نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی
2 استاد موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، تهران، ایران
3 دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
4 رئیس اداره بازار امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت
چکیده
در اقتصادهای در حال توسعه و صادرکننده نفت مانند ایران دو عامل محدودیت دسترسی به بازارهای مالی داخلی و بین‌المللی و شیوه تامین کسری بودجه که در دوره‌های رکود و رونق با توجه به جریان منابع ارزی حاصل از صادرات نفت تغییر می‌کنند در محیط سلطه بودجه‌ای، باعث می‌شود تا تکانه‌های پولی در دوره‌های رونق و رکود تاثیر نامتقارنی بر شکاف تولید و تورم داشته و سازوکار انتقال سیاست پولی وابسته به وضعیت اقتصادی باشد. در مقاله حاضر از یک الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری غیرخطی برای بررسی این موضوع استفاده شده است. در این الگو شناسایی تکانه‌های پولی و مالی با در نظر گرفتن وجود سلطه بودجه‌ای به عنوان یک مکانیزم تشدید موثر بر تغییرات ابزار سیاست پولی به صورت بلوک- عطفی انجام شده است. سپس با استفاده از روش آئورباک و گرودنیچنکو (2012) دوره‌های فراوانی و کمبود درآمد صادراتی نفت در بازه زمانی 1396-1369 شناسایی شد. به منظور تحلیل پویایی‌های ناشی از تکانه‌های پولی و مالی در هر یک از دوره‌های فراوانی و کمبود از توابع واکنش مبتنی بر روش تصویر موضعی معرفی شده توسط جوردا (2005) استفاده شده است. نتایج به‌دست آمده از این تحلیل تجربی نشان می‌دهد که تاثیر تکانه‌های پولی بر (شکاف) متغیرهای تولید و تورم در اقتصاد ایران در دوره‌های رونق و رکود نامتقارن است. تاثیر تکانه پولی بر تقویت تولید در دوره‌های فراوانی معنادار بوده، اما این تکانه در دوره‌های کمبود تاثیر معناداری بر تولید ندارند. علاوه بر این، تاثیر تکانه پولی بر تورم در دوره‌های کمبود بیشتر و بادوام‌تر از دوره‌های فراوانی است.
کلیدواژه‌ها
بهرامی، جاوید و پروانه اصلانی. (1390). «بررسی آثار تکانه های نفتی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در مسکن در یک الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا مبتنی بر ادوار تجاری حقیقی». تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 4(1)، 82-57.
توکلیان، حسین. (1393). «برآورد درجه سلطه بودجه ای و هزینه‌های رفاهی آن، یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی». پژوهش‌های پولی - بانکی، 0(7)، 360-329.
جعفری‌صمیمی، احمد.، طهران‌چیان، امیرمنصور.، ابراهیمی، ایلناز.، و بالونژاد‌نوری، روزبه. (1393). «اثر تکانه‌های پولی و غیرپولی بر تولید و تورم در یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی در شرایط اقتصاد باز: مطالعه موردی اقتصاد ایران». مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، 2(3)، 32-1.
جلالی نائینی، احمدرضا. (1394). سیاست پولی: مبانی نظری و ارزیابی عملکرد در ایران. تهران: نشر پژوهشکده پولی و بانکی.
جلالی نائینی، احمدرضا. (1394). «سیاستهای پولی، اعتباری و ارزی». طرح پژوهشی درون دانشگاهی، موسسه عالی آموزش، پژوهش در مدیریت و برنامه ریزی.
شاهمرادی، اصغر و صارم، مهدی. (1392). «سیاست پولی بهینه و هدف گذاری تورم در ایران». تحقیقات اقتصادی، 2(48)، 42-25.
شریفی‌رنانی، حسین، کمیجانی، اکبر، و شهرستانی، حمید. (1388). «بررسی سازوکار انتقال پولی در ایران: رویکرد خودرگرسیونی برداری ساختاری». پژوهش‌های پولی - بانکی، 0(1)، 176-145.
عینیان، مجید و برکچیان، سیدمهدی (1393). «شناسایی و تاریخ‌گذاری چرخه های تجاری اقتصاد ایران». پژوهش‌های پول- بانکی، 20(7)، 194- 161.
فرزین‌وش، اسدالله و محسنی‌زنوزی، سید جمالالدین. (1388). «نقش قیمت دارایی‌ها در مکانیسم انتقال پولی ایران». نامه مفید، 1(15)، 32-3.
