پژوهشنامه اقتصادی

عوامل مؤثر بر رشد صنعت گردشگری ایران

مهدی تقوی؛ علی قلی‌پور سلیمانی

دوره 9، شماره 34 ، مهر 1388، ، صفحه 157-172

چکیده

  پاسخ به این پرسش که «چه عواملی در افزایش درآمد­های گردشگری خارجی ایران مؤثر هستند؟» زمینه­­­­ اجرای پژوهش حاضر را فراهم آورده­است. «افزایش تعداد اتاق در هتل»، «آموزش منابع انسانی شاغل در صنعت گردشگری» و «جنگ» از جمله متغیرهای توضیحی هستند­که به گمان محقق می­توانستند موجب تأثیر ­بر گردشگری ...  بیشتر پاسخ به این پرسش که «چه عواملی در افزایش درآمد­های گردشگری خارجی ایران مؤثر هستند؟» زمینه­­­­ اجرای پژوهش حاضر را فراهم آورده­است. «افزایش تعداد اتاق در هتل»، «آموزش منابع انسانی شاغل در صنعت گردشگری» و «جنگ» از جمله متغیرهای توضیحی هستند­که به گمان محقق می­توانستند موجب تأثیر ­بر گردشگری خارجی ایران( متغیر وابسته )شوند. نوع داده­های پژوهشی سری­زمانی 1386-1357 است. برای آزمون پایایی سری زمانی از آزمون ریشه واحد و به منظور آزمون فرضیه های پژوهش و برآورد مدل تعادل بلند مدت از رگرسیون چند متغیره و تکنیک خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL ) استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ضرایب متغیر های مربوط به «تعداد اتاق هتل»، «درآمد­های ارزی دوره­های گذشته»، «قیمت اتاق هتل»، «نرخ آزاد ارز»، «آژانس­های گردشگری» معنادار و علامت آنها نیز طبق انتظار است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 409.77 K

بررسی عوامل موثر بر مانده سپرده های بانک های تجاری با تاکید بر سپرده های بانک ملی ایران

النا بابایی

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1380، ، صفحه 159-184

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 468.53 K

اثرات مرزی در جریان تجاری گروه‌های کالایی ایران: کاربردی از تصریح غیرخطی

مهدی یزدانی؛ هادی رمضانی؛ مینا صادقی

دوره 16، شماره 62 ، مهر 1395، ، صفحه 159-188

https://doi.org/10.22054/joer.2016.7026

چکیده

  یکی از مهم‌ترین مولفه‌های موثر بر تجارت کالاها، هزینه‌های حمل‌ونقل است که این متغیر تحت تاثیر فاصله بین کشورهای مبدأ و مقصد و نوع کالایی است که توسط شبکه بین‌المللی ترانزیت کالا جابه‌جا می‌شود. این مطالعه با توجه به تاثیر دو متغیر نامبرده شده تحت عنوان اثرات مرزی و با بهره‌گیری از یک الگوی جاذبه غیرخطی، روابط تجاری ایران و 30 شریک ...  بیشتر یکی از مهم‌ترین مولفه‌های موثر بر تجارت کالاها، هزینه‌های حمل‌ونقل است که این متغیر تحت تاثیر فاصله بین کشورهای مبدأ و مقصد و نوع کالایی است که توسط شبکه بین‌المللی ترانزیت کالا جابه‌جا می‌شود. این مطالعه با توجه به تاثیر دو متغیر نامبرده شده تحت عنوان اثرات مرزی و با بهره‌گیری از یک الگوی جاذبه غیرخطی، روابط تجاری ایران و 30 شریک برتر تجاری آن را طی سال‌های 1393-1371 با روش حداکثر درست‌نمایی نمای پوآسون مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاکی از این حقیقت است که به غیر از گروه کالایی بخش سوم (شامل چربی‌ها و روغن‌های حیوانی یا نباتی)، تمامی 20 گروه کالایی دیگر در سه سطح واردات، صادرات و کل تجارت تاثیرپذیری منفی از ناحیه فاصله بین دو کشور را دارا هستند و اثرات مرزی نقش برجسته‌ای در توضیح الگوی تجاری- کالایی ایران و شرکای تجاری‌اش دارد. در واردات به ترتیب گروه‌های بیست و یکم (اشیاء هنری، اشیاء کلکسیون یا عتیقه)، اول (حیوانات زنده، محصولات حیوانی) و هفتم (مواد پلاستیکی و کائوچو)، در صادرات به ترتیب گروه‌های اول، دهم (خمیرچوب یا سایر مواد الیافی سلولزی، کاغذ یا مقوا برای بازیافت) و دوازدهم (کفش، کلاه، چترآفتابی، عصا، شلاق و تازیانه) و در سطح تجارت کل نیز به ترتیب گروه‌های بیست و یکم، اول و هفتم بیشترین تاثیر منفی را از جانب متغیر فاصله پذیرفته‌اند. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.53 M

بررسی تاثیر فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب

روح اله شهنازی؛ زهرا دهقان شبانی

دوره 11، شماره 42 ، مهر 1390، ، صفحه 161-185

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 403.7 K

آزمون اثرات مشوق های مالیاتی (شواهدی در ایجاد رقابت مالیاتی، جذب سرمایه گذاری و افزایش رشد اقتصادی)

