نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار اقتصاد، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، تهران، ایران

چکیده

 کشش تولید کل اقتصاد ایران نسبت به سرمایه و نیروی کار در سال‌های مختلف با در نظر گرفتن ساختار شبکه تولید و بدون فرض تابع تولید کل برآورد شده است. در این برآوردها ساختار شبکه تولید در جداول داده- ستانده منعکس می‌شود. همچنین با توجه به گستردگی فعالیت‌های غیرشرکتی در اقتصاد ایران در محاسبه کشش‌ها هزینه نیروی کار با استفاده از درآمد مختلط اصلاح شده است. به دلیل در دسترس نبودن برآورد قابل اتکا از هزینه سرمایه در بخش‌های اقتصادی، فروض مختلف برای هزینه سرمایه، حداکثر و حداقل کشش تولید نسبت به سرمایه را به دست می‌دهد. کشش تولید نسبت به سرمایه از اواسط دهه 1360 تا سال 1390 افزایش و سپس کاهش می‌یابد. حداکثر کشش سرمایه در سال‌های مختلف در بازه 35/0 تا 6/0 تغییر می‌کند. حداقل کشش سرمایه نیز در محدوده 15/0 تا 3/0 است. این تخمین‌ها کمتر از تخمین‌های مبتنی بر تابع تولید است که به طور عمده حدود 7/0 یا بیشتر هستند. کشش تولید نسبت به سرمایه در بخش غیرنفتی در طول زمان الگوی مشابهی دارد. با این وجود، در بخش غیرنفتی کشش مذکور در همه سال‌ها کمتر از کشش کل اقتصاد است و هیچ‌گاه از 5/0 فراتر نمی‌رود.  در نظر نگرفتن درآمد نیروی کار در بخش غیرشرکتی به افزایش حداقل ۱۷/۰ واحدی (۱۷ واحد درصد) در کشش سرمایه منجر می‌شود. تخمین‌های این مطالعه برای تحلیل حساسیت در مطالعاتی که کشش سرمایه و نیروی کار را نیاز دارند قابل استفاده است.

کلیدواژه‌ها

استادزاد، علی حسین. (1399). محاسبه مسیر تولید در حالت پایا برای اقتصاد ایران (رهیافتی از الگوی رشد درون‌زا با تابع تولید CES). فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران. ۹(۳۳)، ۱۷۱-۱۴۱.
حساب‌های ملی ایران. (۱۳۹۹). بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
رهنمای قراملکی، غلامحسین، متفکرآزاد، محمدعلی، رنج پور، رضا. (1394). بررسی تاثیر سرمایه R&D داخلی، موجودی کالاهای سرمایه‌ای وارد شده و سرمایه انسانی روی ارزش افزوده صنایع با فناوری بالا در ایران. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران.  ۴(۱۵): ۵۴-۲۱.
صمصامی، حسین و داغمه چی فیروزجایی، عذرا. (1391). اثر آزادسازی تجاری بر بهره‌وری کل عوامل تولید بنگاه‌ها (با تاکید بر نرخ تعرفه). فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی. 12 (44). 147-173.
طرح آمارگیری نیروی کار. مرکز آمار ایران. استخراج شده در 1401.
گرمابی، ابوالفضل، جلالی نائینی، احمدرضا، توکلیان، حسین. (۱۴۰۰). بررسی چرخه‌های تجاری اقتصاد ایران با در نظرگرفتن اثر شتاب‌ دهنده مالی در قالب یک مدل DSGE. فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه. ۲۶ (۱): ۶۷-۳۳.
Baqaee, D., & Farhi, E. (2019). A short note on aggregating productivity (No. w25688). National Bureau of Economic Research.
Baqaee, D. R., & Farhi, E. (2020). Productivity and misallocation in general equilibrium. The Quarterly Journal of Economics, 135(1), 105-163. doi: 10.1093/qje/qjz030.
Basu, S., & Fernald, J. G. (2002). Aggregate productivity and aggregate technology. European Economic Review, 46(6), 963-991. doi: 10.1016/S0014-2921(02)00161-7
Carvalho, V. M., & Tahbaz-Salehi, A. (2019). Production networks: A primer. Annual Review of Economics, 11, 635-663. doi: 10.1146/annurev-economics-080218-030212
De Loecker, J., & Warzynski, F. (2012). Markups and firm-level export status. American economic review, 102(6), 2437-71. doi: 10.1257/aer.102.6.2437.
Domar, E. D. (1961). On the measurement of technological change. The Economic Journal, 71(284), 709-729.
Fernald, J., & Neiman, B. (2011). Growth accounting with misallocation: Or, doing less with more in Singapore. American Economic Journal: Macroeconomics, 3(2), 29-74. doi: 10.1257/mac.3.2.29.
Garmabi A, Jalali-Naiini A, Tavakolian H. (2021). Investigating the Business Cycles of the Iranian Economy by Considering the Effect of Financial Accelerator in the Form of a DSGE Model. JPBUD26(1), 33-67. doi:10.52547/jpbud.26.1.33. [In Persian].
Gomme, P., & Rupert, P. (2004). Measuring labor's share of income. FRB of Cleveland Policy Discussion Paper, (7). doi: 10.2139/ssrn.1024847
Hall, R. E. (1988). The relation between price and marginal cost in US industry. Journal of political Economy, 96(5), 921-947. doi: 10.1086/261570.
Hall, R. E. (1990). Invariance properties of Solow's productivity residual, Diamond P (ed.) Growth productivity and unemployment. doi: 10.3386/w3034.
Hulten, C. R. (1978). Growth accounting with intermediate inputs. The Review of Economic Studies, 45(3), 511-518. doi: 10.2307/2297252.
Jones, C. I. (2016). The facts of economic growth. In Handbook of macroeconomics (Vol. 2, pp. 3-69). Elsevier. doi: 10.1016/bs.hesmac.2016.03.002
Karabarbounis, L., & Neiman, B. (2019). Accounting for factorless income. NBER Macroeconomics Annual, 33(1), 167-228. doi: 10.1086/700894.
Ostadzad, A. H. (2020). Calculate the Steady-State Production Trajectory for Iranian Economy (An Approach of endogenous Growth Model With CES Production Function). Quarterly Journal of Applied Economics Studies Iran. 9(33), 141-171. doi: 10.22084/AES.2020.20372.2959. [In Persian].
Rahnema, Gh. (2015). The Impact of Internal R&D Capital, Imported Capital Goods Stock and Human Capital on Iranian High-Tech Industries' Value Added. Quarterly Journal of Applied Economics Studies Iran. 4(15), 21-54. [In Persian].
UNData, http://data.un.org/Glossary.aspx?q=mixed+income, retrieved on May 8th, 2022.
Solow, R. M. (1957). Technical change and the aggregate production function. The review of Economics and Statistics, 312-320. doi: 10.2307/1926047.
Vollrath, D. (2021). The Elasticity of Aggregate Output with Respect to Capital and Labor. Available at SSRN 3835411.[1]