قلی‌زاده، علیاکبر.، و کمیاب، بهناز. (1389). «بررسی واکنش سیاست پولی نسبت به حباب قیمت مسکن (مطالعه موردی ایران)». پژوهش‌های اقتصادی ایران، 1(13)، 148-123.
کمیجانی، اکبر و توکلیان، حسین. (1391). «سیاست‌گذاری پولی تحت سلطه بودجه‌ای و تورم هدف ضمنی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران». تحقیقات مدل سازی اقتصادی، 2(2)، 118-86.
کمیجانی، اکبر، و علی‌نژاد‌مهربانی، فرهاد. (1391). «ارزیابی اثربخشی کانال‌های انتقال پولی بر تولید و تورم و تحلیل اهمیت نسبی آن‌ها در اقتصاد ایران». برنامه‌ریزی و بودجه، 2(17)، 64-39.
مشیری، سعید و واشقانی، محسن. (1389). «بررسی مکانیزم انتقال پولی و زمان‌یابی آن در اقتصاد ایران». تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 4(1)، 32-1.
منظور، داوود، و تقی‌پور، انوشیروان. (1394). «تنظیم یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای اقتصاد باز کوچک صادرکننده نفت: مورد مطالعه ایران». پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 23(0)، 44-7.
مهدوی، امید، و کشاورز‌حداد، غلامرضا. (1384). «آیا بازار سهام در اقتصاد ایران کانالی برای گذر سیاست پولی است؟». تحقیقات اقتصادی، 4(34)، 170-147.
مهر‌آرا، محسن، و نیکی‌اسکویی، کامران. (1385). «تکانه‌های نفتی و اثرات پویای آن بر متغیرهای کلان اقتصادی». پژوهشنامه بازرگانی، 40(10)، 32- 1.
مهرگان، نادر، و دلیری، حسن. (1392). «واکنش بانک‌ها در برابر سیاستهای پولی براساس مدل DSGE». پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 0(21)، 68-39.
نوفرستی، محمد. (1384). «بررسی تاثیر سیاستهای پولی و ارزی بر اقتصاد ایران در چارچوب یک الگوی اقتصادسنجی کلان پویا». مجله تحقیقات اقتصادی، 70 ، 29-1.
همتی، مریم. (1393). «چالش‌های سیاست‌گذاری پولی در ایران»؛ چالش‌های پولی و بانکی اقتصاد ایران، ص 353-327.
Álvarez González, L. J., Burriel Llombart, P., & Hernando Castellet, I. (2005). “Do decreasing hazard functions for price changes make any sense?” Documentos de trabajo/Banco de España, 0508.
Auerbach, A. J., & Gorodnichenko, Y. (2012). “Measuring the output responses to fiscal policy”. American Economic Journal: Economic Policy, 4(2), 1-27.
Ball, L., & Mankiw, N. G. (1994, December). “A sticky-price manifesto”. In Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, Vol. 41, pp. 127-151.
Barnichon, R., & Matthes, C. (2017). “Understanding the Size of the Government Spending Multiplier: it's in the Sign”. Available at SSRN 3000623.
Berg, M. A., Charry, M. L., Portillo, M. R. A., & Vlcek, M. J. (2013). The monetary transmission mechanism in the tropics: A narrative approach. International Monetary Fund.
Bernanke, B. S., & Blinder, A. S. (1988). Credit, money, and aggregate demand (No. w2534). National Bureau of Economic Research.
Bernanke, B. S., & Gertler, M. (1995). “Inside the black box: the credit channel of monetary policy transmission”. Journal of Economic perspectives, 9(4), 27-48.
Bernanke, B. S., & Mihov, I. (1998). “Measuring monetary policy”. The Quarterly Iournal of Economics, 113(3), 869-902.
Bernanke, B. S., Gertler, M., & Gilchrist, S. (1999). “The financial accelerator in a quantitative business cycle framework”. Handbook of Macroeconomics,1, 1341-1393.
Blanchard, O., & Perotti, R. (2002). “An empirical characterization of the dynamic effects of changes in government spending and taxes on output”. The Quarterly Journal of Economics, 117(4), 1329-1368.
Boivin, J., Kiley, M. T., & Mishkin, F. S. (2010).“How has the monetary transmission mechanism evolved over time?” (No. w15879). National Bureau of Economic Research.