محمدقاسم رضایی؛ محبوبه سبزرو؛ محمد رضایی پور

دوره 13، شماره 51 ، دی 1392، ، صفحه 163-187

چکیده

  در این مقاله دو پرسش اصلی در مورد مشوق­های مالیاتی مورد توجه قرار می­گیرد: نخست اینکه، آیا کشورها بر سر مشوق­های مالیاتی به همان روشی رقابت می­کنند که در مورد نرخ‌های مالیاتی چنین کاری را انجام  می­دهند؟ و دوم، آیا مشوق­های مالیاتی به کار گرفته شده، بر سرمایه­گذاری و رشد اقتصادی اثر دارد؟ نتایج آزمون پرسش اول با استفاده ...  بیشتر در این مقاله دو پرسش اصلی در مورد مشوق­های مالیاتی مورد توجه قرار می­گیرد: نخست اینکه، آیا کشورها بر سر مشوق­های مالیاتی به همان روشی رقابت می­کنند که در مورد نرخ‌های مالیاتی چنین کاری را انجام  می­دهند؟ و دوم، آیا مشوق­های مالیاتی به کار گرفته شده، بر سرمایه­گذاری و رشد اقتصادی اثر دارد؟ نتایج آزمون پرسش اول با استفاده از روش اقتصادسنجی فضایی برای داده­های پانل و به‌کارگیری روش تخمین حداکثر درست‌نمایی(MLE)، حاکی از آن است که کشورهای درحال‌توسعه، به دنبال رقابت بر سر نرخ‌های مالیاتی و تعطیلات مالیاتی (و نه تخفیف‌های سرمایه‌گذاری) هستند. به عبارت دیگر، حکومت یک کشور، سیاست مالیاتی دولت‌های دیگر را به‌عنوان ملاکی برای قضاوت در مورد سیاست مالیاتی خود در نظرمی­گیرد. همچنین نتایج آزمون پرسش دوم با استفاده از روش اقتصادسنجی برای داده­های پویا و به‌کارگیری روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) حاکی از آن است که نرخ‌های مالیاتی و تعطیلات مالیاتی بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی تأثیر می‌گذارند، در حالی که تخفیف‌های سرمایه‌گذاری چنین حالتی ندارند و از سویی، تنها نرخ‌های مالیاتی اثر معنا­داری بر سرمایه­گذاری بخش خصوصی و رشد اقتصادی دارند. مشوق­های آزمون شده در این مقاله شامل کاهش نرخ‌های مالیاتی، تعطیلات مالیاتی و تخفیف­های سرمایه­گذاری و شواهد تجربی، براساس دوره زمانی 2008- 1985 و اطلاعات 45 کشور درحال‌توسعه است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 463.49 K

محاسبه شاخص های قیمت در صنعت بیمه و تخمین دو مدل

محمدرضا منجذب

دوره 2، شماره 4 ، فروردین 1381، ، صفحه 165-200

چکیده

  برای ارزیابی تغییرات یک متغیر و روند آن؛ علاوه بر برسی ارزش جاری یا اسمی آن باید ارزش حقیقی یا به قیمت ثابت آن متغیر در دسترس بود و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این صورت می توان؛ تغییرات واقعی آن متغیر را برسی کرد. متغیر های موجود در صنعت بیمه، همگی بر حسب ارزش جاری مورد محاسبه می شوند و در این صورت، سیاست گذار نمی تواند ارزش حقیقی ...  بیشتر برای ارزیابی تغییرات یک متغیر و روند آن؛ علاوه بر برسی ارزش جاری یا اسمی آن باید ارزش حقیقی یا به قیمت ثابت آن متغیر در دسترس بود و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این صورت می توان؛ تغییرات واقعی آن متغیر را برسی کرد. متغیر های موجود در صنعت بیمه، همگی بر حسب ارزش جاری مورد محاسبه می شوند و در این صورت، سیاست گذار نمی تواند ارزش حقیقی آن را برای مقایسه با شاخص تورم و سایر قیمت ها در اختیار داشته باشند تا دست به سیاست گذاری معقول بزند. از این رو محاسبه شاخص قیمت در صنعت بیمه، و انواع شاخه های آن در حق بیمه های دریافتی و خسارتهای پرداختی؛ موضوع این مقاله است که اهمیت این موضوع، علاوه بر سیاست گذاری های پیش روی مدیران؛ می تواند بنیان تحقیقات در صنعت بیمه را دچار تحول سازد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 577.52 K

پویایی‌های تراز تجاری ایران و ده شریک تجاری آن نسبت به تغییرات نرخ ارز با توجه به شاخص بحران مالی

