نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد انزژی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

به طور کلی توسعه‌ زیرساخت‌ها و اجرای پروژه‌های اقتصادی، مستلزم تامین مالی است. با این وجود، نوسانهای نرخ ارز از طریق ریسک‌های تبدیل، معامله، اقتصادی، اعتباری، نقدشوندگی و نقدینگی باعث افزایش هزینه‌های تامین مالی می‌شود. با توجه به اهمیت نقش نااطمینانی نرخ ارز در این مطالعه ابتدا اثر نوسانهای نرخ ارز بر تامین مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش خودرگرسیونی با وقفه‌های گسترده طی دوره‌ ماهانه‌ 1394-1385 ارزیابی، و سپس اثر این متغیر بر جریان ورودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران (بخشهای کشاورزی، صنعت و معدن، نفت و خدمات) با استفاده از روش داده‌های تابلویی طی دوره‌ 1394-1373 شناسایی شده است. بر اساس نتایج، متغیرهای ارزش دارایی‌های شرکت، شاخص قیمت سهام، شاخص آزادی اقتصادی، نرخ تورم و نوسانهای نرخ ارز به عنوان تعیین‌کننده‌های تامین مالی شرکت‌ها شناخته شدند. الگوی FDI در این مطالعه تابعی از متغیرهای رشد ارزش افزوده بخش، شاخص بهرهوری سرمایه، نرخ تورم، شاخص آزادی اقتصادی و نوسانهای نرخ ارز است که بر اساس نتایج، ضرایب این متغیرها، معنادار و علامت آن‌ها موافق با انتظارات نظری است. افزایش نوسانهای نرخ ارز نیز به دلیل ایجاد ریسک‌های مختلف باعث کاهش جذب منابع مالی داخلی و خارجی میشود.

کلیدواژه‌ها

 
رئوفی، حمیدرضا و کاملیا قلم­زن نیکو (1390)، «عوامل تاثیرگذار بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در 27 کشور منتخب (پیشرفته و در حال توسعه) از جمله ایران»، فصلنامه اقتصاد مالی و توسعه، 5(14)، 140-119.
سحابی، بهرام، مهدی ذوالفقاری، نادر مهرگان و علیرضا سارنج (1393)، «بررسی انواع ریسک نوسانات نرخ ارز و شیوه­های مدیریت آن: مبانی نظری و مرور تجربیات کشورها»، برنامه­ریزی و بودجه، 19(4)، 33-3.
شاه­آبادی، ابوالفضل و عبداله محمودی (1385)، «تعیین‌کننده‌های سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران»، جستارهای اقتصادی ایران، 3(5)، 129-92.
شریفی‌رنانی، حسین، مریم میرفتاح، سعید دایی کریم­زاده و حسین رضایی (1394)، «تاثیر نوسانات نرخ ارز بر جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران»، دوفصلنامه اقتصاد پولی، مالی، 22(10)، 178-152.
قدیری، مهران (1392)، «بررسی عوامل موثر در تجهیز منابع مالی بانک­ها و موسسات مالی و ارائه راه­کارهایی جهت بهبود آن»، فصلنامه علمی و کاربردی بانک مسکن، 2، 73-60.
محمدی، اسماعیل (1394)، مشتری­مداری و تکریم ارباب رجوع، چاپ دهم، تهران: انتشارات رسا.
مشیری، سعید و سعید کیان­پور (1391)، «عوامل موثر بر جذب سرمایه­گذاری، یک مطالعه بین کشوری»،  اقتصاد مقداری، 9(2)، 30-1.
یزدانی، مهدی و سید کمیل طیبی (1393)، «ساز و کار اثرگذاری نوسان‌های نرخ ارز بر تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی کشور»، راهبرد اقتصادی، 3(12)، 58-37..
 
