نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه اقتصاد نظری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دکتری اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه برنامه‌ریزی و توسعه اقتصادی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

4 استادیار، گروه اقتصاد امور عمومی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

 
هدف این مطالعه بررسی پیامدهای پیدایش ویروس کرونا بر بازار کار ایران است. برای این منظور تحولات شاخص‌های کلیدی بازار کار در 4 ماه نخست پس از همه‌گیری کرونا، تحلیل و با استفاده از یک الگوی خودرگرسیون برداری (VAR) به تخمین اثرات گسترش کووید-19 پرداخته شد. نتایج نشانگر آن است که شیوع همه‌گیری منجر به وقوع پدیده کارگران دلسرد شده و نرخ مشارکت نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش 3/7 درصدی داشته است. با در نظر داشتن تغییرات فصلی بازار کار، حدود 5/1 میلیون نفر شغل خود را به دلیل شیوع کرونا از دست داده‌اند. همچنین حدود 810 هزار نفر برای دریافت بیمه بیکاری ثبت نام کرده‌اند که 60 درصد از 750 هزار نفر مشمول در بخش خدمات شاغل بوده‌اند. بررسی توابع ضربه واکنش بیانگر آن است که در دوره مورد بررسی با افزایش در تعداد مبتلایان اعلام شده، تعداد متقاضیان بیمه بیکاری نیز افزایش و تا 6 دوره (روز) است. این یافته‌ها اثرگذاری سریع و شدید ویروس کرونا بر بازار کار ایران را تایید می‌کند و ضرورت بهبود نظام رفاه اجتماعی برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر را در بحران حاضر و بحران‌های آتی آشکارتر می‌کند. حمایت از کسب‌وکارها به‌خصوص حمایت‌های اعتباری، بیمه‌ای و... نیز می‌تواند مشکلات بنگاه‌ها را کمتر کرده و از افزایش تعداد بیکاران بکاهد.

کلیدواژه‌ها

پژوهشکده آمار (1399)، تاثیر ویروس کرونا بر کسب وکارهای ایرانی، کد گزارش:
EC-3-2-99-16.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (1399)، سامانه ثبت درخواست بیمه بیکاری به واسطه شیوع کرونا،  https://bimebikari.mcls.gov.ir
مرکز آمار ایران (1399)، چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار سال‌ 1398.
مرکز آمار ایران (1399)، چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در بهار 1399.
https://amar.org.ir/Portals/0/News/1400/nirooyekar001.pdf
Atkeson, A. (2020). What will be the economic impact of COVID-19 in the US? Rough estimates of disease scenarios (No. w26867). National Bureau of Economic Research.
Barro, R. J., & Sala-I-Martin, X. (1995). Economic Growth. New York, NY: McGraw-Hill.
Bloom, D. E., Canning, D., & Sevilla, J. (2001). The effect of health on economic growth: theory and evidence (No. w8587). National Bureau of Economic Research.
Coibion, O., Gorodnichenko, Y., & Weber, M. (2020). Labor markets during the covid-19 crisis: A preliminary view (No. w27017). National Bureau of Economic Research.
Dingel, J. I., & Neiman, B. (2020). How many jobs can be done at home? (No. w26948). National Bureau of Economic Research.
Eichenbaum, M. S., Rebelo, S., & Trabandt, M. (2020). The macroeconomics of epidemics (No. w26882). National Bureau of Economic Research.
Fan, E. X. (2003). SARS: economic impacts and implications.
Haacker, M. (2002). The economic consequences of HIV/AIDS in Southern Africa (Vol. 2). International Monetary Fund.
Hansen, L., & Sargent, T. J. (2001). Robust control and model uncertainty. American Economic Review. 91(2). 60-66.
Hanna, D., & Huang, Y. (2004). The impact of SARS on Asian economies. Asian Economic Papers. 3(1). 102-112.
IMF (2020). World Economic Outlook Database. April 2020.
Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of economic dynamics and control, 12(2-3), 231-254.
Johansen, S. (2004). Cointegration; An Overview.‏ Working paper. University of Copenhagen.
Johansen, S. (1995). Likelihood-Based Inference in Cointegrated Vector Autoregressive Models Oxford University Press. New York.‏
Keogh-Brown, M. R., & Smith, R. D. (2008). The economic impact of SARS: how does the reality match the predictions? Health policy. 88(1). 110-120.
Lee, G., & Warner, M. (2007). The political economy of the SARS epidemic: the impact on human resources in East Asia. Routledge.
Lee, J. W., & McKibbin, W. J. (2003). The impact of SARS. In China: New Engine of World Growth. Asia Pacific Press.
Lee, J. W., & McKibbin, W. J. (2004). chapter 2 of Learning from SARS: Preparing for the Next Disease Outbreak: edited by Oberholtzer, K., Sivitz, L., Mack, A., Lemon, S., Mahmoud, A., & Knobler, S. (Eds.). Workshop Summary. National Academies Press.
Lee, J. W., & McKibbin, W. J. (2004). Globalization and disease: The case of SARS. Asian Economic Papers. 3(1). 113-131.
Ministry of Cooperatives (2020), Labor and Social Welfare, Unemployment insurance application filing system due to corona outbreak. [In Persian] https://bimebikari.mcls.gov.ir
Mongey, S., & Weinberg, A. (2020). Characteristics of workers in low work-from-home and high personal-proximity occupations. Becker Friedman Institute for Economic White Paper.
Monitor, I. L. O. (2020). COVID-19 and the world of work.
Ozili, P. K., & Arun, T. (2020). Spillover of COVID-19: impact on the Global Economy. Available at SSRN 3562570.
Romer, D. (2018). Advanced Macroeconomics. Fifth edition. New York, NY: McGraw-Hill.
Siu, A., & Wong, Y. R. (2004). Economic impact of SARS: the case of Hong Kong. Asian Economic Papers. 3(1). 62-83.
Statistical Centre of Iran (2020), Abstract of the results of the labor force survey plan in 2019.
Statistical Centre of Iran (2020), Abstract of the results of the labor force survey plan in spring of 2020. [In Persian]
https://amar.org.ir/Portals/0/News/1400/nirooyekar001.pdf
Statistical Research and Training Center (2020). The impact of Corona virus on Iranian businesses. No: EC-3-2-99-16. [In Persian]
https://srtc.ac.ir/Portals/0/Covid%20_19_%20990331_2.pdf?ver=g85RWevKZS87L783AZ7qVQ%3d%3d
Yang, H. Y., & Chen, K. H. (2009). A general equilibrium analysis of the economic impact of a tourism crisis: A case study of the SARS epidemic in Taiwan. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events. 1(1). 37-60.‏