سمیرا نصیری؛ پرویز داودی؛ حسین صمصامی؛ حسین توکلیان
چکیده
برای دستیابی به سیاست پولی بهینه باید به عنصر کلیدی در اثرگذاری این سیاست‌ها که همان اعتبار سیاستگذار پولی است توجه نمود، زیرا اعتبار کمک می‌نماید تا دستیابی به متغیرهای هدف‌گذاری شده توسط سیاست گذار با کمترین میزان نوسان و حداقل هزینه اجتماعی به دست آید. از سوی دیگر در شرایطی که اقتصاد با شوکهای پیش‌بینی نشده مواجه باشد، استفاده ...
بیشتر
برای دستیابی به سیاست پولی بهینه باید به عنصر کلیدی در اثرگذاری این سیاست‌ها که همان اعتبار سیاستگذار پولی است توجه نمود، زیرا اعتبار کمک می‌نماید تا دستیابی به متغیرهای هدف‌گذاری شده توسط سیاست گذار با کمترین میزان نوسان و حداقل هزینه اجتماعی به دست آید. از سوی دیگر در شرایطی که اقتصاد با شوکهای پیش‌بینی نشده مواجه باشد، استفاده از سیاستگذاری صلاحدیدی به سبب آنکه انعطاف بیشتری به سیاستگذار برای اتخاذ تصمیمات مناسب پولی میدهد، بهینه می‌باشد. بر مبنای این ادبیات، در این مطالعه دو هدف را دنبال نموده‌ایم. نخست یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی برای یک اقتصاد باز و کوچک متناسب با شرایط اقتصاد ایران طراحی شده و مقدار اعتبار سیاستگذار پولی در ایران را در دو حوزه نرخ تورم و ارز را برآورد شده که این مقادیر به ترتیب معادل ترتیب معادل 1019/0 و 0099/0 به دست آمده است. سپس جهت یافتن سیاست بهینه پولی صلاحدیدی تحت تأثیر دو سناریوی اعتبار پایین و بالای سیاستگذار پولی، از رویکرد حداقل مقدار تابع زیان استفاده شده است. نتایج الگو حاکی از آن است که اعتبار سیاستگذار پولی در ایران در هر دو زمینه نرخ تورم و نرخ ارز بسیار پایین است. بررسی تابع زیان اقتصاد با شوکهای پیش‌بینی نشده مواجه باشد، استفاده از سیاستگذاری صلاحدیدی به سبب آنکه انعطاف بانک مرکزی نشان داده است که در شرایطی که سیاستِ سیاستگذار پولی در هر دو سناریو، بیشترین وزن به کاهش شکاف نرخ ارز داده و برای سایر اهداف وزن یکسانی اختصاص داده شده است، میزان زیان در حداقل مقدار ممکن خود قرار گرفته است.
الهام فرزانگان
چکیده
جریان اطلاعات و تعاملات درون بازارهای مالی تأثیر مهمی بر فرآیند کشف قیمت و انتشار احساسات و ریسک دارد. برای بورس اوراق بهادار تهران بهعنوان یکی از مهمترین بخش‌های بازار سرمایۀ ایران تاکنون پژوهش چندانی در حوزۀ آنتروپی انتقال و پویایی‌های جریان انتقال اطلاعات درون بازار انجام نشده است. در این پژوهش پویایی‌های جریان اطلاعات ...
