نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه اصفهان.

چکیده

استقلال بانک مرکزی از آن‏رو اهمیت دارد که اگر این نهاد به تأمین‌کننده کسری بودجه دولت‏ها تبدیل شود، در این ‌صورت با وظیفه اصلی خود، یعنی کنترل تورم و حفظ ثبات قیمت‏ها در تعارض قرار می‏گیرد؛ ازاین‏رو، این مطالعه حاضر، به بررسی تأثیر استقلال بانک مرکزی بر نظام مدیریت نقدینگی برای ایران و 21 کشور صادرکننده نفت، در دوره زمانی 2008-1994 می‏پردازد. برای این منظور از مدل‏های اقتصادسنجی، در قالب روش داده‏های تابلویی[1]، استفاده شده است. در این مطالعه شاخص GMT[2] مورد استفاده قرار می‏گیرد.
نتایج تخمین برای کشورهای صادرکننده نفت با درجه استقلال ضعیف‏تر، گویای آن است که این گروه از کشورها هنگام افزایش قیمت نفت، با سیاست‌های انبساطی پولی در قالب رشد بالای نقدینگی روبه‏رو می‏شوند، در حالی که نتایج تخمین برای کشورهای صادرکننده نفت با درجه استقلال قوی‏تر، نشان می‏دهد این گروه از کشورها هنگام افزایش قیمت نفت، می‏توانند، سیاست‏‏های پولی کنترل‏شده‏تری اتخاذ کنند.



[1]- Panel data


[2]- Grilli, V. ,Masciandaro, D. and Tabellini, (1991).

کلیدواژه‌ها

احمدی صومعه‏سرایی، نوشین(1378)، بررسی ارتباط بین درجه استقلال بانک مرکزی و عملکرد اقتصادی کشورهای درحال‏توسعه (با تأکید بر ایران)، پایان‏نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی، دانشگاه مازندران.
حبیبی، محمد (1377)، استقلال بانک مرکزی و ارتباط آن با میزان تورم در ایران، پایان‏نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد.
حسن‏زاده، علی و نسرین ارضروم چیلر (1382)، چهار مقاله پیرامون بانکداری مرکزی، تهران، پژوهشکده پولی و بانکی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
حسینی سیدشمس‏‌الدین و محسن واشقانی (1383)، مرور مبانی نظری و تجربه کشورهای منتخب در زمینه استقلال بانک مرکزی و راهکارهای تحقق آن در جمهوری اسلامی ایران، تهران، دفتر مطالعات اقتصادی، تهران.
حیدری، حسن (1375)، استقلال بانک مرکزی و جایگاه آن در نظام پولی و بانکی ایران، پایان‏نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی، دانشگاه تربیت مدرس.
داودی زنجانی، شبنم (1385)، اثر استقلال بانک مرکزی بر تولید و تورم، پایان‏نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی، دانشگاه الزهرا(س).
رفیعی تفرشی، مهدی (1378)، استقلال بانک مرکزی، مبانی نظری، تجربی و جنبه‏های کاربردی آن در ایران، پایان‏نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی سیستم‏های اقتصادی، مؤسسه عالی پژوهش در برنامه‏ریزی و توسعه.
عادلی، سیدمحمدحسین (1370)، در آمدی بر استقلال بانک مرکزی، تهران، مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی.
معدلت، کوروش (1379)، بررسی جایگاه و ساختار مطلوب بانک مرکزی، تهران، مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی.
Alesina, A (1988), Macroeconomics and Politics, in Fischer S., ed. NBER Macroeconomics Annual; MIT Press.
Alesina, A., Summers, L. H (1993), Central Bank Independence and Macroeconomic Performance: Some Comparative Evidence; Journal of Money Credit and Banking.
Bade, R., Parkin M (1985), Central Bank Laws and Monetary Policy: A Preliminary Investigation, Department of Economics, University of Western Ontario.
Brumm, H. J (2006), The Effect of Central Bank Independence on Inflation in Developing Countries, Economics Letters.
Choi, I (2002), Instrument Variable Estimation of a Nearly Nonstationary, Heterogeneous Error Components Model, Journal of Econometrics, 109.
Christiano, L., Eichenbaum, M (1992), Identification and Liquidity Effect of a Monetary Policy Shock, in A.
Crowe, C (2008), Goal Independent Central Banks: Why Politicians Decide to Delegate, European Journal of Political Economy, 24.
Cuckierman, Z. Hercowitz and L. Leiderman, ed, (2006), Political Economy, Growth and Business Cycles, Cambridge MA: MIT Press.
Cukeiman, A., Gerlach, S (2003), The Inflation Bias Revisited: Theory and Some International Evidence, Manchester School.
Cukierman A (1992), Central Bank Strategy, Credibility and Independence: Theory and Evidence; MIT Press.
Cukierman A (1994), Central Bank Independence and Monetary Control, The Economic Journal;104.
Cukierman, A., Geoffrey, M., Neyapti, B (2001), Central Bank Reform, Liberalization and Inflation in Transition Economies - An International Perspective, CEPR Discussion Papers 2808, C.E.P.R. Discussion Papers.
Cukierman, A., Kalaitzidakis, P., Summers, L. H., Webb, S. B (1993), Central Bank Independence, Growth, Investment, and Real Rate, Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy.
Cukierman, A., Webb, S. B., Neyapti, B., (1992), Measuring the Independence of Central Bank and its Effect on Policy Outcomes, World Bank Economic Review.
De Long, J. B., Summers, L. H (1992), Macroeconomic Policy and Long-Run Growth, Federal Reserve Bank of Kansas City, Economic Review.
Demertzis, M (2004), Central Bank Independence: Low Inflation at no Cost? A Numerical Simulations Exercise, Journal of Macroeconomics, 26.
Dickey, D.A., Fuller, W.A (1979), Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Journal of the American Statistical Association; 74.
Down, I (2004), Central Bank Independence, Disinflations and Sacrifice Ratio, Comparative Political Studies, 37.
Eijffinger, S., Schaling, E (1993), Central Bank Independence in Twelve Industrial Countries, Banca Nazionale del Lavoro Quarterly Review; 184.
Forder, J (1998), Central bank Independence- Conceptual Clarifications and Interim Assessment, Oxford Economic Papers; 50.
Grilli, V., Masciandaro, D., Tabellini, G (1991), Political and Monetary Institutions and Public Financial Policies in the Industrial Countries, Economic Policy.
Jabal Ameli, P (2008), Interaction of Fiscal and Monetary Policies in the Short-run for an Oil-Exporting Country, the First PhD Paper, Department of Economics, University of Leicester.
Mangano, G (1998), Measuring Central Bank Independence:a Tale of Subjectivity and of its Consequences, Oxford Economics Paper; 50.
McCallum, B. T (1989), Targets, Indicators and Instruments of Monetary Policy, National Bureau of Economic Research, Working Paper.
Parkin, M (1987), Domestic Monetary Institutions and Deficits, in Buchanan J. M. et al, ed. Deficits ;Basil Blackwelt.