لیلا ترکی؛ سید کمیل طیبی؛ مهدی یزدانی؛ الهام فتحی

دوره 14، شماره 53 ، تیر 1393، ، صفحه 167-196

چکیده

  یکی از راهکارهای مناسب برای رفع کسری تراز تجاری، کاهش ارزش پول ملی است. امکان استفاده از این سیاست حداقل در بلند‌مدت وجود دارد. براساس این منطق، هر گونه کاهش ارزش پول ملی در قالب سازوکار بازار، کسری تراز تجاری را کاهش می­دهد. از سوی دیگر، تراز تجاریکشورها تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله شرایط مالی بین‌المللی قرار می­گیرند که این ...  بیشتر یکی از راهکارهای مناسب برای رفع کسری تراز تجاری، کاهش ارزش پول ملی است. امکان استفاده از این سیاست حداقل در بلند‌مدت وجود دارد. براساس این منطق، هر گونه کاهش ارزش پول ملی در قالب سازوکار بازار، کسری تراز تجاری را کاهش می­دهد. از سوی دیگر، تراز تجاریکشورها تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله شرایط مالی بین‌المللی قرار می­گیرند که این شرایط با تغییر حجم معاملات تجاری تأثیر چشمگیری بر اقتصاد کشورها و به دنبال آن تراز تجاری آنها می‌گذارند. هدف از تهیه این مقاله آن است که تأثیر‌پذیری تراز تجاری ایران و ده شریک تجاری آن با در نظر گرفتن شاخص بحران مالی به‌عنوان نمادی از شرایط مالی بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرد. با به‌کار‌گیری داده­های سری زمانی برای دوره 2009-1981، مربوط به ایران و ده شریک تجاری آن، روابط در قالب الگوی خودتوضیح با وقفه­های گسترده (ARDL) و الگوی تصحیح خطا(ECM) مورد بررسی قرار می­گیرند. همچنین اثر شاخص بحران مالی بر تراز تجاری با استفاده از توابع واکنش لحظه­ای بررسی می­شود. نتایج نشان‌دهنده آن است که فرآیند اثرگذاری تضعیف نرخ ارز واقعی بر تراز تجاری، تنها برای تراز تجاری دوجانبه بین اقتصاد ایران با کشورهای چین و ایتالیا تأیید و برای سایر کشورهای مورد بررسی، با توجه به شاخص بحران­ مالی رد می­شود. لازم به یادآوری است که تمام ضرایب با توجه به آزمون­های CUSUM و CUSUMQ دارای ثبات هستند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 579.46 K

اثر بازتوزیع درآمد بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران با استفاده از مدل شبه داده ستانده

علی اصغر اسفندیاری؛ حمیده نیسی

دوره 10، شماره 37 ، تیر 1389، ، صفحه 167-192

چکیده

  توزیع درآمد به دو دلیل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ نخست به دلیل اینکه بعد مهمی از عدالت را تشکیل می‌دهد؛ دوم توزیع درآمد، بر روی متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و غیره نیز تأثیر می‌گذارد. بنابراین برای سیاستگذاران اقتصادی و سیاسی کشور بسیار اهمیت دارد که بتوانند اثرات سیاستهای باز توزیع درآمد را شناسایی و اندازه‌گیری کنند؛ چرا که ...  بیشتر توزیع درآمد به دو دلیل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ نخست به دلیل اینکه بعد مهمی از عدالت را تشکیل می‌دهد؛ دوم توزیع درآمد، بر روی متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و غیره نیز تأثیر می‌گذارد. بنابراین برای سیاستگذاران اقتصادی و سیاسی کشور بسیار اهمیت دارد که بتوانند اثرات سیاستهای باز توزیع درآمد را شناسایی و اندازه‌گیری کنند؛ چرا که می‌تواند راهگشای آنها در امر برنامه ریزی باشد. بدین منظور در این پژوهش با استفاده از مدل شبه داده-ستانده[1] سعی در بررسی توزیع مجدد درآمد به نفع گروههای درآمدی پایین بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران داریم. به عبارت دیگرهدف مورد نظر در این پژوهش آن است که بدانیم آیا توزیع مجدد درآمد منجر به رشد اقتصادی ایران خواهد شد یا خیر؟ برای این امر از جدول داده- ستانده سال 1380 مرکز آمار ایران در قالب ده بخش با فرض تکنولوژی مختلط استفاده شده است. در مقاله حاضر نشان داده می‌شود که هیچ تناقضی بین سیاستهای افزایش رشد اقتصادی و سیاستهای بهبود توزیع درآمد وجود ندارد. [1]. Semi Input-Output

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 488.14 K

شبیه‌سازی بازار سهام باتوجه به ویژگیهای ساختاری بازار سهام تهران

سعید مشیری؛ امیر بهداد سلامی

دوره 9، شماره 32 ، فروردین 1388، ، صفحه 167-203

چکیده

  شبیه­ سازی طی دو دهة اخیر با رشدی شتابان در علوم اجتماعی و اقتصاد مورد استفاده قرار گرفته است. روش شبیه­سازی بازیگر مدار امکان ایجاد فضای مصنوعی برای تقابل و تعامل تعداد زیادی از بازیگران در محیط رایانه را فراهم می­آورد. بر همین اساس با توجه به مدل­های موجود در ادبیات این حوزه و ویژگیهای جدید، بازار سهام تهران شبیه­سازی شده ...  بیشتر شبیه­ سازی طی دو دهة اخیر با رشدی شتابان در علوم اجتماعی و اقتصاد مورد استفاده قرار گرفته است. روش شبیه­سازی بازیگر مدار امکان ایجاد فضای مصنوعی برای تقابل و تعامل تعداد زیادی از بازیگران در محیط رایانه را فراهم می­آورد. بر همین اساس با توجه به مدل­های موجود در ادبیات این حوزه و ویژگیهای جدید، بازار سهام تهران شبیه­سازی شده است. آزمونهای اولیه نشان می­دهد که این مدل به خوبی توانسته است مشخصات آماری موجود در سری­ زمانی قیمتها و بازدهیهای بازارهای بین­المللی و بازار سهام تهران را بازتولید نماید.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.17 M