Aranyarat, C. (2012), “The Effect of Exchange Rate Volatility on Foreign Direct Investment and Portfolio Flows to Thailand”, (A Paper from Chulalongkorn University, Phayathai), Retrieved from: http://www.bot.or.th/Thai/AboutBOT/project/DocLib_Settha_ME_2554/M_Doc_Prize3_2554.pdf
Azhar, A., N. Ullah and Q. A. Malik (2015), “Effect of Exchange Rate Volatility on Foreign Direct Investment in Saarc Countries”, Middle-East Journal of Scientific Research, 23(2), 350-356.
Becker, C. and D. Fabbro (2006), “Limiting Foreign Exchange Exposure through Hedging: The Australian Experience”, Reserve Bank of Australia Working Paper, 2006-09.
Box, G. E. P. and G. M. Jenkins (1970), Time Series Analysis: Forecasting and Control, First Edition, San Francisco: Holden Day.
Breusch, T. and R. Pagan (1980), “The Lagrange Multiplier Test and its Applications to Model Specification in Econometrics”, The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
Chen, T. Y (1999), “Critical Success Factors for Various Strategies in the Banking Industry”, Journal of Bank Marketing, 17(2), 83-92.
Chow, G. C (1960), “Tests of Equality between Sets of Coefficients in Two Linear Regressions”, Econometrica, 28(3), 591-605.
Chowdhury, A. R. and G. Mavrotas (2003), “FDI and Growth: What Cause What?”, WIDER conference on “Sharing Global Prosperity”.
Chowdhury, A. R. and M. Wheeler (2008), “Does Real Exchange Rate Volatility Affect Foreign Direct Investment? Evidence from Four Developed Economies”, International Trade Journal, 22(2), 218-245.
Demirhan, E. and M. Masca (2008), “Determinants of Foreign Direct Investment Flows to Developing Countries: A Cross-Sectional Analysis”, Prague Economic Papers, 4, 356-369.
Dhanani, A (2003), “Foreign Exchange Risk Management: A Case in the Mining Industry”, British Accounting Review, 35(1), 35-63.
Dickey, D. A. and W. A. Fuller (1981), “Likelihood Ratio Statastics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
Dixit, A. and R. Pindyck (1994), Investment under Uncertainty, New Jersey: Princeton University Press.
Dominguez, K. M. E. and L. L. Tesar (2006), “Exchange Rate Exposure”, International Economics, 68(1), 188-218.
Foad, H.S. (2005), “Exchange Rate Volatility and Export Oriented FDI”, (A Paper from Emory University, Atlanta, GA, 2-7).
Frimpong, J. M. and E. F. O. Abayie (2006), “Bivariate Causality Analysis between FDI Inflows and Economic Growth in Ghana”, MPRA Paper, 351.
Gertler, M. and S. Gilchrist (1994), “Monetary Policy, Business Cycles, and the Behavior of Small Manufacturing Firms”, Quarterly Journal of Economics, 109(2), 309-340.
Goldberg, L. S. and C. D. Kolstad (1995), “Foreign Direct Investment, Exchange Rate Variability and Demand Uncertainty”, International Economic Review, 36(4), 855-873.
Gonzalez, R. L., J. A. Lopez and J. Saurina (2007), “Determinants of Access to External Finance: Evidence from Spanish Firms”, Federal Reserve Bank of San Francisco Working Paper, 2007-22.

Hansen, H. and J. Rand (2006), “On the Causal Links between FDI and Growth in Developing Countries”, World Economy, 29(1), 21-41.

Hausman, J. A (1978), “Specification Tests in Econometrics”, Econometrica, 46(6), 1251-1271.

Hericourt, J. and S. Poncet (2012), “Exchange Rate Volatility, Financial Constraints and Trade: Empirical Evidence from Chinese Firms”, CEPII Working Paper, 2012-35.
Kao, C (1999), “Spurious Regression and Residual-Based Tests for Co-integration in Panel Data”, Econometrics, 90(1), 1-44.
Kotler, P. and G. Armstrong (2015), Principles of Marketing, Sixteenth Edition, London: Pearson.
Levin, A., C. F. Lin and C. S. J. Chu (2002), “Unit Root Test in Panel Data: Asymptotic and Finite Sample Properties”, Econometrics, 108(1), 1-24.
Liljeblom, E. and A. Loflund (2005), “Determinants of International Portfolio Investment Flows to a Small Market: Empirical Evidence”, Multinational Financial Management, 15(3), 211-233.
Masten, C. R. M (2007), “The Impact of Exchange Rate Volatility on U.S. Foreign Direct Investment in Latin America”, Master Thesis, University of Delaware.
Mun, H. W., B. S. Long, T. K. Lin and Y. K. Man (2008), “FDI and Economic Growth Relationship: An Empirical Study on Malaysia”, International Business Research, 1(2), 11-18.
Naude, W. A. and W. F. Krugell (2007), “Investigating Geography and Institutions as Determinants of Foreign Direct Investment in Africa using Panel Data”, Applied Economics,39(10), 1223-1233.
Nucci, F. and A. F. Pozzolo (2001), “Investment and the Exchange Rate: An Analysis with Firm-Level Panel Data”, European Economic Review, 45(2), 259-283.
Pesaran, M. H. and B. Pesaran (1997), Working with Microfit 4.0: Interactive Econometric Analysis, Oxford: Oxford University Press.
Pesaran, M. H., Y. Shin and R. J. Smith (2001), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
Poi, B. and V. Wiggins (2001), “Testing for Panel-level Heteroskedasticity and Autocorrelation”, StataCorp LP, Retrieved from: http://www.stata.com/support/faqs/stata/panel.html
Rihab, B. A (2012), “Institutional Determinants of Financing Decisions of Firms: The Case of Transition Economies”, Emerging Trends in Economics and Management Sciences, 3(1), 51-63.
Schwarz, G (1978), “Estimating the Dimension of a Model”, Annual of Statistics, 6(2), 461-464.
Sharifi Renani, H. and M. Mirfatah (2012), “The Impact of Exchange Rate Volatility on Foreign Direct Investment in Iran”, Procedia Economics and Finance, 1, 365-373.
Udoh, E. and F. O. Egwaikhide (2008), “Exchange Rate Volatility, Inflation Uncertainty and Foreign Direct Investment in Nigeria”, Botswana Journal of Economics, 5(7), 14-31.
Wooldridge, J. M (2002), Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data, Cambridge: MIT Press.
Xing, Y (2006), “Why is China so Attractive for FDI? The Role of Exchange Rates”, China Economic Review, 17(2), 198-209.
Yousaf, S. I. Shahzadi, B. Kanwal and M. Hassan (2013), “Impact of Exchange Rate Volatility on FDI in Pakistan”, Business and Management, 12(1), 79-86.