نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

برق با تامین انرژی موردنیاز برای بسیاری از فعالیت‌های بشر، یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه صنعتی به شمار می‌رود. صنعت برق خود به واسطه احتراق سوخت‌های فسیلی، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گازهای آلاینده به‌شمار می‌رود. این امر موجب بروز نگرانی‌های جدی درخصوص پیامدهای جانبی ناشی از انتشار آلاینده‌ها در فرآیندهای تولید برق شده است. در این راستا، این مقاله به مدل‌سازی و برآورد اثرات و هزینه‌های سلامتی تولید برق در نیروگاه‌های حرارتی در ایران براساس رویکرد مسیر اثرگذاری و با استفاده از نرم‌افزار سیمپکتس[1]  می‌پردازد. بر این اساس هزینه‌های سلامتی تولید برق در ایران در سال 1393 بیش از 110 هزار میلیارد ریال بر آورد شده است که حدود یک درصد از تولید ناخالص داخلی در این سال را شامل می‌شود. همچنین نتایج تحقیق نشان می‌دهد نیروگاه‌های چرخه ترکیبی و گازی به ترتیب کم‌ترین و بیش‌ترین هزینه‌ها و پیامدهای سلامتی را به ازای هر کیلوواتساعت تولید برق به جامعه تحمیل می‌کنند. در نهایت با اصلاح ترکیب سوخت و استفاده از گاز طبیعی به عنوان تنها سوخت نیروگاهی، هزینه‌های سلامتی تولید برق بیش از 53 درصد کاهش خواهد یافت.



[1]- Sim Pacts

کلیدواژه‌ها

اسدی، محمدباقر، حسین صادقی‌سقدل، بهرام سحابی و علیرضا ناصری (1395)، «آثار اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی در بازار برق ایران با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی عامل بنیان»، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 65، تابستان 1396، صفحات 114 - 81.
آمار تفصیلی صنعت برق ویژه تولید، (1393) توانیر.
ترازنامه انرژی، (1393)، وزارت نیرو.
خالصی دوست، عبدالله و بابک نور سماعیلی (1388)، «بررسی اثرات زیست محیطی SOx و NOx ناشی از احتراق در نیروگاه‌های حرارتی سوخت فسیلی ایران»، مجموعه مقالات اولین کنفرانس صنعت نیروگاه‌های حرارتی، پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران.
خوش اخلاق، رحمان، علیمراد شریفی و حامد پاروند (1391)، «ارائه الگویی جهت محاسبه هزینه اجتماعی نهایی کوتاه‌مدت تولید برق در نیروگاه‌های حرارتی مطالعه موردی نیروگاه‌های شهید محمد منتظری و اسلام‌آباد اصفهان»، فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 10.
رحیمی، نسترن، نرگس کارگری ، حسن صمدیار و محمد نیکخواه‌منفرد (1393)، «تعیین هزینه‌های اجتماعی (خارجی) انتشار SO2 ، NOX و CO2در بخش انرژی کشور (نیروگاه‌ها)»، مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره 16، شماره 3.
صادقی، مهدی و معصومه ترکی (1387)، «بررسی هزینه‌های خارجی تولید برق در ایران (مطالعه موردی: نیروگاه برق شهید رجایی با تاکید بر آلاینده‌های SO2 و NO2)»، مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 43، شماره 1.
AEA Technology, (1999), “Cost-benefit Analysis for the Protocol to the abate Acidification, Eutrophication and Ground Level Ozone in the Europe, Ministry of Housing. Spatial Planning and the Environment”, The Hague, Netherlands, Publication, No. 133.
Andrew L., Goodkind and Stephen Polasky, (2013), “Health & Environmental Costs of Electricity Generation in Minnesota”.
D. Streimikiene and I. Alisauskaite-Seskiene, (2014), “External Costs of Electricity Generation Options in Lithuania”, Renewable Energy, 64 215e224.
Epstein P. R., Buonocore J. J., Eckerle K., Hendryx M., Stout B. M., Heinberg R., Clapp R. W., May B., Reinhart N. L., Ahern M. M., Doshi S. K., and L. Glustrom, (2011), “Full Cost Accounting for the Life Cycle of Coal”, Ecological Economics Reviews, doi: 10.1111/j.1749-6632.2010.05890.x
Fouladi Fard R., Naddafi K., Yunesian M., Nabizadeh Nodehi R., Dehghani M. H. and Hassanvand M. S., (2016), “The Assessment of Health Impacts and External Costs of Natural Gas-fired Power Plant of Qom”, Environ Sci Pollut Res, 23:20922–20936.
Hainoun A, Almoustafa A. and Seif Aldin M., (2010), “Estimating the Health Damage Costs of Syrian Electricity Generation System Using Impact Pathway Approach”, Energy,35 628–638.
Holland M. and Krewitt W., (1996), “Benefits of and Acidification Strategy for the European Union, European Commission, DGXI, Brussels.
Najjar Y. S. H., (2011), “Gaseous Pollutants Formation and Their Harmful Effects on Health and Environment”, Innovative Energy Policies, Vol. 1, Article ID E101203, doi:10.4303/iep/E101203
Rabl, A. (2001) “Reference Database of Concentration-Response Functions for Health Impacts of Air Pollution”, Document Prepared for the International Atomic Energy Agency, Dec.
Rentizelas A and, Georgakellos D., (2014), “Incorporating Life Cycle External Cost in Optimization of the Electricity Generation Mix”, Energy Policy, 65, 134–149.
Sakulniyomporn S., Kubaha K. and Chullabodhi C., (2011), “External Costs of Fossil Electricity Generation: Health-based assessment in Thailand”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15 3470–3479
 Thopil G. A., (2015), “Anastassios Pouris, Aggregation and Internalisation of Electricity Externalities in South Africa”, Energy, 82, 501e511.
Treyer K., Bauer C. and Simons A., (2014), “Human Health Impacts in the Life Cycle of Future European Electricity Generation”, Energy Policy, Vol. 74, Supplement 1, PPs S31-S44.