مقایسه تطبیقی انحصار و تمرکز در برخی از صنایع کشور

پورپرتوی, میرطاهر; دانش جعفری, داود; جلال آبادی, اسدالله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین زهرا

² استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

³ دانشجوی دوره دکتری علوم اقتصادی دانشکده اقتصاد- دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

کارایی و تخصیص بهینه منابع به عملکرد رقابتی بازارها بستگی دارد. برای ایجاد بازارهای رقابتی، حفظ آنها و افزایش کارایی، وجود زمینه‌های مناسب از قبیل تعریف جامع حقوق مالکیت و اعمال آن، کاهش هزینه‌های قراردادی و مبادلاتی، تسهیل جریان اطلاعات در بازارها میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و وجود قوانین تسهیل‌کننده رقابت و ضد انحصار ضروری است. در این مقاله با استفاده از آمار سرشماری کارگاههای بزرگ صنعتی کشور در سال 1386 به بررسی و محاسبه شاخصهای تمرکز و انحصار برای 130 صنعت با استفاده از شاخصهای سهم بنگاههای برتر و هرفیندال- هیرشمن پرداخته شده است. علاوه بر این، نقش بنگاههای دولتی و عمومی در افزایش یا کاهش انحصارات مورد ارزیابی قرار گرفته و عوامل موثر در ایجاد و تداوم انحصارات موجود شناسایی شده‌اند. نتایج حاصله، بیانگر تمرکز قابل توجه در صنایع ایران در بخشهای عمومی و خصوصی است. همچنین مهمترین دلیل شکل‌گیری انحصارات در کشور، چه در بخش عمومی و چه در بخش خصوصی، ایجاد موانع ورود از طریق قوانین، آیین‌نامه‌ها و مقررات است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

1. صالحی، حسین. «رقابت، انحصار و تمرکز در صنایع ایران، تحلیل و پیشنهادها». مجله برنامه و بودجه، سال سوم، شماره 10 و 11، بهمن و اسفند 1377.

2. رنانی، محسن. بازار یا نابازار؟ بررسی موانع نهادی کارایی نظام اقتصادی بازار در اقتصاد ایران. تهران: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، 1384.

3. خداداد کاشی، فرهاد. ساختار و عملکرد بازار، نظریه و کاربرد ان در بخش صنعت ایران. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1377.

4. بخشی، لطفعلی. «اندازه‌گیری تمرکز در صنعت سیمان ایران». فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، سال هفتم، شماره 26، (بهار 1382).

5. خداداد کاشی، فرهاد. ارزیابی قدرت و حجم فعالیتهای انحصاری در اقتصاد ایران. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1379.

6. لایحه قانون رقابت، مبانی نظری و تجربه کشورها، وزارت بازرگانی، معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی دفتر مطالعات اقتصادی، (1384)،

7. بهکیش، محمدمهدی، اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن. تهران: نشر نی، 1380.

8. نهاوندیان، محمد. ارزیابی قدرت و حجم فعالیتهای انحصاری در اقتصاد ایران. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1379.

9. Demsets, Harold. "Information and Efficiency: Another View Point"., Journal of Law and Economics, No. 12. Two system of Belief About Monopoly. Industrial Concentration, (1969).

10. Donsimoni, Mari- Paule, Paul Geroski, Alexis Jacquemin, "Concentration Indices and Market Power: Two Views"., The Journal of Industrial Economic, , No.4, (June 1984).

11. Reder, Melvin W. "Chicago economics: Permanence and Change"., Journal of Economic Literature, 20(1), (March 1982): 1-38

12. Yergin Daniel A. and Joseph Stanislaw. Battle for the World Economy, Paperback, The Chicago School, Expert from Commanding Heights. (1998): 2-3.

13. Posner, Richard, A. Antitrust Law, Chicago. University of Chicago Press, first edition., 1976, Second Edition., 2006.

14. Martin Stephen. The Goals of Antitrust Policy. USA: Department of Economics Purdus University, (Nov, 2005).

15. Schmalen See, Richard. "Using the H.Index of Concentration with Published Data Review of Economics and Statisitics"., Vol. 59. No.2, (May 1977).

پژوهشنامه اقتصادی

مقایسه تطبیقی انحصار و تمرکز در برخی از صنایع کشور

مراجع

مراجع

دوره 9، شماره 35 - شماره پیاپی 4
دی 1388
صفحه 129-154

مقایسه تطبیقی انحصار و تمرکز در برخی از صنایع کشور

مراجع

مراجع

دوره 9، شماره 35 - شماره پیاپی 4دی 1388صفحه 129-154

دوره 9، شماره 35 - شماره پیاپی 4
دی 1388
صفحه 129-154