نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد ریاضیات کاربردی دانشگاه علم و صنعت ایران

2 استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

شناخت وجوه مختلف نابرابریهای بین استانی، اولین مرحله در برنامه ایجاد تعادلهای منطقه‌ای بشمار می‌رود تا با چنین شناختی اهداف توسعه‌ای مناطق، متناسب با امکانات و محدویتها تعیین و بهر‌ه‌برداری از منابع تولید بگونه‌ای بهینه و کارا، صورت پذیرد. این نابرابری موجب ایجاد تفاوتهای قابل ملاحظه ای از لحاظ سطح بهره‌وری در بخش کشاورزی شده است. این مطالعه با استفاده از شاخص بهره‌وری مالمکوئیست و با رویکرد غیر محدب به بررسی رشد بهره‌وری استانهای کشور در تولید محصول جو، روند تغییر آن با استفاده از جدیدترین اطلاعات سیستم هزینه تولید محصولات کشاورزی در دو دوره زمانی و ارائه یک استان به عنوان مرجع، می‌پردازد، در حالیکه تاکنون با استفاده از رویکرد محدب، امکان ارائه یک مرجع واقعی وجود نداشته و در بسیاری از موارد قابل تعبیر نبوده است. یافته‌‌های پژوهش بیانگر وجود تفاوتهای قابل ملاحظه‌ای بین استانهای کشور از نظر رشد بهره‌وری کل عوامل و اجزای آن است و مراجع هر یک از استانها را برای چگونگی کاهش این تفاوتها معرفی می‌نماید. هر چند با توجه به منابع محدود، استانهایی که در سطوح پایین ‌تری از توسعه برخوردارند، کارایی بیشتری نسبت به استانهای توسعه‌‌یافته‌‌تر داشته‌اند، از این‌رو لازم است در توزیع منابع و نهاده‌ها، ضمن توجه به روند نابرابریها، اینگونه امکانات متناسب با نیازها و پتانسیل‌های کشاورزی در سطح استانها توزیع شود.
 

کلیدواژه‌ها

1. Agrel, P. J. Tind, J. "A Dual Approach to Non Convex Frontier Models"., Journal of Productivity Analysis, Vol.16, No.2, (September 2001): 129-147.
 
2. Athanassopoulos, A. "Assessing the Comparative Spatial Disadvantages (CSD) of Regions in the European Union Using Non-Radial Data Envelopment Analysis Methods"., European Journal of Operational Research, Vol.94, No.3, (November1996): 439-452. ,
 
3. Athanassopoulos, A. Karkazis, J. "The Efficiency of Social and Economic Image Projection in Spatial Configuration"., Journal of Regional Science, Vol.37, No.1, (1997): 75-97.
 
4. Banker, R. D. Charnes, A. Cooper, W.W. "Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis"., European Journal of Operational Research,Vol.30, No.9, (September 1984): 1078-1092.
 
5. Bannistter, G. Stolp, C. "Regional Concentration and Efficiency in Mexican Manufacturing"., European Journal of Operational Research, Vol.80, No.3, (February 1995): 672-690.
 
6. Caves, D. Christensen, L. Diewert, D. "The Economic Theory of Index Numbers and the Measurement of Input Output, and Productivity"., Econometrica, Vol.50, No.6, (November 1982): 1393-1414.
 
7. Charnes, A. Cooper, W. W. Li, S. "Using Data Envelopment Analysis to Evaluate Efficiency in the Economic Performance of Chinese Cities"., Socio-Economic Planning Science, Vol.23,  No.6 (1989): 325-344.
 
8. Charnes, A. Cooper. W. W. Rhodes. E. "Measuring The Efficiency of Decision Making Units"., European Journal of Operational Research, Vol.2, No.6 (November 1978): 429-444.
 
9. Coelli, T. J. Rao, D. S. P. Battese, G. E. An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis. Kluwer Academic Publisher: Boston., 1998.
 
10. Coelli, T. Rao, P. "Total Factor Productivity Growth in Agriculture: A Malmquist Index Analysis of 93 Countries, 1980-2000"., ConferencePaper, Durban, (August 2003).
 
11. Chen, Y. Ali, A.I. "DEA Malmquist Productivity Measure: New Insights With an Application to Computer Industry"., European Journal of Operational Research, Vol.159,  No.1, (November 2004): 239-249.
12. Deprins, D. Simar, L. Tulkens, H. "Measuring Labor Efficiency in Post Offices, In: Marchand, M., Pestieau, P., Tulkens, H. (Eds)"., The Performance of Public Enterprises Concepts and Measurements, Elsevier, Amesterdam, (1984): 243-267.
 
13. Fare, R. Grosskopf, S. Lindgren, B. and Roos, P. "Productivity Changes in Swedish Pharamacies 1980-1989: A non Parametric Malmquist Approach"., Journal of  Productivity Analysis, Vol.3, No.1-2 (June 1992): 85-101.
 
14. Fare, R. Grosskopf, S. Norris, M. Zhang, Z. "Productivity Growth, Technical Progress and Efficiency Change in Industrialized Countries"., Am. Economic Rev, Vol.84, No.1 (March 1994): 66-83.
 
15. Farrell, M. J. "The Measurement of Productive Efficiency"., Journal of the Royal Statistical Society, Vol.120, No. 3 (1957): 253-290.
 
16. Hashimoto, A. Ishikawa, H. "Using DEA to Evaluate the State of Society as Measured by Multiple Social Indicator"., Socio-Economic Planning Science, Vol.27, No.4, (December 1993): 257-268.
 
17. Honjo, Mashiko, "Overview of Urbanization and Metropolitanization in Asia. Maruzen, Asia"., Conference Paper , Nagoya, (1981).
 
18. Karkazis, J. Thanassoulis, E. "Assessing the Effectiveness of Regional Development Policies in Northern Greece Using Data Envelopment Analysis"., Socio-Economic Planning Science, Vol.32, No.2 (June1998): 123-137.
 
19. Kerstens, K. Eeckaut, P.V. "Estimating Returns to Scale Using Non-Parametric Deterministic Technologies: A New Method Based on Goodness-of-fit"., European Journal of Operational Research, Vol.113, No.1, (February1999): 206-214.
 
20. Lankshamanan. T. K. "Technical Change and Income Distribution in Regional Planning Development Alternative. Maruzen, Asia"., Conference Paper , Nagoya, (1981).
 
21. Leleu, H. "A Linear Programming Framework for Free Disposal Hull Technologies and Cost Functions: Primal and Dual Models"., European Journal of Operational Research, Vol.168, No. 2, (January2006).
 
22. Macmillan, W. D. "The Estimation and Applications of Multi-Regional Economic Planning Models Using Data Environment Analysis"., Papers of the Regional Science Associaton, Vol.60,  (1986): 41-57.
 
23. Malmquist, S. "Index Numbers and Indifference Curves"., Trabajos de Estatistica, 4 (1953): 209-242.
 
24. Podinovski, V.V.  "On the Linearization of Reference Technologies for Testing Returns to Scale in FDH Models"., European Journal of Operational Research, Vol.152, No.3, (February2004).
 
 25. Shephard, R.W. "Cost and Production Functions"., Princeton University Press, Princeton, NJ, (1953).
 
26. Sueyoshi, T. "Measuring the Industrial Performance of Chinese Cities by Data Envelopment Analysis"., Socio-Economic Planning Science, Vol.26, No.2, (April1992): 75-88.