نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی- واحد بابل

2 استادیار مؤسسه عالی آموزش و پژوهش در مدیریت و برنامه‌ریزی

چکیده

 
 
در این مقاله، با بهره‌گیری از یک مدل برداری تصحیح خطا و استفاده از آمارهای سری‌زمانی فصلی، رفتار تراز تجاری ایران در برابر شرکای تجاری عمده، به‌صورت پویا مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و متغیر نرخ مؤثر واقعی ارز به عنوان یک شاخص مهم اقتصادی و تعیینکننده نوسانات تراز تجاری کشور محاسبه شده است.نتایج حاصل از آزمونهای انجام گرفته، بیانگر وجود یک رابطة تعادلی بلندمدت بین متغیرهای الگوی تراز تجاری کل است. تجزیه و تحلیل رفتار پویا میان متغیرهای الگو نیز با استفاده از توابع عکس‌العملی صورت گرفته و براین اساس تأثیرکاهش ارزش پول برتراز تجاری کل درکوتاه مدت ،فرضیة منحنی J را مورد تأیید قرار می‌دهد. دورة روند نزولی پدیده منحنی J در این تحقیق دو فصل برآورد شده که می‌توان چسبندگی اسمی مقادیر واردات در سطح تجارت بین‌الملل و یا به بیان دیگر وابستگی بخش داخلی به واردات و نیز عدم کشش پذیری بخش صادرات غیرنفتی به تغییرات نرخ واقعی ارز را ازدلایل مهم این امر برشمرد.
 

کلیدواژه‌ها

1.  بهمنی اسکویی، محسن. «اثرات کلان اقتصادی کاهش ارزش خارجی ریال ایران در دوران پس از انقلاب اسلامی»، سومین سمینار سیاستهای پول و ارزی، مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی، (1372): 120- 87.
2.  بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک مرکزی ج.ا.ا . سالهای مختلف.
 
3. Backus D.K., Kehoe  P.J., Kydland, F. E. "Dynamics of the Trade Balance and the Terms of Trade:the J-Curve?"., American Economic Review, Vol. 84, No.1, (1994):84-103.
 
4. Bahmani-Oskooee, M., Brooks, T.J. "Bilateral J-curve Between US and Her Trading Partners"., Weltwirtschaftliches Archiv,Vol.135,No.1, (1999):156-165.
 
5. Buluswar, Murli D. Henry Thmpson, Kamal, P.U padhyaya. "Devaluation and the Trade Blance in India :Stationarity and Cointegration"., Applied Economics, Vol.28, No. 4, (1996):429-432.
 
6. Cardi, Oliver. "Another View of the J-Curve"., Preresented to the Conference of Association Trade and  International  Finance in Paris, (September, 2004).
 
7. Elliot .Graham, Thomas,  J. Rothenberg and James H. Stock. "Efficient Tests for an Autoregressive Unit Root"., Econometrica, Vol. 64, (1996): 813-836.
 
8. Junz, H. B. and Rhomberg, R. R. "Price  Competitiveness  in  Export Trade Among Industrial Countries"., American Economic Review, Vo1. 63, No. 2, (1973):412-418.  
 
9. Krugman, P., Obstfeld, M. International Economics: Theory and Policy. New York, Addison-Wesley., 2001.
 
10. Magee, S. P. "Gurrency Contracts, Pass-through, and Devaluation"., Brookings Papers on Economic Activty, Vol.1, (1973):303-323.
 
11. Moura, Guilherme and Da SiLva,Sergio. "Is There a Brazilian J-Curve?"., Economic Bulletin, Vol. 6, (2005):1-17 .
 
12. Onafowora,Olugbenga. "Exchange Rate and Trade Balance in East Asia :is there a J-curve?"., Economics Bulletin,Vol. 5, No.18, (2003):1-13.
 
13. Rawlins, Glenville and Praveen, John. "Devaluation and the Trade Balance: The Recent Experience of Selected African Contries"., Center For Economic Research  on Africa, School of Business Montclair State University, (1993).
 
14. Rose, A and Yellen, J. L. "Is There a -Curve?"., Journal of Monetary  Ecnomics,Vol.24, (1989):53-68.
15. Shirvani, Hand Wilbratte, B. "The Relation Between the Real Exchange Rate Balance: An Empirical Reassessment"., International Economic  Journal, Vol.11, No.1, (1997):39-49
 
16. Stucka,Tihomir. "The Impact of Exchange Rate changes on the Trade Balance in Croatia"., Working Papers Croatian National Bank, (October 2003).