انحراف نرخ ارز واقعی و رشد اقتصادی در اقتصاد ایران

علیرضا اقبالی؛ حمیدرضا حلافی؛ ریحانه گسگری

دوره 4، شماره 14 ، مهر 1383، ، صفحه 167-188

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 385.04 K

تخمین شاخص ترکیبی اقتصاد اسلامی و بررسی روند تغییرات آن در ایران

منصور زراءنژاد؛ الهه انصاری؛ مسعود خداپناه

دوره 16، شماره 63 ، دی 1395، ، صفحه 167-194

https://doi.org/10.22054/joer.2017.7588

چکیده

  اطلاعات، مبنای اصلی تصمیم‌گیری‌ها است. گاهی حجم اطلاعات به‌دست آمده بسیار زیاد است. استفاده نادرست از اطلاعات تحلیل نشده به اتخاذ تصمیمات اشتباه منجر می‌شود. تعریف شاخص‌های کاربردی و کمی‌سازی کیفیت‌ها در حوزه‌های مختلف کاری می‌تواند در کشف مشکل ریشه‌ای، هدف‌گذاری و انتخاب بهترین شیوه رسیدن به هدف کمک شایان توجهی کند. حوزه ...  بیشتر اطلاعات، مبنای اصلی تصمیم‌گیری‌ها است. گاهی حجم اطلاعات به‌دست آمده بسیار زیاد است. استفاده نادرست از اطلاعات تحلیل نشده به اتخاذ تصمیمات اشتباه منجر می‌شود. تعریف شاخص‌های کاربردی و کمی‌سازی کیفیت‌ها در حوزه‌های مختلف کاری می‌تواند در کشف مشکل ریشه‌ای، هدف‌گذاری و انتخاب بهترین شیوه رسیدن به هدف کمک شایان توجهی کند. حوزه اقتصاد اسلامی نیز می‌تواند یکی از این حوزه‌ها باشد. در این تحقیق، با رعایت اصول علمی، اقدام به تعریف و تخمین شاخص ترکیبی اقتصاد اسلامی برای ایران در دوره 91-1374 شده است. در حقیقت برای اولین بار است که یک روند زمانی طولانی مدت از چگونگی عملکرد یک کشور بررسی می‌شود. نتایج نشان می‌دهد مقدار مطلق این شاخص چندان تغییری در این دوره 18 ساله نداشته و در یک بازه کوچک، فراز و فرودهایی داشته است. کاهش نرخ بیکاری و تورم و رواج دادن فرهنگ سپرده‌گذاری قرض‌الحسنه در کنار کاهش نرخ سود بانکی از راهکارهای بهبود این شاخص برای کشور ایران است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 437.25 K

بررسی مدل رشد درونزا در اقتصاد ایران

سمن الفتی؛ النا بابایی

دوره 2، شماره 5 ، تیر 1381، ، صفحه 169-184

چکیده

  این مقاله، در ابتدا مروری بر مدل های رشد کلاسیک و نئوکلاسیک داشته و سپس به معرفی تئوری رشد درون زا می پردازد. بر اساس مدل های رشد درون زا، تغییرات دائمی در متغیر هایی از قبیل، نرخ های سرمایه گذاری فیزیکی، نرخ های سرمایه گذاری انسانی، سهم صادرات، حق مالکیت، حجم دولت و رشد جمعیت، باید منجر به تغییرات پایداری در نرخ های رشد گردد. پس از این ...  بیشتر این مقاله، در ابتدا مروری بر مدل های رشد کلاسیک و نئوکلاسیک داشته و سپس به معرفی تئوری رشد درون زا می پردازد. بر اساس مدل های رشد درون زا، تغییرات دائمی در متغیر هایی از قبیل، نرخ های سرمایه گذاری فیزیکی، نرخ های سرمایه گذاری انسانی، سهم صادرات، حق مالکیت، حجم دولت و رشد جمعیت، باید منجر به تغییرات پایداری در نرخ های رشد گردد. پس از این مقدمه، رشد اقتصاد ایران و تغییرات آن طی سال های 78-1338 برسی شده است و برای شناسایی اثر متغیر های اقتصادی، اجتماعی بر رشد اقتصادی نیز از مدل های VAR  استفاده شده است . نتایج به دست آمده نشان می دهد هر جا که به نیروی انسانی توجه گردیده، اثرات مثبت آن بر رشد واقعی  چه مستقیم و چه غیر مستقیم مشهود است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 285.4 K

حساسیت بازار سهام نسبت به نوسانات مالی و پولی

آزاده محرابیان

دوره 4، شماره 12 ، فروردین 1383، ، صفحه 169-186

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 307.06 K

ارزیـابی نابرابریهای استـانی بهره‌وری محصولات کشاورزی ایران: معرفی یک استان مرجع واقعی برای استـانهای نـابهره‌ور

