نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

2 استادیار گروه حسابداری دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

3 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

 قیمت نفت و نااطمینانی‌های حاصل از آن همواره به‌عنوان عاملی تاثیرگذار بر اقتصاد و  بازارهای مالی کشورها به شمار می‌رود. همچنین به‌ عنوان یکی از عوامل موثر بر میزان نگهداری وجه نقد شرکت‌ها، معرفی می‌شود. با توجه به اینکه صنایع محصولات شیمیایی دارای نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور بوده و نیز از تحولات سایر بازارها نظیر بازار نفت تاثیر می‌پذیرند در این مطالعه تاثیر نااطمینانی قیمت نفت برنت بر نگهداشت وجه نقد گروه محصولات شیمیایی در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی ۱۳۹۸-۱۳۸۹ مورد بررسی قرار گرفته است. مدل‌سازی پژوهش بر اساس الگوهای پانل پویا و محاسبه نااطمینانی قیمت نفت به روش گارچ صورت‌گرفته است. روابط بین متغیرها نیز با استفاده از تکنیک گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) دومرحله‌ای برآورد شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر این است که در دوره مورد بررسی بین نااطمینانی قیمت نفت و نگهداشت وجه نقد، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. علاوه بر این، تاثیر متغیرهای کنترلی از جمله اهرم مالی، جریان نقدی، اندازه شرکت، مخارج سرمایه‌ای، نقدینگی، بازده سهام و بازده دارایی ها، مثبت بوده و تاثیر بدهی کل ، ارزش افزوده صنعت، نرخ بهره بر وجه نقد شرکت‌ها، منفی است. 

