نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• میرفیض فلاح شمس ¹
• حمید مهدوی راد ²

¹ استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

² دانشجوی دکترای مدیریت مالی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر

چکیده

صنعت لیزینگ امروزه به‌عنوان یکی از گزینه‌‌های استراتژیک توسعه اقتصادی به شمار می‌رود. با توجه به ماهیت فعالیت‌‌های اجاره‏ای، شرکت‌‌های لیزینگ از سودآوری بسیار بالایی برخوردارند و در عین حال با بیشترین مخاطرات مواجه هستند. برخی از مهم‌ترین مخاطرات شرکت‌‌های لیزینگ عبارت‏اند از: ریسک اعتباری، ریسک تجاری، ریسک ارزش باقیمانده و ریسک نرخ ارز. از بین آنها ریسک اعتباری مهم‌ترین ریسک محسوب می‏شود. به‏طور کلی برقراری ارتباط منطقی بین ریسک و بازده، عامل اصلی تخصیص بهینه منابع و تضمین سودآوری شرکت‌‌های لیزینگ خواهد بود.
در این مقاله، براساس داده‌های مشتریان حقیقی تسهیلات لیزینگ خودرو شرکت لیزینگ ایران خودرو از سال 1381 تا 1384 و با کاربرد آزمون تفاضل میانگین (t-student) و ضریب تعیین، 5 متغیر خالص درآمد ماهیانه متقاضی، مدت تسهیلات، میزان تسهیلات، خالص درآمد ماهیانه ضامن و سابقه کار، به‌عنوان متغیرهای مؤثر بر ریسک اعتباری شناخته شدند. در بخش‏های بعد، با استفاده از مدل‌‌های اقتصادسنجی لاجیت و پروبیت، مدل پیش‏بینی ریسک اعتباری مشتریان حقیقی تسهیلات لیزینگ طراحی شد. آزمون‌های والد، درست‏نمایی و لاندای ویلکس برای هر دو مدل بررسی شد و نتایج نشان داد که کارایی مدل لاجیت (98.39درصد) با استفاده از داده‌های تخمین بیش از مدل پروبیت (97.44درصد) است.

کلیدواژه‌ها

• لیزینگ
• ریسک
• مدیریت ریسک
• ریسک اعتباری
• مدل لاجیت
• مدل پروبیت