معصومه رجبی تنها؛ غلامحسین عبدالله‌زاده

دوره 10، شماره 36 ، فروردین 1389، ، صفحه 171-199

چکیده

  شناخت وجوه مختلف نابرابریهای بین استانی، اولین مرحله در برنامه ایجاد تعادلهای منطقه‌ای بشمار می‌رود تا با چنین شناختی اهداف توسعه‌ای مناطق، متناسب با امکانات و محدویتها تعیین و بهر‌ه‌برداری از منابع تولید بگونه‌ای بهینه و کارا، صورت پذیرد. این نابرابری موجب ایجاد تفاوتهای قابل ملاحظه ای از لحاظ سطح بهره‌وری در بخش کشاورزی شده ...  بیشتر شناخت وجوه مختلف نابرابریهای بین استانی، اولین مرحله در برنامه ایجاد تعادلهای منطقه‌ای بشمار می‌رود تا با چنین شناختی اهداف توسعه‌ای مناطق، متناسب با امکانات و محدویتها تعیین و بهر‌ه‌برداری از منابع تولید بگونه‌ای بهینه و کارا، صورت پذیرد. این نابرابری موجب ایجاد تفاوتهای قابل ملاحظه ای از لحاظ سطح بهره‌وری در بخش کشاورزی شده است. این مطالعه با استفاده از شاخص بهره‌وری مالمکوئیست و با رویکرد غیر محدب به بررسی رشد بهره‌وری استانهای کشور در تولید محصول جو، روند تغییر آن با استفاده از جدیدترین اطلاعات سیستم هزینه تولید محصولات کشاورزی در دو دوره زمانی و ارائه یک استان به عنوان مرجع، می‌پردازد، در حالیکه تاکنون با استفاده از رویکرد محدب، امکان ارائه یک مرجع واقعی وجود نداشته و در بسیاری از موارد قابل تعبیر نبوده است. یافته‌‌های پژوهش بیانگر وجود تفاوتهای قابل ملاحظه‌ای بین استانهای کشور از نظر رشد بهره‌وری کل عوامل و اجزای آن است و مراجع هر یک از استانها را برای چگونگی کاهش این تفاوتها معرفی می‌نماید. هر چند با توجه به منابع محدود، استانهایی که در سطوح پایین ‌تری از توسعه برخوردارند، کارایی بیشتری نسبت به استانهای توسعه‌‌یافته‌‌تر داشته‌اند، از این‌رو لازم است در توزیع منابع و نهاده‌ها، ضمن توجه به روند نابرابریها، اینگونه امکانات متناسب با نیازها و پتانسیل‌های کشاورزی در سطح استانها توزیع شود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 688.87 K

بررسی اثر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی ایران از مسیر بازارهای مالی

سید عبدالمجید جلائی؛ مینا صباغ پورفرد

دوره 9، شماره 33 ، تیر 1388، ، صفحه 171-188

چکیده

  امروزه تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی به صورت تئوری و تجربی به اثبات رسیده است. کشورهای توسعه یافته دارای تجربه استفاده از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی برای رسیدن به رشد اقتصادی پایدار هستند که نمی‌توان نقش بازارهای مالی در این کشورها را نادیده گرفت. بر این اساس، در این مقاله ابتدا تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ...  بیشتر امروزه تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی به صورت تئوری و تجربی به اثبات رسیده است. کشورهای توسعه یافته دارای تجربه استفاده از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی برای رسیدن به رشد اقتصادی پایدار هستند که نمی‌توان نقش بازارهای مالی در این کشورها را نادیده گرفت. بر این اساس، در این مقاله ابتدا تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی در ایران مشخص شده، و سپس برای تعیین ثبات این نقش از متغیرهای کنترلی استفاده شده است. ورود متغیرهای کنترلی، بیانگر تأثیر بی معنی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی است که در این راستا متغیرهای مختلفی برای تعیین نقش بازار مالی تعریف و معرفی شده‌اند که از طریق ترکیب این شاخصها و وارد کردن آنها در مدل رشد اقتصادی مشخص شد که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی تأثیر معنی‌دار و باثباتی داشته است. بنابراین نتیجه گرفته شد که توسعه بازارهای مالی موجب افزایش و ثبات تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی در ایران خواهد شد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 325.42 K

پیش‌بینی ورشکستگی شرکتها با استفاده از مدل لوجیت

محسن دستگیر؛ سید حسین سجادی؛ جواد مقدم

دوره 8، شماره 31 ، دی 1387، ، صفحه 171-189

چکیده

  هدف اصلی این مقاله آزمون تجربی توانایی استفاده از نسبتهای مالی برای پیش‌بینی ورشکستگی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با بهره‌گیری از مدل لوجیت و متغیرهای مورد استفاده جوها نام بوده است. جامعة آماری شامل دو گروه مشمول مادة 141 قانون تجارت و عدم مشمول این قانون است. گروه مشمول مادة 141 قانون تجارت به شرکتهایی اطلاق می­شود ...  بیشتر هدف اصلی این مقاله آزمون تجربی توانایی استفاده از نسبتهای مالی برای پیش‌بینی ورشکستگی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با بهره‌گیری از مدل لوجیت و متغیرهای مورد استفاده جوها نام بوده است. جامعة آماری شامل دو گروه مشمول مادة 141 قانون تجارت و عدم مشمول این قانون است. گروه مشمول مادة 141 قانون تجارت به شرکتهایی اطلاق می­شود که زیان انباشته آنها حداقل نیمی از سرمایه آنها باشد. گروه دوم شرکتهایی هستند که در دورة زمانی تحقیق، مشمول مادة مزبور نشده‌اند. برای آزمون مدل، اطلاعات عملکرد سالهای 1380 لغایت 1383 بررسی شدند. در این دوره شرکت­هایی که مشمول ماده 141 قانون تجارت شده‌اند و یا نشده­اند، در جامعه آماری مد نظر قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که می‌توان ادعا کرد که میزان دقت مدل لوجیت در پیش‌بینی ورشکستگی شرکتها (اعم از مشمول و غیر مشمول ماده 141) همراه با 95 درصد اطمینان بوده است. همچنین دقت مدل لوجیت در پیش‌بینی ورشکستگی یک سال قبل از ورشکستگی، 92 درصد، دو سال قبل از ورشکستگی، 95 درصد و سه سال قبل از ورشکستگی، 97 درصد بوده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 406.65 K