Boughrara, A., Boughzala, M., & Moussa, H. (2008, October). “Credibility of inflation targeting in Morocco and Tunisia”. In FEMISE Workshop “Monetary Policy and Inflation Targeting”, 24th-25thOctober.
Calvo, G. A. (1983). “Staggered prices in a utility-maximizing framework”. Journal of monetary Economics, 12(3), 383-398.
Canova, F., & Pappa, E. (2007). “Price differentials in monetary unions: The role of fiscal shocks”. The Economic Journal, 117(520), 713-737.
Cecchetti, S. G. (1995). “Distinguishing theories of the monetary transmission mechanism”. Review-Federal Reserve Bank of Saint Louis, 77, 83-83.
Cecioni, M., & Neri, S. (2011). “The monetary transmission mechanism in the euro area: has it changed and why? ” Bank of Italy Temi di Discussione (Working Paper) No, 808.
Chadha, J. S., & Holly, S. (Eds.). (2011). “Interest rates, prices and liquidity: lessons from the financial crisis”. Cambridge University Press.
Cheng, M. K. C. (2006). “A VAR Analysis of Kenya's Monetary Policy Transmission Mechanism: How Does the Central Bank's REPO Rate Affect the Economy? ” (No. 6-300). International Monetary Fund.
Clarida, R., Gali, J., & Gertler, M. (1999). “The science of monetary policy: a new Keynesian perspective”. (No. w7147). National Bureau of Economic Research.
Cottarelli, C., & Kourelis, A. (1994). “Financial structure, bank lending rates, and the transmission mechanism of monetary policy”. Staff Papers, 41(4), 587-623.
Dungey, M., & Fry, R. (2009). “The identification of fiscal and monetary policy in a structural VAR”. Economic Modelling, 26(6), 1147-1160.
Eichengreen, B., & Park, Y. C. (2006). “Global imbalances and emerging markets”. Global Imbalances and the US Debt Problem: Should Developing Countries Support the US Dollar, 14-44.
Eisner, R. (1997). “New View of the NAIRU, w: Improving the Global Economy: Keynesian and the Growth in Output and Employment”, red. P. Davidson, JA Kregel.
Endut, N., Morley, J., & Tien, P. L. (2018). “The changing transmission mechanism of US monetary policy”. Empirical Economics, 54(3), 959-987.
Filardo, A. J. (1998). “New evidence on the output cost of fighting inflation”. Economic Review-Federal Reserve Bank of Kansas City, 83, 33-62.
Friedman, M., & Schwartz, A. J. (2008). A monetary history of the United States, 1867-1960. Princeton University Press.
Garcia, R., & Schaller, H. (2002). “Are the effects of monetary policy asymmetric?”. Economic Inquiry, 40(1), 102-119.
Galí, J. (2010). “The New-Keynesian approach to monetary policy analysis: Lessons and new directions”. In the Science and Practice of Monetary Policy Today (pp. 9-19). Springer, Berlin, Heidelberg.
Gertler, M., & Bernanke, B. (1989). “Agency costs, net worth and business fluctuations”. In Business Cycle Theory. Edward Elgar Publishing Ltd.
Grossman, S., & Weiss, L. (1983). “A transactions-based model of the monetary transmission mechanism”. American Economic Review, 73(5), 871-880.
Hung, L. V., & Pfau, W. D. (2009). “VAR analysis of the monetary transmission mechanism in Vietnam”. Applied Econometrics and International Development, 9(1), 165-179.
Hussain, M. N. (2014). “Empirical econometric analysis of relationship between fiscal-monetary policies and output on SAARC countries”. The Journal of Developing Areas, 209-224.
Idrees, A. A., Ahmed, N., Mubarik, Y. A., & Shah, H. (2005). “Transmission Mechanism of Monetary Policy in Pakistan”. Retrieved May, 26, 2008.
Ireland, P. N. (2010). “Monetary transmission mechanism”. In Monetary economics (pp. 216-223). Palgrave Macmillan, London.
Naini, A. R. J., & Naderian, M. A. (2019). “Oil price cycles, fiscal dominance and countercyclical monetary policy in Iran”. OPEC Energy Review, 43(1), 3-28.
Jordà, Ò. (2005). “Estimation and inference of impulse responses by local projections”. American Economic Review, 95(1), 161-182.
Jordà, Ò., & Taylor, A. M. (2016). “The time for austerity: estimating the average treatment effect of fiscal policy”. The Economic Journal, 126(590), 219-255.