بیشتر
جریان اطلاعات و تعاملات درون بازارهای مالی تأثیر مهمی بر فرآیند کشف قیمت و انتشار احساسات و ریسک دارد. برای بورس اوراق بهادار تهران بهعنوان یکی از مهمترین بخش‌های بازار سرمایۀ ایران تاکنون پژوهش چندانی در حوزۀ آنتروپی انتقال و پویایی‌های جریان انتقال اطلاعات درون بازار انجام نشده است. در این پژوهش پویایی‌های جریان اطلاعات میان شاخص‌های 39 صنعت اصلی در بورس اوراق بهادار تهران طی دورۀ زمانی 7/1/1389 تا 31/3/1402، مورد بررسی قرار می‌گیرد. به منظور اندازه‌گیری شدت جریان اطلاعات بین صنایع، از رویکرد آنتروپی انتقالِ ﻣﺆثر استفاده می‌شود. سپس، دنبالۀ ماتریس‌های اطلاعات برای پنجرۀ غلتان با اندازۀ یک سال و تعداد روزهای انتقال 5 روز، ساخته می‌شود. با توجه به وقوع رخدادهای بحرانی متعدد طی دورۀ زمانی پژوهش، به‌‌منظور بررسی تأثیر آنها بر جریان اطلاعات، از شبکۀ k-نزدیک‌ترین همسایۀ مبتنی بر فاصلۀ فروبنیوس، آنالیز قوتِ تأثیر و شبکۀ آستانه، استفاده می‌شود. محاسبات نشان میدهد که ماتریس آنتروپی انتقال ﻣﺆثر از ویژگی زمان‌‌متغیر برخوردار است و طی اکثر دوره‌ها پایدار هست، بعلاوه، اکثر رخدادهای بحرانی بوقوع پیوسته در دورۀ زمانی پژوهش بر پویایی‌های جریان اطلاعات تأثیر قوی دارند. برطبق یافته‌ها مقادیر غیرنرمال قوت تأثیر با نوسانات بزرگ بازار و رخدادهای مهم همراه شدهاند. به‌ویژه اینکه منبع اطلاعات غالب در دنبالۀ شبکه‌های جریان اطلاعات، به طور چشمگیری طی زمان تغییر میکند که بیانگر آن است که صنعت غالب در شبکه پایدار نیست و تغییر میکند.
یزدان گودرزی فراهانی؛ امیدعلی عادلی
چکیده
دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی، همراه با افزایش میزان اشتغال، کنترل نرخ تورم و تعادل در ترازپرداختها، همواره از اهداف نهایی سیاستگذاران اقتصادی بوده است. به طور خاص سیاستهای پولی در حوزه اهداف کلان اقتصادی، به دنبال تثبیت قیمتها، تعادل در ترازپرداختها و کنترل میزان نقدینگی هستند. بنابراین سیاستگذاران پولی به ...
بیشتر
دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی، همراه با افزایش میزان اشتغال، کنترل نرخ تورم و تعادل در ترازپرداختها، همواره از اهداف نهایی سیاستگذاران اقتصادی بوده است. به طور خاص سیاستهای پولی در حوزه اهداف کلان اقتصادی، به دنبال تثبیت قیمتها، تعادل در ترازپرداختها و کنترل میزان نقدینگی هستند. بنابراین سیاستگذاران پولی به منظور هدایت موّفق سیاستهای خود، بایستی ارزیابی دقیقی از زمان و میزان اثرات آن بر اقتصاد داشته باشند. با توجه به این مطلب در مطالعه حاضر، بررسی ارتباط بین بحرانهای ارزی و دوران رونق و رکود در اعطای تسهیلات بانکی در ایران را هدف قرارگرفته است و برای پوشش آن از رویکرد ضرایب متغیر در طول زمان برای بازه زمانی 1370-1400 و متغیر کنترلی دوران رونق و رکود اقتصادی استفاده شده است. شاخص بحران ارزی بر اساس متغیر مجازی، شاخص چرخه اعتباری بر اساس دوران رونق و رکود در تسهیلات بانکی و چرخه اقتصادی نیز بر اساس دورههای رونق و رکود در تولید با استفاده از فیلترهای میان گذر محاسبه شده است. نتایج این مطالعه، بیانگر اثر گذاری بحران ارزی در بروز چرخه در تسهیلات اعطایی و تولید بوده و شوک ناشی از چرخه اقتصادی نیز بر شدت گرفتن بحران ارزی و چرخه اعتباری در سیستم بانکی نیز اثر گذار بوده است. با توجه به وجود رابطه دو سویه بین شاخص بحران ارزی و چرخههای اعتباری در اقتصاد ایران پیشنهاد میگردد که سیاستگذاران پولی در شرایط متفاوت دوران رونق و رکود اقتصادی و همچنین در شرایط چرخهها اعتباری از اعمال سیاستهای غافلگیرانه و وارد کردن شوک به بازار ارز جلوگیری کرده تا بحران ارزی کمترین تاثیر منفی را بر متغیرهای اقتصادی داشته باشد.