بحران بیکاری در اقتصاد ایران

سیداحمد غروی نخجوانی

دوره 2، شماره 6 ، مهر 1381، ، صفحه 171-184

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 199.99 K

بررسی کارایی هزینه‌ای در نظام بانکی: مطالعه موردی بانک ملت

حمید ابریشمی؛ محسن مهرآرا؛ مریم آجورلو

دوره 8، شماره 28 ، فروردین 1387، ، صفحه 173-197

چکیده

  پژوهش حاضر به بررسی کارایی هزینه‌ای نظام بانکی با مطالعه موردی بانک ملت طی سالهای 82-1370پرداخته ‌است. برای این بررسی با استفاده از تکنیک پارامتریک اقتصادسنجی و تابع هزینة مرزی تصادفی ترانسلوگ به تخمین میزان کارایی هزینه‌ای پرداخته شده‌است. حسن استفاده از روش مذکور این است که عدم کارایی به دو اخلال مجزا از هم، شامل عدم کارایی هزینه‌ای ...  بیشتر پژوهش حاضر به بررسی کارایی هزینه‌ای نظام بانکی با مطالعه موردی بانک ملت طی سالهای 82-1370پرداخته ‌است. برای این بررسی با استفاده از تکنیک پارامتریک اقتصادسنجی و تابع هزینة مرزی تصادفی ترانسلوگ به تخمین میزان کارایی هزینه‌ای پرداخته شده‌است. حسن استفاده از روش مذکور این است که عدم کارایی به دو اخلال مجزا از هم، شامل عدم کارایی هزینه‌ای و عوامل تصادفی، تقسیم می‌شود. پس از تخمین تابع هزینه و ظاهر شدن جزء ناکارایی مشخص شد که ده درصد از واریانس جملات خطای مدل به دلیل وجود جزء ناکارایی است. از سوی دیگر محاسبات مربوط به کارایی هزینه‌ای نشان می‌دهد که نسبت هزینة کل انجام‌شده به حداقل هزینه کل بانک به طور متوسط 07/1 است؛ لذا بانک ملت طی دوره فوق، تنها با هفت درصد ناکارایی هزینه‌ای مواجه بوده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 464.99 K

شناخت جنبه های مختلف اثربخشی مالیات در اقتصاد ایران

آذرخش صبری بقایی؛ نازی محمدزاده اصل

دوره 3، شماره 8 ، فروردین 1382، ، صفحه 173-198

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 491.25 K

تأملاتی نقادانه در ژرفای کاستیهای اقتصاد متعارف

محمود متوسلی؛ علی طیب نیا؛ محمود مشهدی احمد

دوره 10، شماره 39 ، دی 1389، ، صفحه 175-206

چکیده

  کی از موضوعات تأمل برانگیز در علم اقتصاد بحث قابل اتکا بودن و صحت بنیانها و مبانی فلسفی، فکری و منطقی مکاتب مختلف اقتصادی است. مکتبی که اغلب به ما آموخته میشود، همان سنت فکری غالب یا اقتصاد متعارف است؛ بطوریکه بیشتر مطالعات اقتصادی مبتنی بر آموزههای این مکتب است و بر اساس آن اقدام به ارائه رهنمودهای سیاستی میکنیم، از اینرو پرسش این ...  بیشتر کی از موضوعات تأمل برانگیز در علم اقتصاد بحث قابل اتکا بودن و صحت بنیانها و مبانی فلسفی، فکری و منطقی مکاتب مختلف اقتصادی است. مکتبی که اغلب به ما آموخته میشود، همان سنت فکری غالب یا اقتصاد متعارف است؛ بطوریکه بیشتر مطالعات اقتصادی مبتنی بر آموزههای این مکتب است و بر اساس آن اقدام به ارائه رهنمودهای سیاستی میکنیم، از اینرو پرسش این است که آیا این مکتب اقتصادی از صحت کافی برخوردار است؟ به عبارت دیگر، آیا میتواند تبیین قابل قبولی از پدیدههای اقتصادی ارائه کند یا اینکه با کاستیهای فراوانی روبرو است؟ آیا توسل به روشهای صوری در راه تبیین موضوعات مورد مطالعه کمکی به اقتصاد متعارف و/یا ارتدکس اقتصادی کرده است؟ یا اینکه برعکس، باعث پیدایش ضعفهای اساسی در آن شده است. در این مقاله، ضمن پرداختن به این موضوعات نشان خواهیم داد که گرایشهای روششناختی خاص در اقتصاد متعارف، بویژه توسل به روششناسی قیاسیـ ریاضیاتی، موجب بوجود آمدن نقایص و کاستیهای قابل توجهی در این سنت فکری شده است. بیشک این موضوع میتواند خود دلیلی مهم برای هدایت مطالعات اقتصادی به سمت مکاتب بدیل و دگراندیشی باشد که کمتر ایدهالگرایانه بوده و ربط بیشتری به مسائل کشورهای در حال توسعه دارند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 542.82 K

