نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2 استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه مفید، قم، ایران
3 دکتری، اقتصاد مالی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
هدف این مقاله بررسی اثر انحرافات رفتاری بر قیمت‌گذاری دارایی مالی است با این فرض که احساس به عنوان عامل ریسکی مهم و مرتبط در بازار سرمایه ایران است. این مقاله همچنین تاثیر اثر احساس، شتاب، اندازه، ارزش و صرف سهام بازار با تخمین مدل قیمت‌گذاری دارایی چند عاملی (APT) را مورد بررسی قرار می‌دهد. به منظور انجام تحلیل تجربی، بازدهی فصلی سهام شرکت‌های لیست شده در بازار سهام اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 99-1390 در قالب 18 گروه بورسی، شامل 63 شرکت پذیرفته شده در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای این کار از دو شاخص احساس گردش مالی بازار و اثر احساس برای تخمین شاخص احساس استفاده شده است و با گسترش مدل کوهارت و در نظر گرفتن دو متغیر احساس در قالب مدل SAPM با استفاده از روش داده‌های پانل از نوع هاسمن- تیلور تخمین ضرایب انجام می‌گیرد. نتایج مدل حاکی از آن است که در مدل SAPM متغیر احساس بسیار مهم و معنادار است و رابطه‌ای مثبت با میانگین نرخ بازدهی فصلی گروه‌های مختلف بورسی دارند.
کلیدواژه‌ها
دولو، مریم و بدری، احمد. (1393). قیمت‌گذاری ریسک خاص، شواهدی از مدل فاما – مکث و عامل تنزیل تصادفی (SDF)، مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، (21)، 89-106.
سعیدی، علی و فراهانیان، سید محمد جواد. (1390). مبانی اقتصاد و مالی رفتاری. تهران: انتشارات بورس.
شفرین، هرش. (1948). فراسوی ترس و طمع (درک مالی رفتاری و روانشناسی سررمایه‌گذاری). ترجمه مهدی ملک پور (1398)، تهران: انتشارات دنیای اقتصاد.
طالبلو، رضا و حمیدی، فاطمه. (1395). آزمون الگوی قیمت‌گذاری دارایی با تاکید بر ریسک نقد شوندگی در بورس اوراق بهادار تهران، نظریه‌های اقتصاد مالی، 1 (5)، 107 - 134.
فابوزی، فرانک جی، نیو، ادوین اچ و زو، گوفو. (1948). اقتصاد مالی (2). ترجمه دکتر رضا طالبلو و بهاره عریانی (1394)، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
محمدی، شاپور، نبی‌زاده، احمد، راعی، رضا و قالیباف اصل، احمد. (1395). طراحی و تبیین مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه ای روش چند نمایشی کسری با استفاده از گشتاورمرتبه بالا در بورس اوراق بهادار تهران، دانش سرمایه‌گذاری، 6 (21)، 215-232.
مرام، هاشم و سعیدی، علی. (1387). اندازه‌گیری عکس العمل رفتاری سرمایه‌گذاران در بازار سهام، جستارهای اقتصادی، 5 (9)، 237-276.
نیک‌بخت، محمدرضا، حسین‌پور، امیرحسین و اسلامی مفیدآبادی، حسین. (1395). بررسی تاثیر رفتار احساسی سرمایه‌گذاران و اطلاعات حسابداری بر قیمت سهام، پژوهش‌های تجربی حسابداری، (22)، 219-245.
هوشمند نقابی، زهرا، وکیلی فرد، حمید رضا، خلیلی عراقی، مریم و طالب‌نیا، قدرت اله. (1396). تبیین مقایسه ای مدل‌های قیمت‌گذاری دارایی سرمایه ای کلاسیک و رفتاری در بازار سرمایه ایران، اقتصاد مالی، 11 (41)، 85-122.