کلیدواژه‌ها

آقایی، محمد علی، نظافـت، احمدرضـا؛ ناظمی اردکانی، مهـدی، جوان، علی اکبر. (۱۳۸۸). بررســی عوامل موثر بر نگهداری موجودی هــای نقــدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهـران. فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی، 1 (1 و2)، ۷۰-۵۳.
رضاقلی زاده، مهدیه، آقایی، مجید. (1396). سرایت پذیری نوسانات بازار جهانی نفت و شاخص قیمت سهام صنایع شیمیایی (رویکرد VAR-BEKK-GARCH)، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 13 (54)، 32-1.
صمدی، سعید، یحیی آبادی، ابوالفضل، معلمی، نوشین. (1388). تحلیل تاثیر شوک‌های قیمتی نفت بر متغیرهای اقتصاد کلان در ایران. فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 17 (52)، 26-5.
مبینی دهکردی، مصطفی و محمدی، تیمور (1393)، تاثیر غیرخطی نااطمینانی نرخ ارز واقعی بر رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت ایران: رهیافت GARCH-M، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 14 (55)، 70-41.
مهرآرا، محسن، مجاب، رامین. (1388). ارتباط میان تورم، نااطمینانی تورم ،تولید و نااطمینانی تولید در اقتصاد ایران، فصلنامه پول و اقتصاد، شماره 2، 30-1.
Aghaei, M.; Nezafat, A.; Nazemi Ardakani, M., & Javan, A. (2010). The Effective Factors in Cash Holdings Corporations in Listed Companies on Tehran Stock Exchange. Financial Accounting Research, 1(1) , 53-70. (in Persian). https://dorl.net/dor/20.1001.1.23223405.1388.1.1.4.9
Alsalman, Z. (2016). Oil price uncertainty and the US stock market analysis based on a GARCHin-mean VAR model. Energy Economics, 59, 251-260. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2016.08.015.
Arellano, M., & Bond, S. (1991). Some tests of specification for panel Carlo application to data: evidence and an employment equations. The Review of Economic Studies, 58(2), 277-297. https://doi.org/10.2307/2297968
Arellano, M., & Bover, O. (1995). Another look at the instrumental variable estimation of error-components models. Journal of econometrics, 68(1), 29-51. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01642-D
Arouri., M, & Nguyen., D.K. (2010). Oil prices, stock markets and portfolio investment: Evidence from sector analysis in Europe over the last decade. Energy Policy, 38(8), 4528-4539.
Basher, S.A. & P. Sadorsky. (2006). Oil Price Risk and Emerging Stock Markets", Global Finance Journal,17, 224–251.
Bates, T. W., Kahle, K. M., Stulz, R. M., (2009). Why do U.S. firms hold so much more cash than they used to? The Journal of Finance 64(5), 1985–2021. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.927962
Bernanke, B.S., (1983). Irreversibility, uncertainty and cyclical investment. Quarterly Journal of Economics, 98, 85–106.
Blundell, R., Bond, S., Windmeijer, F., 2000. Estimation in dynamic panel data models: improving on the performance of the standard GMM estimator. In: Nonstationary Panels, Panel Cointegration and Dynamic Panels. In: Baltagi, B. (Ed.), . Advances in Econometrics, 15. JAI Press, Elsevier Science, Amsterdam.  https://doi.org/10.1016/S0731-9053(00)15003-0
Bound, J., Jaeger, D. A., & Baker, R. M. (1995). Problems with instrumental variables estimation when the correlation between the instruments and the endogenous explanatory variable is weak. Journal of the American statistical association, 90(430), 443-450. https://doi.org/10.2307/2291055
Caporale, G. M., Menla Ali, F., Spagnolo, N., (2015). Oil price uncertainty and sectoral stock returns in china: a time-varying approach. China Economic Review, 34, 311-321. https://doi.org/10.1016/j.chieco.2014.09.008
Carpenter, J. N., Lu, F., Whitelaw, R.F., (2015). The Real Value of China's Stock Market. NBER Working Papers 20957, National Bureau of Economic Research, Inc. 10.3386/w20957
Cong, R. G., Wei, Y. M., Jiao, J. L., Fan, Y., (2008). Relationships between oil price shocks and stock market: an empirical analysis from China. Energy Policy, 36(9), 3544-3553. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.06.006
Demir, E., Ersan, O., (2017). Economic policy uncertainty and cash holdings: Evidence from BRIC countries. Emerging Markets Review, 33, 189-200. https://doi.org/10.1016/j.ememar.2017.08.001
Duchin, R., (2010). Cash holdings and corporate diversification. The Journal of Finance, 65(3), 955-992. https://www.jstor.org/stable/25656318
Elder, J., Serletis, A., (2011). Oil price uncertainty. Journal of Money Credit & Banking, 42(6),1137-1159.
Farinha, J., Mateus, C., Soares, N., (2018). Cash holdings and earnings quality: evidence from the Main and Alternative UK markets. International Review of Financial Analysis, 56, 238-252. https://doi.org/10.1016/j.irfa.2018.01.012
Ferreira, M.A., and A. Vilela. (2004). Why do firms hold cash? Evidence from EMU Countries, European Financial Management, 10(2): 295–319. https://doi.org/10.1111/j.1354-7798.2004.00251.x
Foley, F., Jay, H., T, Sheridan., & T, Garry. (2007). Why Do Firms Hold Somuch Cash? A Tax- Based Explanation. Journal of Finanacial Economics, 86(4), 579-607. https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2006.11.006
Gao, J., Grinstein, Y., Wang, W., (2017). Cash Holdings, Precautionary Motives, and Systematic Uncertainty. Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ ssrn.2478349
Giacomino, Don E. David Mielke,(1993). Cash Flows: Another Approach To Ratio Analysis. Journal of Accountancy, 175(3), 55-58.
Guney, Y., Ozkan, A., and Ozkan, N. (2007). International evidence on the non- linear impact of leverage on corporate cash holdings. Journal of Multinational financial management, 17, 45-60. https://doi.org/10.1016/j.mulfin.2006.03.003
Henriques, I., Sadorsky, P., (2011). The effect of oil price volatility on strategic investment. Energy Economics, 33(1), 79-87. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2010.09.001
Im, K. S., Pesaran, M. H., & Shin, Y. (2003). Testing for unit roots in heterogeneous panels. Journal of econometrics115(1), 53-74.
Jo, S., (2014). The effects of oil price uncertainty on global real economic activity. Journal of Money, Credit and Banking, 46(6), 1113-1135. https://www.jstor.org/stable/24499127
Kao, C., & Chiang, M. H. (2001). On the estimation and inference of a cointegrated regression in panel data. Nonstationary panels, panel cointegration, and dynamic panels. Adv. Econ. 15, 179–222. https://doi.org/10.1016/S0731-9053(00)15007-8
Mehrara, M. & Mojab, R. (2010). The Links between Inflation, Inflation Uncertainty, Output and Output Uncertainty in Iran. Quarterly Journal of Monetary and Banking Research, 1(2), 1-30. (in Persian)
Mobini Dehkordi, M. & Mohammadi, T. (20150). Nonlinear effects of real exchange rate uncertainty on oil and non-oil economic growth in IRAN: GARCH-M approach. Economics Research. 14(55). 41-70. (in Persian)
Ozkan, A., Ozkan, N., (2004). Corporate cash holdings: An empirical investigation of UK companies. Journal of Banking & Finance, 28(9), 2103-2134. https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2003.08.003
Opler, T.,  Pinkowitz, l., Stultz., R, & Williamson., R. (1999). The determinants and implications of corporate cash holdings. Journal of Financial Economics, 52, issue 1, 3-46
Park, J., & Ratti, R. A., (2008). Oil price shocks and stock markets in the U.S. and 13 European countries. Energy Economics, 30(5), 2587-2608. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2008.04.003
Pesaran, H. M.,(2004),General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. (Vol. 435). Working Paper.
Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of applied econometrics, 22(2), 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
Phan, D. H. B., Tran, V. T., Nguyen, D. T., (2019). Crude oil price uncertainty and corporate investment: New global evidence. Energy Economics, 77, 54-65. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2018.08.016
Phan, H. V., Nguyen, N. H., Nguyen, H. T., Hegde, S., (2019). Policy uncertainty and firm cash holdings. Journal of Business Research, 95, 71-82. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2018.10.001
Rezagholizadeh, M. & Aghaei, M. (2017). Transmission of World Oil Price Volatility to Chemical Industry’ Stock Price Index (A VAR-BEKK-GARCH Approach). Quarterly Energy Economics Review, 13(54), 1-32. (in Persian). http://iiesj.ir/article-1-640-fa.html
Sadorsky, P., (2008). Assessing the impact of oil prices on firms of different sizes: it’s tough being in the middle. Energy Policy, 36(10), 3854-3861.
Samadi, S.; Yahya Abadi, A. & moalemi, N. (2010). The impact of oil price shocks on macroeconomic changes in Iran. Quarterly journal of economic research and policies. 17(52). (in Persian).
Simutin, M. (2010) .Excess Cash and Stock Returns. Financial Management, 39 (3), 1197-1222. https://www.jstor.org/stable/40963540
Wang, Y., Xiang, E., Cheung, A., Ruan, W., Hu, W., (2017). International oil price uncertainty and corporate investment: evidence from china's emerging and transition economy. Energy Economics, 61, 330-339. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2016.11.024
Xu, N., Chen, Q., Xu, Y., Chan, K. C., (2016). Political uncertainty and cash holdings: evidence from china. Journal of Corporate Finance, 40, 276-295. https://doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2016.08.007
 Zhang, X., Zhang, Z., Zhou, H., (2020). Oil price uncertainty and cash holdings: Evidence from China. Energy Economics, 87, 1-27. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2020.104732