حجت الله میرزایی؛ نرگس رزبان؛ تیمور محمدی؛ حبیب مروت
چکیده
شوکهای قیمتی مسکن یک منطقه ممکن است به بازار مسکن مناطق جغرافیایی مجاور یا محدود در یک مرز سیاسی سرایت کنند و منجر به شکل‌گیری شوکهای قیمتی در مناطق پذیرنده شوک شوند. در صورت تأیید ارتباط شبکهای بین بازارهای مسکن یک جغرافیا، سیاستگذاریهای مربوط به بخش مسکن به‌صورت منطقهای و مجزا کارا نخواهد بود. چراکه وقوع شوک ...
بیشتر
شوکهای قیمتی مسکن یک منطقه ممکن است به بازار مسکن مناطق جغرافیایی مجاور یا محدود در یک مرز سیاسی سرایت کنند و منجر به شکل‌گیری شوکهای قیمتی در مناطق پذیرنده شوک شوند. در صورت تأیید ارتباط شبکهای بین بازارهای مسکن یک جغرافیا، سیاستگذاریهای مربوط به بخش مسکن به‌صورت منطقهای و مجزا کارا نخواهد بود. چراکه وقوع شوک قیمتی به یک بازار مسکن، با چند وقفه زمانی به سایر بازارهای مسکن موجود در شبکه سرایت خواهد کرد و براین‌اساس شوک قیمتی در کل شبکه مسکن پخش خواهد شد. در این پژوهش شبکه مسکن بین شهرهای منتخب (مراکز استانهای کشور) با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری و تحلیل تجزیه واریانس خطای پیش‌بینی بررسی شدهاند. نتایج پژوهش وجود ارتباط شبکه بین بازارهای مسکن مراکز استانهای کشور را تأیید میکند و بر خلاف مطالعات قبلی، نتایج نشان میدهد، تنها شهر تهران منتشرکننده شوکهای قیمتی به سایر مناطق نیست، بلکه شهرهایی مانند کرج، شیراز و اراک نیز منتشرکننده شوک قیمتی به سایر مراکز استانها هستند. همچنین نتایج تحقیق نشان میدهد، جهش قیمتی اخیر که از 1399 اتفاق افتاده است، چگالی شبکه مسکن را به طور قابل‌ملاحظه‌ای در کشور افزایش داده است. براین‌اساس انتظار میرود، شوکهای قیمتی با سرعت بیشتری در سرتاسر کشور توزیع شوند.
شهریار زروکی؛ سحر نصرنژاد نشلی؛ نیلوفر گرگانی فیروزجاه
چکیده
در هر جامعه ای توجه دولتمردان، سیاستگذاران و محققان به کاهش فقر و ارتقاء سطح رفاه اقتصادی امری ضرروی است. با توجه به اینکه بیشتر سیاستهای اقتصادی دولت با تاثیر بر قیمتهای نسبی و تغییر آن همراه است و چنین تغییراتی بر رفاه اثرگذار است بنابراین تحلیل اثرات رفاهی ناشی از تغییر قیمت در گروههای مختلف کالایی ضروری به نظر ...
