نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه خاتم، تهران، ایران

3 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه خاتم ،تهران، ایران

چکیده

 سوالات اساسی مدل­های رشد اقتصادی از جمله رابطه میان انواع سرمایه و میزان رشدهای تحقق یافته، همواره از دغدغه­های محافل علمی و سیاسی بوده است. در بسیاری از مطالعات تجربی نشان داده شده است سرمایۀ فیزیکی و سرمایه اجتماعی هر یک بر میزان و کیفیت رشد اقتصادی مؤثرند ، اما کمتر به بحث اثرات تعاملی انواع سرمایه­گذاری بر رشد اقتصادی پرداخته شده است. در این مطالعه‌ به بررسی اثر سرمایه اجتماعی بر تعامل میان سرمایۀ فیزیکی و رشد اقتصادی ایران با استفاده از الگوی‌ رگرسیون گذار ملایم (STR) پرداخته شده است. دورة مورد مطالعه برای ایران سال­های 1346 تا 1400 است. برای سرمایۀ اجتماعی، بُرداری از چهار شاخص منطبق با شاخص­های فوکویاما استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی متغیرها و مدل مورد استفاده نشان داده است که در سطوح مختلف سرمایة اجتماعی، سرمایة فیزیکی تأثیر متفاوتی بر تولید ناخالص داخلی ایران دارد و نوسانات سرمایه اجتماعی طی این سال­ها بر اثرگذاری سرمایة فیزیکی بر تولید ناخالص داخلی ایران اثرگذار بوده است به نحوی که در دورانی که نوسان سرمایه اجتماعی بیشتر است، نوسان ضریب اثرگذاری سرمایه فیزیکی بر تولید افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

تقوی، مهدی و محمدی، حسین (1385). تأثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران. پژوهشنامه اقتصادی، 6(22)، 43-15.
خداپرست، مهدی. فلاحی، محمدعلی و امیر، آریانا (1393). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی ایران. پژوهشنامه اقتصاد کلان، 9(17)، 98-75.
ذوالفقاری، اکبر و قیومی، آزاده (1402). فراتحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی: پژوهش‌های بازه زمانی 1400-1390. فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، 12(2)، 33-1.
رنانی، محسن و دلیری، حسن (1388). آیا سرمایه اجتماعی، واقعا سرمایه است؟. نشریه راهبرد توسعه، 5(3)، 170-147.
رنانی، محسن و رزیتا مؤیدفر (1391). چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد. انتشارات طرح نو.
سپهردوست، حمید و برجیسیان، عادل (1395). بررسی اثرات غیرمستقیم فساد بر رشد اقتصادی با تأکید بر شاخص ادراک فساد. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد مقداری، 13(1)، 29-1.
سوری، علی (1393). سرمایه اجتماعی و رشد در ایران. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 22(69)، 64-49.
صیادزاده، علی و علمی، زهرا (1392). رابطه فساد و سرمایه اجتماعی در الگوهای رشد. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 13(50)، 7-37.
فرج زاده، زکریا. حمید، آزاده و عمرانی، محمد (1396). عوامل تعیین‌کنندۀ رشد اقتصادی در ایران، 52(3)، 686-663.
متوسلی، محمود. طیب­نیا، علی و محسن، حسنی (1390). سرمایه اجتماعی از دید رویکرد منفی فوکویاما در ایران. فصل­نامه­ فرآیند مدیریت و توسعه، 75، 24-1.
مفتخری، فاطمه. نادمی، یونس و کاوند، علی (1400). تأثیر سرمایه اجتماعی بر رابطه سرمایه انسانی و رشد اقتصادی. پژوهشنامه اقتصاد کلان،16(31)، 20-1.
معبودی، رضا و دره‌نظری، زینب (1400). تحلیلی از سهم سرمایة اجتماعی در رشد اقتصادی در ایران طی دوره 1398 ـ 1381. فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی، 8(4)، 32-1.
مظفری، زانا (1400). اثر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران، رهیافت GMM در سری‌های زمانی و منطق فازی. نشریه تحقیقات اقتصادی، 56(1)، 172-145.
Akpemah Bathuure, I. (2021). The Role of Social Capital and Social Innovation in Economic Growth.The Economic and Financeletters, 8(2), 231-250.
Akar, T. & Ay, A. (2018). Sosyal sermaye ve inovasyonun ekonomik biiyiime iizerindeki etkisi. Journal of Economy Culture and Society, (58), 105-126.
Daňová, M., Širá, E. (2023). EDuCATIonAL AnD InnovATIvE ELEmEnTS of HumAn CApITAL AnD THEIR ImpACT on EConomIC GRowTH. Economy of Region. 19(1), 1-18.
Feki, Ch., (2019). The Impact of Social Capital and Entrepreneurship on Economic Growth: A Panel Data Approach. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9(9), 320-333.
Gao Ho, G. (2021). Is knowledge spillover from human capital investment a catalyst for technological innovation? The curious case of fourth industrial revolution in BRICS economies. Elsevier, 162, 1-7.
Hao Ding, X., Huang, Y., Gao, W., & Min, W. (2021). A Comparative Study of the Impacts of Human Capital and Physical Capital on Building Sustainable Economies at Different Stages of Economic Development. Energies, MDPI, 14(19), 1-14.
Harris, R. L. (2023). We Are Each Other’s Business: Black Entrepreneurship, Trust, and the Mobilization of Social Capital. St. John Fisher University, 1-123.
Mwatu, Sh. (2023). Effect of Human Capital on Economic Growth in Austria: A Time Series Analysis. European Economics: Macroeconomics & Monetary Economics eJournal, 1-10.
Muringani, J., Fitjar, R. D. & Rodriguez-Pose, A. (2021). Social capital and economic growth in the regions of Europe. Environment and Planning A: Economy and Space, 53(6), 1412-1434.
Maaboudi, R., Dare Nazari, Z. (2021). An Analysis of the Share of Social Capital in Iran’s Economic Growth During the Years 2002-2019, Social Capital Management, 8(4), 1-32. [In Persian]
Mozaffari, Z. (2021). The Effect of Human Capital on Economic Growth in Iran; GMM in Time Series Approach and Fuzzy Logic. Tahghighat-E-Eghtesadi, 56(1), 145-172. [In Persian]
Moftakhari, D., Nademi., Y., & Kavand, A. (2022). The Effect of Social Capital on the Relationship between Human Capital and Economic Growth. Macroeconomics Research Letter, 16(31), 1-20. [In Persian].
Pilatin, A. (2022). IMPACT OF SOCIAL CAPITAL ON ECONOMIC GROWTH: A META-ANALYSIS. International Journal of Economics, Business and Politics, 6(2), 216-235.
Suseno, Y., Standing, C., Kiani, R., & Jackson, P. (2018). National innovation performance: the role of human capital and social capital. Innovation The European Journal of Social Science Research, 33(2), 1-15.
Souri, A. (2014). Social Capital and Growth in Iran. Quarterly Journal of Economic Research and Policies, 22(69). 49-64. [ In Persian]
Sayyadzadeh, A., Elmi, Z. (2014). Relationship between Corruption and Social Capital In The Growth Models. Social Welfare Quarterly, 13(50), 7-37. [In Persian]
Taghavi, M., Mohammadi, H. (2006). The Effect of Human Capital on Economic Growth: Case of Iran. Journal of Economic Research, 6(22), 15-43. [ In Persian]
Zolfaghari, A., Ghayumi, A. (2022). Meta-Analysis of the Relationship between Social Capital and Social Health: Researches in the Period of 2011-2021. Socio-Cultural Strategy, 12(2). 1-33. [ In Persian][1]