عوامل مؤثر بر اندازه‌گیری بهره‌وری عوامل تولید: مطالعه موردی در شرکت کربن ایران

هادی زنوز, بهروز; بختیاری, حمید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی

² کارشناس ارشد اقتصاد

چکیده

این مقاله ضمن محاسبه بهره‌وری عوامل تولید در شرکت کربن ایران و شناسایی عوامل مؤثر بر آن، راهکارهایی به منظور ارتقای بهره‌وری در این واحد تولیدی ارائه نموده‌است. دوره مورد بررسی در این مقاله سالهای 87-1378 را در بر می‌گیرد. روش مورد استفاده در این مقاله اندازه‌گیری بهره‌وری عوامل تولید از طریق روشهای پارامتری آماری بوده و به منظور اندازه‌گیری بهره‌وری در شرکت کربن ایران، با استفاده از اطلاعات ماهانه یک تابع تولید برآورد شده است. در این تابع متغیرهای توضیحی عبارتند از: نیروی کار ساده، نیروی کار متخصص، موجودی سرمایه و انرژی که به منظور رفع نامانایی موجود در داده‌ها، از تغییرات مرتبه اول آنها در تخمین تابع تولید استفاده شده است. نتایج بدست آمده، بیانگر آن است که بهره‌وری نیروی کار ساده و متخصص، علیرغم نوسانات شدید، از رشد نسبی برخوردار بوده‌اند، بهره‌وری انرژی رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است؛ هرچند در حالیکه به دلیل استفاده بیشتر از ظرفیت ماشین آلات، بهره‌وری موجودی سرمایه مورد استفاده در فرایند تولید افزایش یافته، اما بهره‌وری کل موجودی سرمایه بشدت در حال کاهش است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

1. امامی میبدی، علی. اصول اندازه‌گیری کارایی و بهره‌وری. تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1379.

2. بیگلری، علی. «نحوه طراحی مدل یا مدل‌هایی برای اندازه‌گیری بهره‌وری». سازمان بهره‌وری ملی ایران، سومین سمینار ملی بهره‌وری، (خرداد 1377).

3. جهانگرد، اسفندیار. «ارزیابی آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر رشد اقتصادی و بهره‌وری صنایع کارخانه‌ای ایران». رساله دکتری، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، (1383).

4. خاکسار، غلامرضا. «بررسی بهره‌وری نیروی کار در صنعت آلومینیوم کشور با تأکید بر بهره‌وری نیروی کار در شرکت آلومینیوم ایران». پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، (1373).

5. خلجی، علیرضا. اندازه‌گیری بهره‌وری بخش کشاورزی استان لرستان و بررسی عوامل مؤثر بر آن. خرم‌آباد، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان لرستان، 1384.

6. داده‌ها و مستندات شرکت کربن ایران.

7. دراکر، پیتر. مبانی مدیریت. ترجمة داوود مدنی، تهران، انتشارات پیشبرد، 1373.

8. سلیمانی روزبهانی، یوسف. «ارزیابی و مقایسة بهره‌وری در بخشهای مختلف شرکت سایپا و شناخت عوامل مؤثر بر آن». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، (1382).

9. طاهری، عبدالله. ساختار مزد در صنایع و ارتباط آن با بهره‌وری کار. دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی، (تابستان 1382).

10. فرشباف ماهریان، جواد. بهره‌وری و روشهای محاسبة آن. تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، 1384.

11. قطمیری، محمدعلی و قادری، جعفر. «اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر بهره‌وری در صنایع ایران
(72-1350)»، سومین سمینار بهره‌وری ملی ایران، سازمان بهره‌وری ملی ایران، (خرداد 1377).

12. کاظمی، بهادر. بررسی روند بهره‌وری نیروی کار در شرکت مقره‌سازی ایران. تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، (1377).

13. گجراتی. مبانی اقتصادسنجی. ترجمة ابریشمی، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1372.

14. نظامی وندچگینی، هوشنگ. «تعیین عوامل مؤثر بر بهره‌وری- مطالعه موردی گروه صنعتی خاور». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، (1377).

15. سازمان بهره‌وری آسیایی www.APO.orghttp://

16. سازمان بهره‌وری ایران www.NIPO.irhttp://

17. Carbon Black Manufacturing. U.S.Department of Commerce, Economic and Statistics Administration, 2002.

18. NCG-Carbon Black World Data Book, (2004).

19. http://www.parsatinegar.com

پژوهشنامه اقتصادی

عوامل مؤثر بر اندازه‌گیری بهره‌وری عوامل تولید: مطالعه موردی در شرکت کربن ایران

مراجع

مراجع

دوره 10، شماره 37 - شماره پیاپی 2
تیر 1389
صفحه 241-266

عوامل مؤثر بر اندازه‌گیری بهره‌وری عوامل تولید: مطالعه موردی در شرکت کربن ایران

مراجع

مراجع

دوره 10، شماره 37 - شماره پیاپی 2تیر 1389صفحه 241-266

دوره 10، شماره 37 - شماره پیاپی 2
تیر 1389
صفحه 241-266