بیشتر
در هر جامعه ای توجه دولتمردان، سیاستگذاران و محققان به کاهش فقر و ارتقاء سطح رفاه اقتصادی امری ضرروی است. با توجه به اینکه بیشتر سیاستهای اقتصادی دولت با تاثیر بر قیمتهای نسبی و تغییر آن همراه است و چنین تغییراتی بر رفاه اثرگذار است بنابراین تحلیل اثرات رفاهی ناشی از تغییر قیمت در گروههای مختلف کالایی ضروری به نظر میرسد. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی نقش تورم گروههای مختلف کالایی بر رفاه اقتصادی ایران در بازه زمانی 1351 الی 1400 می‌باشد. بدین منظور در این پژوهش از روش خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی استفاده شده و برای محاسبه رفاه ، شاخص ترکیبی رفاه به کارگرفته شده است. روند حرکتی شاخص محاسباتی گویای آن است که در دوره مورد بررسی رفاه اقتصادی دارای نوسان بوده و پس از ثبت بالاترین رقم در سال 1354، به کمینه خود در سال 1369 رسیده است. از نتایج بلندمدت برآورد الگوی پژوهش به چهار نکته مهم می توان اشاره کرد : نخست تورم کل و تورم گروههای مختلف کالاهایی بر روی رفاه اقتصادی اثر نا مطلوب داشته است. دوم، در بین گروههای مختلف کالایی، تورم گروه مسکن، سوخت و روشنایی بیشترین اثر نامطلوب بر رفاه اقتصادی را به همراه آورده اند. سوم، با توجه به اینکه سهم و وزن گروه خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات در سبد مصرفی خانوارها نسبت به سایر گروههای کالایی بزرگتر است، ولی اندازه اثرگذاری تورم این گروه از کالاها بر رفاه در رتبه چهارم قرار دارد. چهارم، افزایش در تورم گروه بهداشت و درمان کمترین اثر نامطلوب را بر رفاه اقتصادی به خود اختصاص داده است. همچنین درآمد سرانه و رشد اقتصادی اثر مطلوبی بر رفاه دارند. پیرو نتایج حاصله، توصیه می شود: دولت جهت بهبود رفاه، باید راهکارهایی نظیر اتخاذ تدابیر مناسب در راستای انضباط پولی و ممانعت از افزایش غیرمنطقی متغیرهای پولی متناسب با هدف‌گذاری تورمی را جهت کنترل تورم در پیش گیرد
رقیه شجاع‌الدین؛ مجید صامتی؛ زهرا دهقان شبانی
چکیده
توجه به نقش کلیدی درآمدهای مالیاتی بهعنوان مهمترین منبع تأمین مالی دولت‌ها، ضرورت دریافت مالیات از ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی و اهمیت برآورد تلاش مالیاتی به روشی دقیق و بدون اریب را آشکار می‌سازد. در پژوهش حاضر، با در نظر گرفتن تلاش مالیاتی بهعنوان متغیر غیرقابل مشاهده در تابع درآمد مالیاتی و ایجاد یک مدل فضا-حالت با به‌کارگیری ...
بیشتر
توجه به نقش کلیدی درآمدهای مالیاتی بهعنوان مهمترین منبع تأمین مالی دولت‌ها، ضرورت دریافت مالیات از ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی و اهمیت برآورد تلاش مالیاتی به روشی دقیق و بدون اریب را آشکار می‌سازد. در پژوهش حاضر، با در نظر گرفتن تلاش مالیاتی بهعنوان متغیر غیرقابل مشاهده در تابع درآمد مالیاتی و ایجاد یک مدل فضا-حالت با به‌کارگیری الگوریتم فیلتر کالمن، به برآورد تلاش مالیاتی در ایران با در نظر گرفتن شش متغیر و طی دوره زمانی1970 تا 2021 مبادرت شد. نتایج تخمین‌ها حاکی از آن بود که درآمد سرانه و سهم بخش کشاورزی به ترتیب دارای اثر مثبت و منفی بر نسبت درآمد مالیاتی هستند. سایر متغیرها دارای کشش منفی بودند. با توجه به ضرایب توان دوم مثبت دو متغیر درجه پولی‌شدن و بازبودن اقتصاد، اثر این متغیرها بر نسبت مالیاتی در سطوح اولیه منفی است اما با عبور از نقطه مینیمم، تغییر علامت داده و مثبت خواهد شد. این روند برای دو متغیر سهم بخش صنعت و خدمات، به دلیل منفی بودن ضرایب توان دوم آنها، متفاوت است. اثر این متغیرها بر نسبت مالیاتی، پیش از رسیدن به نقطه بیشینه مثبت بوده و پس از عبور از مقدار ماکزیمم منفی میگردد. تلاش مالیاتی نیز در ایران طی سال‌های مورد بررسی پژوهش بیش از 25/0 نبوده است که نشان‌دهنده شکاف زیاد میان درآمد مالیاتی بالفعل و ظرفیت مالیاتی بالقوه در ایران است.
