نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقتصاد دانشگاه کردستان

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه کردستان

3 هیئت علمی گروه علوم اقتصادی دانشگاه کردستان

چکیده

هدف از نگارش این مقاله پاسخ به این سوال است که آیا قراردادهای آتی سکه طلا در ایران به یکی از کارکردهای اصلی خود، یعنی کشف قیمت دست یافته است  یا خیر. برای بررسی این موضوع از آزمونهای علیت خطی و غیرخطی میان بازار نقدی و آتی سکه، سرریز نوسانات میان دو بازار و سهم هر بازار از فرآیند کشف قیمت بهره گرفته شده است. دادههای مورد استفاده در این مقاله شامل دو بازه زمانی 10 مرداد 1390 تا 3 آذرماه 1392 و 4 آذرماه 1392 تا 25 تیرماه 1394 است که به ترتیب شامل دوره نوسانات بازار سکه و دوره بازگشت آرامش به این بازار است. نتایج نشان میدهد که علیت از بازار نقدی به سمت بازار آتی، سرریز نوسانات از بازار نقدی به آتی و کشف قیمت بیشتر در بازار نقدی صورت می‌گیرد. بنابراین کارکرد کشف قیمت مورد انتظار برای قراردادهای آتی سکه در ایران تحقیق نیافته است. با توجه به کوچک بودن بازار آتی در مقایسه با بازار نقدی، نتایج به دست آمده با واقعیت‌های اقتصادی ایران همخوانی دارد.

کلیدواژه‌ها

آنکتاد (1393)، آثار توسعه­ای بورس­های کالایی در بازارهای نوظهور، شرکت بورس کالای ایران، تهران: انتشارات مهر نوروز.
احمدپور، احمد و مرضیه نیک‌زاد (1390)، »بررسی رابطه بین قیمت‌های نقد و آتی سکه طلا در بورس کالای ایران»، فصلنامه بورس اوراق بهادار، 4(13)، 175-190.
شریعت‌پناهی، سیدمهدی، هادی محمدزادگان و صفورا شاهینی (1393)، «بررسیرابطهبینقیمتنقدداراییپایهقرارداد آتیوخالصهزینهنگهداریدربازار قراردادهایآتیسکهطلادربورسکالایایران»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه‌گذاری، 3(10)، 187-198.
فکاری سردهایی بهزاد ، اکبر میرزاپور، علی صیامی و مصطفی کجوری (1392)، «بررسی ارتباط قیمت بازار آتی و نقدی سکه طلای ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 7(22)، 93-107.
نادعلی، محمد (1393)، «بررسیآثارنوسانیبازارآتیسکه طلابربازارنقدیآندرایران»، فصلنامه راهبرد اقتصادی، 3(8)، 56-76.
Baek, E. and W. Brock (1992), “A General Test for Nonlinear Granger Causality: Bivariate Model”, Iowa State University and University of Wisconsin at Madison Working Paper, 137-156.
Bal, D. P. and B. N. Rath (2015), “Nonlinear Causality between Crude Oil Price and Exchange Rate: A Comparative Study of China and India”, Energy Economics, 51, 149-156.
 Bekiros, S.,  and C. Diks (2008), “The Relationship between Crude Oil Spot and Futures Prices:Cointegration, Linear and Nonlinear Causality”, Energy Economics, 30, 2673–2685.
Bohl, M. T., C. A. Salm and M. Schuppli (2011), “Price Discovery and Investor Structure in Stock Index Futures”, Journal of Futures Markets, 31(3), 282-306.
Bollerslev, T. (1990), “Modelling the Coherence in Short-run Nominal Exchange Rates: A Multivariate Generalized ARCH Model”, The Review of Economics and Statistics, 498-505.
Chan, K. (1991), “A Further Analysis of the Lead-lag Relationship between the Cash Market and Stock Index Futures Market”, The Review of Financial Studies, 5(1), 123-152.
Engle, R. F. and K. F. Kroner (1995), “Multivariate Simultaneous Generalized ARCH”, EconometricTtheory, 11(01), 122-150.
Fama, E. F. (1970), “Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work”, The Journal of Finance, 25(2), 383-417.
Francis, B. B., M. Mougoué and V. Panchenko (2010), “Is there a Symmetric Nonlinear Causal Relationship between Large and Small Firms?”, Journal of Empirical Finance, 17(1), 23-38.
Fujihara, R. A., M. Mougoué (1997), “An Examination of Linear and Nonlinear Causal Relationships between Price Variability and Volume in Petroleum Futures Markets”, Journal of Futures Markets, 17(4), 385-416.
Garbade, K. and W. L. Silber (1983), “Price Movement and Price Discovery in Futures and Cash Markets”, Rev. Econ. Stat, 65, 289–297.
Hammoudeh, S., H. Li, and B. Jeon (2003), “Causality and Volatility Spillovers Among Petroleum Prices of WTI, Gasoline and Heating Oil in Different Locations North American”, Journal of Economics and Finance, 14, 89–114.
Hiemstra, C.and J. D. Jones (1994), “Testing for Linear and Nonlinear Granger Causality in the Stock Price‐volume Relation”, The Journal of Finance, 49(5), 1639-1664.
Sehgal, S., N.Rajput, and R. K. Dua (2012), “Price Discovery in Indian Agricultural Commodity Markets”, Account Finance, 2, 21–37.
Silber, W. L. (1981), “Innovation, Competition, and New Contract Design in Futures Markets”, Journal of Futures Markets, 1(2), 123-155.
Silvapulle, P. and I. A. Moosa (1999), “The Relationship between Spot and Future Prices: Evidence from the Crude Oil Market”, Journal of Futures Markets. 19(2), 175–193.
Joseph, A., G. Sisodia and A. K. Tiwari (2014), “A Frequency Domain Causality Investigation between Futures and Spot Prices of Indian Commodity Markets”, Economic Modeling, 40, 250–258.
King, R. G., C. I. Plosser, J. H. Stock and M. W. Watson (1987), “Stochastic Trends and Economic Fluctuations”, National Bureau of Economic Research, (No. w2229),2-37.
Lean, H. H., M. McAleer and W. L. Wong (2010), “Market Efficiency of Oil Spot and Futures: A Mean-variance and Stochastic Dominance Approach”, Energy Economics, 32(5), 979-986.
Quan, J. (1992), “Two‐step Testing Procedure for Price Discovery Role of Futures Prices”, Journal of Futures Markets, 12(2), 139-149.
Rittler, D. (2009), “Price Discovery, Causality and Volatility Spillovers in European Union Allowances Phase II: A High Frequency Analysis”, Discussion Paper Series, 492, 1-32.
Schwarz, T.V. and A. C. Szakmary (1994), “Price Discovery in Petroleum Markets: Arbitrage Cointegration       and the Time Interval of Analysis”, Journal of Futures Markets, 14, 147–167.
Tully, E. and B. M. Lucey (2007), “A Power GARCH Examination of the Gold Market”, Research in International Business and Finance, 21(2), 316-325.
Vilasuso, J. (2001), “Causality Tests and Conditional Heteroskedasticity: Monte Carlo Evidence”, Journal of Econometrics, 101(1), 25-35.
Working, H. (1948), “Theory of the Inverse Carrying Charge in Futures Markets”, Journal of Farm Economics, 30(1), 1-28.
Zhong, M., A. F. Darrat and R. Otero (2004), “Price Discovery and Volatility Spillovers in Index Futures Markets: Some Evidence from Mexico”, Journal of Banking & Finance, 28(12), 3037-3054.