Kretzmer, P. E. (1992). “Monetary Vs. Fiscal Policy: New evidence on an old debate”. Federal reserve Bank of Kansas City Economic review, 77(2), 21-30.
Kuttner, K. N., & Mosser, P. C. (2002). “The monetary transmission mechanism in the United States: some answers and further questions”. BIS Papers, 12, 433-443.
Leduc, S., & Wilson, D. (2012). “Highway grants: roads to prosperity?” FRBSF Economic Letter, 35
Lo, M. C., & Piger, J. (2005). “Is the response of output to monetary policy asymmetric? Evidence from a regime-switching coefficients model”. Journal of Money, Credit and Banking, 865-886.
Marvi, R.M., Nili, M., & Zamanian, M. (2019). “State-dependent Government Spending Multipliersin Oil Economies: Evidence from Iran”, IIEA 2019 Conference. Retrieved from http://www.econ.cam.ac.uk.
Mishkin, F. S. (1996). The channels of monetary transmission: lessons for monetary policy (No. w5464). National Bureau of Economic Research.
Mishkin, F. S. (2000). “Inflation targeting in emerging-market countries”. American Economic Review, 90(2), 105-109.
Mishkin, F. S. (2001). The transmission mechanism and the role of asset prices in monetary policy (No. w8617). National bureau of economic research.
Mishra, P., Montiel, P. J., & Spilimbergo, A. (2012). “Monetary transmission in low-income countries: Effectiveness and policy implications”. IMF Economic Review, 60(2), 270-302.
Montiel, P. J. (1991). “The transmission mechanism for monetary policy in developing countries”. Staff Papers, 38(1), 83-108.
Morgan, D. P. (1993). “Asymmetric effects of monetary policy”. Economic Review-Federal Reserve Bank of Kansas City, 78, 21-21.
Mountford, A., & Uhlig, H. (2009). “What are the effects of fiscal policy shocks?” Journal of Applied Econometrics, 24(6), 960-992.
Nakamura, E., & Steinsson, J. (2014). “Fiscal stimulus in a monetary union: Evidence from US regions”. American Economic Review, 104(3), 753-92.
Ramey, V. A. (2016). “Macroeconomic shocks and their propagation”. In Handbook of Macroeconomics, Vol. 2, pp. 71-162. Elsevier.
Ramey, V. A., & Zubairy, S. (2018). “Government spending multipliers in good times and in bad: evidence from US historical data”. Journal of Political Economy, 126(2), 850-901.
Romer, C. D., & Romer, D. H. (1994). “Monetary policy matters”. Journal of Monetary Economics, 34(1), 75-88.
Rotemberg, J. J., & Woodford, M. (1997). “An optimization-based econometric framework for the evaluation of monetary policy”. NBER macroeconomics annual, 12, 297-346.
Schenkelberg, H. (2012). Three essays on price setting and monetary policy (Doctoral dissertation, lmu).
Schmitt‐Grohé, S., & Uribe, M. (2014). “Liquidity Traps: An Interest‐rate‐based Exit Strategy”. The Manchester School, 82, 1-14.
Shepel, N. (2012). “Monetary Transmission Mechanism in Ukraine on its Way to Inflation Targeting Regime Implementation” (Doctoral dissertation).
Smets, F., & Wouters, R. (2007). “Shocks and frictions in US business cycles: A Bayesian DSGE approach”. American economic review, 97(3), 586-606.
Snowdon, B., Vane, H. R., & Wynarczyk, P. (1994). A modern guide to macroeconomics. Books.
Taylor, J. B. (1979). “Staggered wage setting in a macro model”. The American Economic Review, 69(2), 108-113.
Taylor, J. B. (1980). “Aggregate dynamics and staggered contracts”. The Journal of Political Economy, 1-23.
Taylor, J. B. (1995). “The monetary transmission mechanism: an empirical framework”. The Journal of Economic Perspectives, 9(4), 11-26.
Tenreyro, S., & Thwaites, G. (2016). “Pushing on a string: US monetary policy is less powerful in recessions”. American Economic Journal: Macroeconomics, 8(4), 43-74
Uhlig, H. (2005). “What are the effects of monetary policy on output? Results from an agnostic identification procedure”. Journal of Monetary Economics, 52(2), 381-419.
Walsh, C. E. (2017). Monetary theory and policy. MIT press.
Zha, T. (1998). “A dynamic multivariate model for use in formulating policy”. Economic Review-Federal Reserve Bank of Atlanta, 83(1), 16.
)