بررسی رابطه رشد اقتصادی و آلودگی زیست محیطی با استفاده از یک مدل شبیه سازی پویا

جمشید پژویان؛ بیتا تبریزیان

دوره 10، شماره 38 ، مهر 1389، ، صفحه 175-203

چکیده

  عکسالعمل متقابل بین رشد اقتصادی و کیفیت محیط زیست موضوع بحث برانگیزی است که از دهه 1990 مورد توجه قرار گرفت. پژوهشهای تجربی دربارة رابطه بین درآمد سرانه و انواع (مختلف) آلودگی متمرکز شدهاست، بنابراین پیشرفت فنی و سیاست محیطزیستی نادیده گرفته شده است. این مقاله برای نخستین بار (در ایران) یک مدل شبیهسازی پویا برای تحلیل کمی سیاست محیط ...  بیشتر عکسالعمل متقابل بین رشد اقتصادی و کیفیت محیط زیست موضوع بحث برانگیزی است که از دهه 1990 مورد توجه قرار گرفت. پژوهشهای تجربی دربارة رابطه بین درآمد سرانه و انواع (مختلف) آلودگی متمرکز شدهاست، بنابراین پیشرفت فنی و سیاست محیطزیستی نادیده گرفته شده است. این مقاله برای نخستین بار (در ایران) یک مدل شبیهسازی پویا برای تحلیل کمی سیاست محیط زیستی در ایران ارائه میکند. در این مدل با استفاده از معادلات عرضه و تقاضای انرژی، مسیر انتشار آلایندههای زیستمحیطی شبیهسازی میشود. معادله تقاضای انرژی تابعی از قیمت، درآمد و جمعیت است که به روش حداقل مربعات معمولی تخمین زده میشود. در معادله عرضه دو حالت مجزا برای فناوریهای آلودهکننده موجود و فناوریهای با آلودگی کم در نظر گرفته میشود. مدل برای سه آلاینده (دی اکسید کربن، اکسیدهای گوگرد و ذرات معلق) با توجه به سناریوهای مختلف شبیهسازی میشود. نتایج نشان میدهد درآمد همچنان یک متغیر مهم در تعیین مقدار انتشارآلودگی است و با اعمال سیاست محیط زیستی جانشینی گاز طبیعی با فرآوردههای نفتی میتوان زودتر از آنچه منحنی محیط زیستی کوزنتز نشان میدهد، آلایندهها را کاهش داد ولی این به معنای استفاده بیرویه از این انرژی تجدیدپذیر نیست؛ بنابراین با اتخاذ سیاستهای مناسب قیمتی و سرمایهگذاری در فناوریهای پاک میتوان آلودگی را همراه با افزایش درآمد کاهش داد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.01 M

سرکوب مالی و رشد اقتصادی (شواهد تجربی از اقتصاد ایران)

عزیز مراسلی؛ باقر درویشی

دوره 8، شماره 30 ، مهر 1387، ، صفحه 175-195

چکیده

  این مقاله به بررسی رابطه رشد اقتصادی و سرکوب مالی در اقتصاد ایران طی دورة (1385-1347) می پردازد. در بخش اول مقاله، مفهوم سرکوب مالی ،ادبیات تئوریک و تجربی سرکوب مالی و رشد اقتصادی ارائه شده است. دربخش دوم با معرفی شاخصهای سرکوب مالی، در سه مدل جداگانه اثر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی بررسی شده و نتایج حاصل از برآورد مدل‌های رگرسیونی نشان می‌دهد ...  بیشتر این مقاله به بررسی رابطه رشد اقتصادی و سرکوب مالی در اقتصاد ایران طی دورة (1385-1347) می پردازد. در بخش اول مقاله، مفهوم سرکوب مالی ،ادبیات تئوریک و تجربی سرکوب مالی و رشد اقتصادی ارائه شده است. دربخش دوم با معرفی شاخصهای سرکوب مالی، در سه مدل جداگانه اثر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی بررسی شده و نتایج حاصل از برآورد مدل‌های رگرسیونی نشان می‌دهد که سرکوب مالی در اقتصاد ایران اثر معنی‌داری بر رشد اقتصادی نداشته؛ اما اثرآن بر کارایی اقتصادی منفی و معنی دار بوده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 414.47 K

بررسی عوامل و سیاست‌های مؤثر بر اشتغال نیروی کار

محمدرضا سعدی؛ میر حسین موسوی

دوره 13، شماره 49 ، تیر 1392، ، صفحه 177-198

چکیده

  هدف این مقاله بررسی عوامل و سیاست‌های مؤثر بر ایجاد اشتغال در اقتصاد ایران است. برای این منظور با استفاده از داده‌های سالانه طی دوره زمانی 1386-1353 و به‌کار‌گیری تکنیک ARDL اقدام به برآورد مدل پویای تقاضای نیروی کار شده است. نتایج حاکی از آن بوده که در کوتاه‌مدت می‌توان با استفاده از تسهیلات و تحریک تولید، اشتغال را افزایش داد. ضمن اینکه ...  بیشتر هدف این مقاله بررسی عوامل و سیاست‌های مؤثر بر ایجاد اشتغال در اقتصاد ایران است. برای این منظور با استفاده از داده‌های سالانه طی دوره زمانی 1386-1353 و به‌کار‌گیری تکنیک ARDL اقدام به برآورد مدل پویای تقاضای نیروی کار شده است. نتایج حاکی از آن بوده که در کوتاه‌مدت می‌توان با استفاده از تسهیلات و تحریک تولید، اشتغال را افزایش داد. ضمن اینکه مهم‌ترین عامل ایجاد اشتغال در بلندمدت سرمایه‌گذاری و به تبع آن، رشد اقتصاد شناسایی شده است. میزان ضریب متغیر با وقفه اشتغال گویای انعطاف‌پذیری پایین بازار کار در اقتصاد ایران بوده که لازم است سیاست‌ها و راهکارهای قانونی لازم برای روان‌تر ساختن آن مد نظر قرار گیرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 453.48 K

اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تولید واقعی و قیمت در ایران

علیرضا کازرونی؛ نسرین رستمی

دوره 7، شماره 25 ، تیر 1386، ، صفحه 177-196

چکیده

  هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تولید واقعی و  قیمت در ایران است. طبق نظریه نیوکینزین‌ها، اثرات شوک‌ها بر روی متغیرهای کلان اقتصادی به صورت نامتقارن می‌باشد، در حالی که دیدگاه نیوکلاسیک‌ها این فرضیه را رد می‌کند. برای بررسی اثرات شوک‌های نرخ ارز، در مرحله اول؛ با استفاده از فیلتر هودریک-پرسکات، شوک‌ها ...  بیشتر هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تولید واقعی و  قیمت در ایران است. طبق نظریه نیوکینزین‌ها، اثرات شوک‌ها بر روی متغیرهای کلان اقتصادی به صورت نامتقارن می‌باشد، در حالی که دیدگاه نیوکلاسیک‌ها این فرضیه را رد می‌کند. برای بررسی اثرات شوک‌های نرخ ارز، در مرحله اول؛ با استفاده از فیلتر هودریک-پرسکات، شوک‌ها را به صورت شوک‌های پیش بینی شده و پیش بینی نشده نرخ ارز نیز، شوک‌های مثبت و منفی نرخ ارز تجزیه می‌کنیم و در مرحلة بعد آنها را بر روی تولید واقعی و قیمت، رگرس می‌نماییم. نتایج برآورد، حاکی از اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تولید واقعی و قیمت است و شوک‌های پیش بینی شده و پیش بینی نشده نرخ ارز به صورت متفاوت از هم بر روی تولید واقعی و سطح قیمتها تأثیر می‌گذارد؛ بطوری که شوک‌های پیش بینی شده نرخ ارز بیشتر از شوک‌های پیش بینی نشدةآن، تولید واقعی را دچار نوسان می‌کند. در مورد قیمت نیز عکس این حالت مصداق دارد. همچنین نتایج این مطالعه در مورد اثرات شوک‌های مثبت و منفی نرخ ارز بر روی تولید واقعی و قیمت به این واقعیت منتهی می‌شود که شوک‌های منفی نرخ ارز، تولید واقعی را بیشتر از شوک‌های مثبت آن تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ در حالی که شوک‌های مثبت نرخ ارز روی قیمت بیشتر، تأثیرگذار است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 405.73 K

ارزیابی تاثیر اعتبارات خرد کمیته امداد بر ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان خمین)

یوسف قنبری؛ راضیه نوری

دوره 17، شماره 65 ، تیر 1396، ، صفحه 177-198

https://doi.org/10.22054/joer.2017.7850

چکیده

  هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تاثیر اعتبارات خرد کمیته امداد در جلوگیری از مهاجرت‌های روستایی است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است و ابزار مورد استفاده در آن پرسشنامه است. بدون نیاز به نمونه‌گیری، تمامی 142 نفر جامعه آماری که طبق آخرین آمار در سال 1393 از کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان خمین وام اشتغال دریافت ...  بیشتر هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تاثیر اعتبارات خرد کمیته امداد در جلوگیری از مهاجرت‌های روستایی است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است و ابزار مورد استفاده در آن پرسشنامه است. بدون نیاز به نمونه‌گیری، تمامی 142 نفر جامعه آماری که طبق آخرین آمار در سال 1393 از کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان خمین وام اشتغال دریافت کرده‌اند، مورد مطالعه قرار گرفتند که با توجه به عدم دسترسی به کل جامعه آماری از 121 خانوار، پرسشگری به عمل آمده است و داده‌ها با استفاده از آزمون‌های ویلکاکسون، t تک نمونه‌ای، پیرسون و مدل معادلات ساختاری مورد تجزیه‌ و تحلیل نهایی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، نشان می‌دهد اعتبارات خرد کمیته امداد با بتای 719/0 بر وضعیت اقتصادی و درآمد خانوار و با بتای 340/0 بر ماندگاری جمعیت در سطح خطای کمتر از 05/0 تاثیر مثبت و معنی‌داری دارد. همچنین ضریب همبستگی پیرسون برای رابطه وضعیت اقتصادی و درآمد خانوار و ماندگاری جمعیت برابر است با 369/0 که در سطح خطای کمتر از 05/0 این فرضیه راتایید می‌کند. بنابراین، ایجاد اشتغال از طریق اعطای وام و اولویت دادن به سرمایه‌گذاری در ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، می‌تواند به‌عنوان یکی از راه‌های موثر برای جلوگیری از مهاجرت غیرمنطقی جمعیت مناطق روستایی شناخته‌ شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 589.71 K