نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار دانشکده اقتصاد علامه طباطبائی
چکیده
تحقق رشد اقتصادی پایدار و کاهش وابستگی به منابع فسیلی، از اهداف راهبردی اقتصاد ایران در شرایط کنونی است. پیچیدگی اقتصادی، به‌عنوان شاخصی از میزان فناوری و دانش در تولیدات است و انرژی‌های تجدیدپذیر، ابزاری برای کاهش اثرات زیست‌محیطی و تنوع‌بخشی در سبد انرژی هستند، که هر دو نقش حیاتی در رشد اقتصادی پایدار دارند. این پژوهش، اثرات نامتقارن و غیرخطی این دو متغیر کلیدی را بر رشد اقتصادی ایران طی دوره ۱۳۷۴ تا ۱۴۰۱ با استفاده از مدل خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی نامتقارن (NARDL) تحلیل می‌کند. این مدل، امکان بررسی جداگانه تأثیرات مثبت و منفی متغیرها در کوتاه‌مدت و بلندمدت را فراهم می‌سازد. یافته‌ها نشان می‌دهند که شوک‌های مثبت مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و پیچیدگی اقتصادی اثرات مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند و در مقابل، شوک‌های منفی این متغیرها تأثیر منفی و محدودتری دارند. افزایش در مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و پیچیدگی اقتصادی، رشد اقتصادی را در بلندمدت افزایش می دهد و کاهش مصرف انرژی های تجدیدپذیر و پیچیدگی اقتصادی رشد اقتصادی را کاهش می دهد. همچنین، سرمایه‌گذاری و نیروی کار اثر مثبت و انتشار دی‌اکسید کربن اثر منفی بر رشد اقتصادی دارند. یافته‌ها بر اهمیت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و ارتقای پیچیدگی اقتصادی در ایران تأکید دارند. این دو راهبرد، علاوه بر تقویت رشد اقتصادی، می‌توانند آسیب‌های زیست‌محیطی را کاهش داده و وابستگی کشور به منابع فسیلی را کاهش دهند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)