Baker, M., & Stein, J. C. (2004). Market liquidity as a sentiment indicator. Journal of Financial Markets
Baker, M., & Wurgler, J. (2006). Investor sentiment and the cross-section of stock returns. The Journal of Finance, 61(4), 1645–1680
Baker, M., & Wurgler, J. (2007). Investor sentiment in the stock market. Journal of Economic Perspectives
Baker, M., Wurgler, J., & Yuan, Y. (2012). Global, local, and contagious investor sentiment. Journal of Financial Economics, 104(2), 272–287.
Bandopadhyaya, A. and A. L. Jones, (2006), “Measuring Investor Sentiment in Equity Markets, Journal of Asset Management, Vol. 7, Pp: 208-215
Barberis, N. (2017). BEHAVIORAL FINANCE Asset Prices and Investor Behavior, American Economic Association, Yale University
Barberis, N., Greenwood, R., Jin, L., & Shleifer, A. (2015). X-CAPM: An extrapolative capital asset pricing model. Journal of Financial Economics, 115(1), 1–24.
Barberis, N., Shleifer, A., & Vishny, R. (1998). A model of investor sentiment. Journal of Financial Economics, 49(3), 307–343.
Brown, G. W., & Cliff, M. T. (2004). Investor sentiment and the near-term stock market. Journal of Empirical Finance, 11(1), 1–27.
Burghardt, M. (2011). Retail investor sentiment and behavior: An empirical analysis. USA: Springer Science & Business Media.
Chan, K., Hameed, A., & Tong, W. (2000). Profitability of momentum strategies in the international equity markets. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 35(2), 153–172.
Charoenrook, A. (2003). Change in consumer sentiment and aggregate stock market returns. The Owen Graduate School of Management, Vanderbilt University
Chen, H. Y., Chou, P. H., & Hsieh, C. H. (2016). Persistency of the momentum effect. European Financial Management, 37(1), 1–20.
Cochrane, j (2000). Asset Pricing, University of Chicago.
Daniel, K., Hirshleifer, D., & Subrahmanyam, A. (1998). Investor psychology and security market under-and overreactions. The Journal of Finance, 53(6), 1839–1885.
Drakos, K. (2010). Terrorism activity, investor sentiment, and stock returns. Review of Financial Economics
Dolo, M & Badri, A. (2014). Pricing Specific Risk, Evidence from the Fama-Pause Model and the Stochastic Discount Factor (SDF), Financial Engineering and Securities Management, (21), 89-106. [In Persian]
Engle, R. Rosenberg, J (2002). Empirical pricing kernels. Journal of Financial Economics 64, 341–372.
Fama, E. F. (1965). The behavior of stock-market prices. The Journal of Business, 38(1), 34–105.
Fama, E. F., & French, K. R. (1993). Common risk factors in the returns on stocks and bonds. Journal of Financial Economics, 33(1), 3–56.
Finter, P., Niessen-Ruenzi, A., & Ruenzi, S. (2012). The impact of investor sentiment on the German stock market. Zeitschrift F€ur Betriebswirtschaft, 82(2), 133–163.
Fisher, K. L., & Statman, M. (2003). Consumer confidence and stock returns. The Journal of Portfolio Management, 30(1), 115-127.
Fabozzi, F. J., Niu, E. H. & Zhou, G. (1948). Financial economics (2). Translated by Dr. Reza Taleblo and Bahare Ariani (2014), Tehran: Organization for Studying and Compiling Humanities Books of Universities (Samt). [In Persian]
Gottesman, A, Itzkowitz, J, Jacoby, G, and Wang, Y (2014), Investor Sentiment and Asset Pricing.
Hong, H., & Stein, J. C. (2007). Disagreement and the stock market (digest summary). Journal of Economic Perspectives, 21(2), 109–128.
Houshmand Naqabi, Z., Vakili Fard, H. R., Khalili Iraqi, M., & Talebnia, G. (2017). Comparative explanation of classical and behavioral capital asset pricing models in Iran's capital market, Financial Economics, 11 (41), 85-122. [In Persian]
Lashgari, M. (2000). The role of TED spread and confidence index in explaining the behavior of stock prices. American Business Review, 18(2), 9
Lutz, C. (2015). The asymmetric effects of investor sentiment. Macroeconomic Dynamics, 20(6), 1-27.
