نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رضا زمانی ¹
• سپیده محسن پوریان ²

¹ دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

² دانشکده اقثصاد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

هدف این تحقیق، استفاده از روش پیمایش هزینه های بودجه خانوار برای برآورد فرار مالیاتی اصناف خود اشتغال در ایران است. از میان اصناف خود اشتغال، صنف دندانپزشکان به عنوان نمونه انتخاب شده است و با توجه به محدودیت های موجود در سطح اطلاعات در دسترس، در این تحقیق، مبنای محاسبه پیمایش هزینه‌های بودجه خانوار کشور در سال 1395 انتخاب شده است.

در مرحله نخست درآمدکل جامعه دندانپزشکان از طریق پیمایش هزینه‌های بودجه خانوار محاسبه شده است، سپس با توجه به میزان درآمد به دست آمده میزان مالیات قابل پرداخت، مبتنی بر قانون، محاسبه گردیده و درآخر به منظور شناسایی میزان فرار مالیاتی، مقدار مالیات قابل پرداخت به دست آمده با مالیات پرداخت شده توسط دندانپزشکان که از داده‌های سازمان مالیاتی کل کشور به دست آمده مورد مقایسه قرار گرفته است.

به دلیل اینکه برای سال 1395 دو عدد متفاوت برای تعداد دندانپزشکان توسط منابع متفاوت معتبر ارائه شده است میزان فرار مالیاتی در دو سناریو تعریف شده است. در سناریوی اول به عنوان سناریوی حداقلی، تعداد دندانپزشکان (20407 نفر) و سناریوی دوم به عنوان سناریوی حداکثری، تعداد دندانپزشکان (26361 نفر) در نظر گرفته شده است. یافته های تحقیق نشان میدهد که در هر دو سناریو، همانند سایر کشورهای دنیا، از جمله امریکا، ایتالیا و انگلستان، روسیه و یونان، اصناف خوداشتغال سطح بالایی از فرار مالیاتی برخوردار هستند و ضرورت دارد که کارایی نظام مالیاتی در کشور هم از بعد شفاف سازی هزینه های دولت و هم از منظر کاهش فرار مالیاتی ارتقاء یابد.

کلیدواژه‌ها

• کلید واژه: فرار مالیاتی
• دندانیزشکان
• بودجه خانوار

موضوعات

• اقتصاد ایران