نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رامین خوچیانی ¹
• یونس نادمی ²
• رضا معبودی ³

¹ عضو هیات علمی دانشگاه آیت اله العظمی بروجردی(ره)

² گروه اقتصاد دانشکده علوم انسانی دانشگاه آیت اله بروجردی ، بروجرد ایران گروه پژوهشی علوم داده زاگرس، دانشگاه آیت اله بروجردی ،

³ گروه اقتصاد دانشکده علوم انسانی دانشگاه آیت اله بروجردی، بروجرد، ایران گروه پژوهشی علوم داده زاگرس، دانشگاه آیت اله بروجردی ،

چکیده

هوش مصنوعی در سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین پیشران‌های تغییرات اقتصادی و اجتماعی در جهان تبدیل شده است، اما نگرانی‌هایی نیز درباره پیامدهای اجتماعی و اقتصادی این فناوری، به‌ویژه در حوزه توزیع درآمد و نابرابری، مطرح شده است. به طوری که ممکن است نقش دوگانه‌ای ایفا کند؛ از یک سو، استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری و خلق فرصت‌های شغلی جدید شود، اما از سوی دیگر، ممکن است این فناوری به دلیل ماهیت سرمایه‌بر و نیاز به مهارت‌های خاص، درآمدهای حاصل از آن را به گروه‌های خاصی محدود کرده و موجب تشدید نابرابری شود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی بر نابرابری درآمدی در کشورهای پیشرو در این حوزه است. این پژوهش با استفاده از تحلیل پانل کوانتایل برای 20 کشور پیشرو در سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی طی سال‌های 2017 تا 2023 را بررسی کرده است. نتایج نشان داد اثر این سرمایه‌گذاری ناهمگن و مرحله‌ای است؛ به‌طوری‌که در مراحل اولیه نفوذ فناوری گروه‌های پردرآمد سود بیشتری می‌برند و نابرابری افزایش می‌یابد، اما با گسترش استفاده از هوش مصنوعی در بنگاه‌های کوچک‌تر و بخش خدمات، این روند معکوس شده و نابرابری کاهش می‌یابد. نتایج نشان می‌دهد برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های هوش مصنوعی در جهت کاهش نابرابری سیاست‌های مکملی همچون مهارت‌آموزی گسترده، توسعه بهداشت عمومی، حمایت از بنگاه‌های کوچک و تنظیم شفاف مالکیت داده‌ها و رقابت در بازار نیاز است تا فناوری به رشد فراگیر و پایدار منجر شود.

کلیدواژه‌ها

• هوش مصنوعی
• نابرابری درآمدی
• رگرسیون پانل کوانتیل
• سوگیری

موضوعات

• دیگر زمینه های اقتصادی نوآورانه