نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

3 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی گرایش برنامه‌ریزی و تحلیل سیستم‌های اقتصادی آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

در این مقاله عوامل موثر برتقاضای خودروی پراید در ایران، در چهارچوب الگوی سیستم تقاضای تقریباً ایده‏آل[1] (AIDS) با استفاده از روش رگرسیون‏ های ظاهراً نامرتبط[2] (SUR)، در دوره زمانی 1388-1383 با داده‏های سری زمانی ماهیانه با 60 داده سری زمانی بررسی شده است. همچنین بامعیار کلاس‏بندی، خودروهای ساخت داخل تفکیک شد و خودروهای همگن به ‏عنوان جانشین در کنار خودروی پراید قرار گرفت. نتایج  نشان می‏دهد کشش قیمتی بلندمدت و کوتاه‏مدت خودروی پراید منفی و به ‏ترتیب 59/2- و 46/2- است. کشش درآمدی بلندمدت و کوتاه‏مدت خودروی پراید مثبت و به ‏ترتیب 06/4 و 32/4 است. نتایج کشش ‏های متقاطع نشان می‏دهد، خودروی پراید با خودروهای کلاس 1600 و خدمات حمل‏و‏نقل عمومی رابطه جانشینی و با بنزین و سایر کالاها و خدمات رابطه مکملی دارد. پیش‏بینی انجام شده در دوره 1391-1389 نشان می‏دهد سهم بودجه خودروی پراید در بودجه کل خانوارها روندی کاهشی داشته و تقاضا برای این خودرو به مرز اشباع نزدیک شده است.



1- Almost Ideal Demand System.


2- Seemingly Unrelated Regression.

کلیدواژه‌ها

امینی پور، فاطمه(1389) صنعت صنعت ها، اندیشه گستر سایپا، شماره 100.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، شاخص‌های قیمت، اداره آمار اقتصادی، (1389-1383).
پرتوی، بامداد و همکاران(1387)، تحلیل رفتار مصرفی مناطق شهری استان زنجان با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل (AIDS)، فصلنامه مدل‏سازی اقتصادی، سال دوم، شماره 1.
پندیک، رابرت و دانیل رابینفیلد (1997)، اقتصاد خرد1، ترجمة احمد ذیحجه‏زاده، (1381)، نشر سمت.
ختایی، محمود و پروین اقدامی (1384)، تحلیل کشش قیمتی تقاضای بنزین در بخش حمل‌ونقل زمینی ایران و پیش‌بینی آن تا سال 1394، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال هفتم، شماره 25.
داودی، پرویز و فاطمه قاسمی‏مند (1385)، برآورد کشش‌های قیمتی و درآمدی خودروهای سواری نو در ایران، پژوهشنامه اقتصادی.
طیبی، سیدکمیل و همایون رنجبر (1383)، بررسی ساختار تقاضای واردات کشور: کاربرد سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل (AIDS) در دوره زمانی 1381-1357، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 21.
فاطمی قمی، محمدتقی(1374)، برنامه‏ریزی و کنترل تولید و موجودی‏ها، نشر دانش امروز.
گجراتی، دامودار(1995)، مبانی اقتصاد سنجی، جلد دوم، ترجمة حمید ابریشمی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم (1387).
مرکز آمار ایران، نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوارهای شهری، اداره بودجه خانوارها(1388-1383).
مهرگان و همکاران(1388)، تقاضای کوتاه‌مدت و بلندمدت بنزین در بخش حمل‌ونقل، پژوهشنامه حمل‌ونقل، سال ششم، شماره چهارم.
Akinboade, O. and Ziramba, E. and Wolassa, L (2008), The Demand for Gasoline in South Africa: An Empirical Analysis using Cointigration Techniques Vol 30.
Daton, A. S. and Muellbauer, J (1980), An Almost Ideal Demand System, American Economic Review 70.
Eskeland, G. and Foyozioglu, T (1997), Is Demand For Polluting Goods Managable? An Econometric Study Of Car Ownership AND Use In Mexico, J.O. Development Economics, Vol53.
Foschi, P. and Kontoghiorghes, E. J (2004), A Computationally Efficient Method For Solving SUR Models With Orthogonal Regressors, Linear Algebra and its Applications 388.
Gold Berg, P. K (1995), Product Differentiation and Oligopoly in Internatioonal Market. The Case Of The U.S. Automobile Industry, Econometrica, Vol 63, No.4.
Houtaker, H. S (1960), Additive Preferences. Econometrica, Vol 28.
Oberhofer, W., and Kmenta, J. A (1974), General Procedure for Obtaining Maximum Likelihood Estimation in Generalized Regression Models. Econometrica, Vol 42.
Stone, R (1954), Linear Expenditure System and Demand Analysis: an Application to the Pattern of British Demand, The Economic Journal.
Theil, H (1965), The information approach to demand analysis, Econometrica, Vol. 37.