10. گزارشهای اقتصادی و ترازنامه بانک ملت، سالهای 82-1370.
11. مجموعه‌های آماری  فصلی بانک ملت، سالهای 82-1370.
12. نادری، اصغر. بررسی فرصتها و تهدیدهای خصوصی‌سازی بانک‌های دولتی در ایران،‌ تهران: مرکز تحقیقات بانک ملت، 1382.
13. نماگرهای اقتصادی فصلی، سالهای 82-1370.
 
14. Aigner, Dennis, Lovell, C. A. Knox, Schmidt, Peter. "Formulation and Estimation of Stochastic Frontier Production Function Models"., Journal of Econometrics, (1977).
 
15. Battese, G., and Coelli, T., "Frontier Production Functions, Technical Efficiency and Panel Data: with Application to Paddy Farmers in India"., Journal of Productivity Analysis, Vol. 3, No.1/2, (1992): 153-69.
 
16. Battese, G. E., "Frontier Production and Technical Efficiency: A Survey of Empirical Applications"., Paper Presented at the 35th Annual Conference of Australian Economics Society, (1991).
17. Berger, A. N. "Problem Loans and Cost Efficiency in Commercial Banks"., Journal of Econometric, (1997).
 
18. Berger, A. N. and Humphrey, D. B. "Efficiency of Financial Institutions: International Survey and Directions for Future Research"., European Journal of Operational Research, (1983): 175-212.
 
19. Bikker, J. A. "Efficiency in the European Banking Industry: An Exploratory Analysis to Rank Countries"., Economic Letter, (1989).
 
20. Drake, L. "The Suitability of Financial Assets in the UK: Implications for Monetary Aggregation"., The Manchester Business School, Vol.LX (3), (1992): 211-248.
 
21. Drake, L.G. and Weyman-Jones, T. "Productive Inefficiencies in U.K. Building Societies: A comparison of Non-parametric and Stochastic Frontier Techniques", The Farrell, M.J. (1957), "The Measurement of Productive Efficiency"., Journal of the Royal Statistical Society, (1992): 253-290.
 
22. Farell, M. J. "The Measurement of Productive Efficiency"., Journal of Econometric, Vol. 13, (1957): 5-25.
 
23. Ferrier G. D., Lovell, C. A. K. "Measuring Cost Efficiency in Banking"., Journal of Econometrics, Vol. 46, (1990): 229-245.
 
24. Gary, S. Fields, and Olivia S. Mitchell. "Economic Determinants of the Optimal Retirement Age: An Empirical Investigation"., Journal of Human Resources, 19(2), (1984): 245-262.
 
25. Grabowski. "The Technical Efficiency of US Banks"., Journal of Banking and Finance, Vol. 20, (1988).
 
26. Hunter W. C. and Timme S. G. "Core Deposits and Physical Capital: A Reexamination of Bank Scale Economies and Efficiency with Quasi-Fixed Inputs"., Journal of Money Credit and Banking, Vol. 27, (1995): 165-184.
 
27. Kaparakis. E.I., Miller, S. M., and Noulas, A.G. "Short-run Cost Efficiency of Commercial Banks: A Flexible Stochastic Frontier Approach"., Journal of Money, Credit & Banking, Vol. 26, (1990): 876-893.
 
28. Kaparkis E., et al. "Cost Inefficiency of Commercial Banks: A Flexible Stochastic Frontier Approach"., Journal of Money, Credit and Banking, Vol. 26, (1994): 875-890.
 
29. Lovell, C. A. K. Production Frontier and Productive Efficiency. in H. O. Fried, C. A. K. Lovell and S. S. Schmidt (edt), The Measurement of Productive Efficiency-Techniques and Applications, Oxford University Press, London., 2000.
30. Meeusen, J., and Van den Broeck, S. "Technical Efficiency and Dimension of the Firm: Some Results on the Use of Frontier Production"., Empirical Economics, (1977).
 
31. Miller, S. M. and Noulas, A. G. "The Technical Efficiency of Large Bank Production"., Journal of Banking and Finance, Vol. 20, No. 3, (1996): 495-509.
 
32. Mitchell, K. & Onvural, N. M. "Economies of Scale and Scope at Large Commercial Banks: Evidence from the Fourier Flexible Functional Form"., Journal of Money, Credit, and Banking, 28(2), (1996): 178- 199.
 
33. Molyneux. "Efficiency in European Banking"., Journal of Money, Credit and Banking, Vol. 33, (1990).
 
34. Nicholson, W. Microeconomic Theory, Basic Principles and Extension. The Dyden Press Ins. USA., 1972.
 
35. Rangan, N., Grabowski, R., Aly, H.Y., and Pasurka, C. "The Technical Efficiency of US Banks"., Economics Letters, No. 28, (1988): 169-175.
 
36. Richard Grabowski, Ike Mathur and Nanda Rangan. "The Role of Takeovers in Increasing Efficiency"., Managerial and Decision Economics, Vol. 16, No. 3, (May - Jun., 1995): pp. 211-223.
 
37. Turati, G. "Cost Efficiency and Profitability in European Commercial Banking", Italy, European Workshop on Efficiency and Productivity Analysis, Springer Manchester School, Vol. XIV, No. 1, (2001): 22-37.
 
38. Verta, B. E. and Rieger. "Alternative Production Frontier Methodologies and Dairy Firm Efficiency"., Journal of Agricultural Economics, (1990): 215-26.