نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده علوم اداری و اقتصادی- دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشجوی دوره دکتری اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف این مقاله بررسی سطوح توسعه صنعتی و منطقه­ای و چگونگی توزیع امکانات صنعتی، فرهنگی، زیربنایی و بهداشتی- درمانی در بین شهرستانهای استان  خراسان رضوی، جنوبی و شمالی است. به این منظور پس از انتخاب شاخصهای مناسب معرف جنبه­های مختلف توسعه، از روشهای مختلف آماری و معیارهای تصمیم­گیری چندشاخصه­ای (MADMSAW، TOPSIS، تاکسونومی کلاسیک و تاکسونومی غیر­کلاسیک به رتبه­بندی توسعه صنعتی و توسعه منطقه­ای شهرستانهای مذکور در سال 1385 پرداخته شده است. نتایج بدست آمده نشان می­دهند که اختلاف فاحشی در سطح توسعه صنعتی و توسعه منطقه­ای شهرستانهای مذکور در سال مورد مطالعه وجود داشته است. همچنین ارتباط مثبت و معنی­داری بین توسعه صنعتی و توسعه منطقه­ای در استانهای مذکور وجود دارد؛ هر چند که این ارتباط ضعیف­تر از رابطه مشابه در سطح ملی است.

کلیدواژه‌ها

1. آذر، عادل و رجب­زاده، علی. تصمیم­گیری کاربردی (رویکرد MADM). تهران: انتشارات نگاه دانش، 1381،
صص 178-117.
2. آذر، عادل و عبدالعلی­پور، امیرحسین. «ارزیابی سازمانهای بازرگانی استانها با رویکرد MADM». فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 39، (1385): 189-157.
3.  اصغرپور، محمد­جواد. تصمیم­گیریهای چند معیاره. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1377: 266-190.
 .
4. امینی فسخودی، عباس. «کاربرد استنتاج منطق فازی در مطالعات برنامه­ریزی و توسعه منطقه­ای». مجله دانش و توسعه، شماره17، (1384): 61-39.
5. بختیاری، صادق. «تحلیلی مقایسه­ای از توسعه صنعتی استانهای مختلف کشور». فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 22، (1381): 186-157.
6. بدری، سید­علی و همکاران. «تعیین سطوح توسعه­یافتگی نواحی روستایی شهرستان کامیاران». مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره82، (1385): 130-116.
7. پوراحمد، احمد و فلاحیان، ناهید. «بررسی روند شکل­گیری محورهای صنعتی پیرامون شهر تهران با تأکید بر محور
کرج- قزوین». مجله پژوهشهای جغرافیایی، شماره53، (1384): 192-173.
8. ختایی، محمود و همکاران. «تمرکز جغرافیایی در صنعت کشور». مجله برنامهو بودجه، شماره 12، (1379):
30-3.
9. قنبری، ابوالفضل و حسین­زاده، کریم. «تعیین درجه توسعه­یافتگی شهرستان­های استان آذربایجان ­شرقی (1375)». مجله جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، شماره 5، (1384): 22-1.
10. استانداری خراسان شمالی. سالنامه آماری استان خراسان شمالی، انتشارات استانداری خراسان شمالی،‌ (1385).
11. استانداری خراسان رضوی. سالنامه آماری استان خراسان رضوی، انتشارات استانداری خراسان رضوی، (1385).
12. استانداری خراسان جنوبی. سالنامه آماری استان خراسان جنوبی، انتشارات استانداری  خراسان جنوبی، (1385).
13. سلیمی­فر، مصطفی. «ناهمگونیهای اقتصادی منطقه­ای در ایران». ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 122-121، (1376).
14. سلیمی­فر، مصطفی. «مطالعه روند تغییرات سطوح توسعه صنعتی و توسعه منطقه­ای در ایران طی دوره 75- 1355». فصلنامه تحقیقات اقتصادی، شماره 61، (1381): 105-77.
15. سلیمی­فر، مصطفی. اقتصاد توسعه (موضوعات منتخب). مشهد: انتشارات موحد، 1382.
16. مرکز آمار ایران. حسابهای ملی، حسابهای منطقه­ای؛ حساب تولید استانهای کشور در سال 1385، (1384)
17. مسجدی، فرخ. «سنجش توسعه­یافتگی کشورها». فصلنامه پژوهشهایاقتصادی ایران، شماره10، (1381): 103-67.
18. مطیعی لنگرودی، سید حسن. جغرافیای اقتصادی. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی، 1373.
19. نیلی، مسعود و همکاران. خلاصه مطالعات طرح استراتژی توسعه صنعتی کشور. تهران: مؤسسه انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف، 1382.
 
20. Chen, Shu-Jen. Hwang, C. L. Hwang, Frank P. Fuzzy MultipleAttribute Decision Making; Methods and Applications, Springer Verlag., 1992.
 
21. Hepu, D. Y. Chung-Hsing and R. J. Willis. "Inter- Company Comparision Using Modified TOPSIS with Objective Weights". Computerand Operations Research, 27(10), (2000).
 
22. Strong, H. M. "Regions of Manufacturing Intensity in United States"., Annuls of the Association of American Geographers, Vol. 27, (1937): 22-43.
 
23. Linge, G. J. R. "The Concentation and Dispersal of Manufacturing in New Zeland"., Economic Geography, Vol. 36, (1960): 326-343.
 
24. Thompson, J. H. "A New Method of Measuring Manufacturing"., Annuls of  the Association of American Geographers, Vol. 45, (1955): 415-436.
 
25. Cant, R.G. "Change in Location of  Manufacturing in New Zealand, an Application of Three Mode Factors"., New Zealand Geographer, Vol. 27, (1968): 38-55.