McLean, R. D., & Zhao, M. (2014). The business cycle, investor sentiment, and costly external finance. The Journal of Finance, 69(3), 1377–1409.
Mohammadi, S., Nabizadeh, A., Rai, R., & Qalibaf Assal, A. (2016). Designing and explaining the pricing model of capital assets using fractional multiple representation method using high-order moment in Tehran Stock Exchange, Investment Knowledge, 6 (21), 215-232. [In Persian]
Maram, H. & Saidi, A. (2008). Measuring Investors' Behavioral Reactions in the Stock Market, Economic Studies, 5(9), 237-276. [In Persian]
Novak, J., & Peter, D. (2011). CAPM beta, size, book-to-market, and momentum in realized stock returns. Finance a Uver: Czech Journal of Economics & Finance, 61(1), 447–460.
Nikbakht, M. R., Hosseinpour, A. H., & Islami Mofidabadi, H. (2016). Investigating the impact of investors' emotional behavior and accounting information on stock prices, Experimental Accounting Research, (22), 219-245. [In Persian]
Ogunmuyia. (2010). Investor’ sentiment, stock market liquidity and economic growth in Nigeria. Journal of Social Sciences, 23(1), 63–67.
Rashid, A., Chughtai, S., & Fayyaz, M. (2017). The impact of investor sentiment on return of different industries in Pakistan. NICE Research Journal of Social Science, 11(2), 1–23.
Schmeling, M. (2009). Investor sentiment and stock returns: Some international evidence. Journal of Empirical Finance, 16(3), 394–408.
Shefrin, H. (2008). A Behavioural Approach to Asset Pricing, Amsterdam, Elsevier Academic Press.
Shefrin, H. (2015). Investors’ judgments, asset pricing factors and sentiment. European Financial Management, 21(2), 205–227.
Shafrin, H. (1948). Beyond fear and greed (understanding behavioral finance and the psychology of investing). Translated by Mehdi Malekpour (2018), Tehran: Dunya Ekhtaz Publications. [In Persian]
Shiller, R. J. (1987). Investor behavior in the October 1987 stock market crash: Survey evidence (No. w2446). National Bureau of Economic Research.
Statman, M. (2014). Behavioral finance: Finance with normal people. Borsa Istanbul Review, 14(2), 65-73.
Statman, M., Fisher, K. L., & Anginer, D. (2008). Affect in a behavioral asset-pricing model. Financial Analysts Journal, 64(2), 20–29.
Strugnell, D., Gilbert, E., & Kruger, R. (2011). Beta, size and value effects on the JSE, 1994–2007. Investment Analysts Journal, 40(74), 1–17.
Saidi, A & Farahanian, J. (2011). Basics of economics and behavioral finance. Tehran: Burs Publications.
Taleblo, R & Hamidi, F. (2016). Examining the asset pricing model with an emphasis on liquidity risk in Tehran Stock Exchange, Financial Economics Theory, 1 (5), 107-134. [In Persian]
Uhl, M. W. (2014). Reuter’s sentiment and stock returns. Journal of Behavioral Finance, 15(4), 287-298.
Verardo, M. (2009). Heterogeneous beliefs and momentum profits. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 44(4), 795–822.
Ward, M., & Muller, C. (2013). Empirical testing of the CAPM on the JSE. Investment Analysts Journal,76(1), 10.
Zhang, C. (2008). Defining, modeling, and measuring investor sentiment. Working paper, Department of Economics. Berkeley: University of California.
Zhu, B. Niu. F. (2016). Investor Sentiment, Accounting Information and Stock price: Evidence from China.
Zin, S. (2002). Are behavioral asset-pricing models structural? Journal of Monetary Economics, 49,215–228.
)