نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشکده اقتصاد- دانشگاه تهران

چکیده

 
با توجه به بحثهایی که اخیراً در مورد تبدیل بخشی از ذخایر بانک‎های مرکزی از دلار به یورو مطرح شده، ما در این مطالعه در پی بررسی تجربی ترکیب ذخایر خارجی بانک‌های مرکزی ایران، روسیه، عربستان و ترکیه هستیم. از آنجایی که ترکیب ذخایر خارجی بانک‌های مرکزی محرمانه است، برآورد آماری از مقدار ذخایر ارزی بر حسب یورو براساس ویژگیهای سری زمانی ذخایر کل (IFS-IMF) انجام می‎پذیرد. در این مطالعه سهم یورو و دلار در ذخایر بانکهای مرکزی با استفاده از فیلتر کالمن مورد برآورد قرار میگیرد. در دوره حضور و عملکرد یورو؛ یعنی 2008-1999 سهم یورو در ذخایر ارزی به نحو قابل‎توجهی در مورد چهار کشور ایران، روسیه، عربستان و ترکیه افزایش یافته‎است. شواهد نشان می‎دهد که هر چهار کشور به سمت تنوع بخشی در سبد ارزی ذخایر خارجی خود حرکت کرده‎اند که بیانگر افزایش اهمیت نسبی یورو و کاهش اهمیت نسبی دلار در ترکیب داراییهای خارجی آنها است. سهم یورو در ذخایر ارزی کشورهای ایران، روسیه و ترکیه از سال 2003 و در عربستان با تأخیری چند ساله از سال 2007 افزایش یافته و یورو به عنوان یک رقیب قابل اعتنایی برای دلار درآمده است. گرچه در مطالعه حاضر شواهد تجربی دلالت بر گسترش سهم یورو در ذخایر ارزی چهار کشور داشته و یورو به عنوان یک ارز رقیب برای دلار ایفای نقش می‎کند، اما در رسیدن به پاسخ قاطع در مورد اینکه آیا یورو جای دلار را خواهد گرفت، نیاز به زمان بیشتری دارد.

کلیدواژه‌ها

1. بی‎ریا، سهیلا و فرزین‎وش، اسدالله. «برآورد تابع تقاضای ذخایر ارزی برای کشورهای صادر‎کننده مواد‎خام». تحقیقات اقتصادی، سال سی و نهم، شماره 65، (تابستان 1383): 31-1.
2. دادجوی توکلی، عباس. «بررسی آثار جایگزینی ذخایر ارزی از دلار به یورو (مورد مطالعه: ایران)». پایان‎نامه کارشناسی‎ارشد، راهنما: ابوالقاسم مهدوی، مشاور: اسد‎الله فرزین‎وش؛ دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، (مهرماه 1387).
 
3. Chinn Menzie & Frankel Jeffrey."Will the Euro Eventually Surpass the Dollar as Leading International Reserve Currency?"., Presented at NBER Conference on G7 Current Account Imbalances: Sustainability and Adjustment, Newport, RI, (June, 2005).
 
4. Click Reid W. "On the Composition of Asian Central Bank Reserves: Will the Euro Replace the Dollar?"., Journal of Asian Economics, 17, (2008): 417–426.
 
5. Cooper, Richard N. "Key Currencies after the Euro"., Papers on the Web Series, November. Available Via the Internet, (1997).
 
6. Eichengreen, B. "Sterling’s Past, Dollar’s Future: Historical Perspectives on Reserve Currency Competition"., NBER Working Paper, No. 11336, (2005).
 
7. Friedman, Milton. The Euro-Dollar Market: Some First Principles.Morgan Guaranty Survey, No.34, (1969).
 
8. Hamilton. J. D., Time Series Analysis. Princeton University Press, Princeton, NJ., 1994.
 
9. Hartmann, Philipp. Currency Competition and Foreign Exchange Markets: The Dollar,the Yen, and the Euro. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press., 1998.
 
10. Kaikati Jack G. "The Euro Versus the U.S. Dollar: An Overview"., Journal of World Business, 34(2), 1999.
 
11. Lim Ewe-Ghee. "The Euro’s Challenge to the Dollar: Different Views from Economists and Evidence from COFER"., IMF Working Paper, WP/06/153, (2008).
 
12. McKinnon, Ronald I., "The International Dollar Standard and Sustainability of the U.S. Current Account Deficit"., Brookings Papers on Economic Activity, No. 1, )2001(.
 
13. Mundell, Robert A. "What the Euro Means for the Dollar and the International Monetary System"., Atlantic Economic Journal, Vol. 26, No. 3, (September, 1998).
 
14. Portes Richard and Rey Helene. "Euro vs dollar: Will the Euro Replace the Dollar as the World Currency?"., Economic Policy, (April 1998).
 
15. Varian, Hal R. "Economics of Information Technology"., Academic Papers andBooks, (2004) and Earlier Non-Technical Papers, )2003).