نویسندگان

1 استادیار دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه ولی عصر (عج)رفسنجان

2 استادیار دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان

3 دانش آموخته‌ کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان

چکیده

بحران مالی جهان طی سالهای اخیر سبب شد تا توجه محققان به سمت تثبیت و پایداری سیاستهای مالی دولت، پررنگتر شود. همچنین این بحرانها به دولت‌ها یادآور شدند که باید نگاه ویژه‌ای به پایداری بدهی‌های خود داشته باشند تا در شرایط مختلف از جمله رکود اقتصادی، بتوانند با حداقل هزینه، بدهی‌های خود را بازپرداخت کنند تا وارد یک بازی پونزی نشوند. در سال‌های اخیر سطح بدهی بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه رو به افزایش بوده است که کشور ایران هم از این قاعده مستثنی نبوده است. با توجه به اینکه ایران کشور صادرکننده نفت است و بودجه آن به شدت به درآمدهای نفتی وابسته است، نداشتن یک مسیر بهینه می‌تواند آثار قابل ملاحظه‌ای در پیداشته باشد از جمله اینکه می‌تواند منجر به صرف درآمدهای حاصل از فروش نفت به منظور بازپرداخت بدهی‌ها و همچنین تحمیل هزینه‌های سنگین بار بدهی بر نسلهای بعد شود. از این رو، در این مطالعه سعی میشود تا در چارچوب یک الگوی رشد درونزا، مسیر تعادلی بدهی در اقتصاد ایران استخراج و با مسیر واقعی بدهی در ایران مقایسه شود. نتایج حاصل از شبیهسازی معادلات تعادلی نشان می‌دهد که مسیر تعادلی بدهی در اقتصاد ایران پایین‌تر از مسیر واقعی آن است. از این رو، به عنوان یک توصیه سیاستی، مقامات مالی کشور باید توجه ویژهای به کسری بودجه و بدهی خود داشته باشند و بتواند از طریق یک سیستم مالیاتگیری مناسب و اصلاح آن و استفاده بهینه از درآمدهای نفتی، مسیر واقعی بدهی را به سطح مطلوب آن نزدیک کنند تا باعث جلوگیری از استقراض بیش از اندازه دولت از سیستم بانکی، افزایش حق‌الضرب پول و پیامدهای منفی ناشی از آن شوند.

کلیدواژه‌ها

خیابانی، ناصر، سعید کریمی پتانلار و مانی موتمنی (1391)، «بررسی پایداری مالی دولت ایران با روش همجمعی چندجانبه»، فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه، شماره 116، 73-89.
دورنبوش و فیشر(1371)، اقتصاد کلان، ترجمه دکتر محمدحسین تیزهوش تابان، نشر سروش (تهران)
سلمانی، یونس، کاظم یاوری،  بهرام سحابی و حسین اصغر پور (1395)، «اثر کوتاه مدت و بلند مدت بدهی‌ها بر رشد اقتصادی در ایران»، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، شماره 18، 81-107.
فتاحی، شهرام، علی حیدری دیزگرانی و الناز عسکری (1393)، «بررسی پایداری بدهی دولت در اقتصاد ایران»، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، دوره2، شماره6، 67-86.
محمودی‌نیا، داود، رحیم دلالی اصفهانی، جکوب انجوردا و رسول بخشی‌دستجردی (1395)، «نظریه بازی‌ها و نقش آن در تعیین سیاست‌های بهینه  در تقابل استراتژیک بین سیاست‌گذار پولی و مالی (کاربردی از نظریه بازی‌های دیفرانسلی و استاکلبرگ)»، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره 5، شماره 18، 1-34.
موسوی جهرمی، یگانه و آیت زایر (1386)، «بررسی اثر کسری بودجه دولت بر مصرف و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران»، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، دوره 8، شماره 3، 19-1
یدالله‌زاده طبری، ناصرعلی و فاطمه نظری (1394)، «تاثیر بدهی خارجی و شاخص‌های کلان بر رشد اقتصادی ایران»، فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 12، شماره 2، 137-158.
یونسی، علی، هادی غفاری، محمدحسین پورکاظمی و فرهاد خدادادکاشی (1395)، «نرخ رشد بهینه مخارج دولت: تئوری کنترل پویا»، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 6، شماره 22، 145-163.
 
Aiyagari, S.R., and McGrattan, E.R. (1998), “The Optimum Quantity of Debt”, Journal of Monetary Economics42(3), 447-469.
Anevlavis, T., Papavassilopoulos, G., Engwerda, J., and van Aarle, B. (2018), “Debt Stabilization in the Presence of Endogenous Risk Premia: A Dynamic Game Approach”, Macroeconomic Dynamics, 1-33.
Aslam, Q. (2001), “Pakistan’s Debt Problem and the Question of its Debt Retirement”, In Justice and Peace Commission (Major Superiors Leadership Conference of Pakistan) . 1-30.
Barro, R. J. (1990), “Government Spending in a Simple Model of Endogenous Growth”, Journal of Political Economy98(5), 103-125.
Barro, Robert J. (1999), “Notes on Optimal Debt Management”, Journal of Applied Economics, No.2, Vol.2, pp. 281-289.
Chandia, K.E. and A.Y.Y. Javid (2013), “An Analysis  of  Debt Sustainability in the Economy of  Pakistan”, International Conference on  Applied Economics (ICOAE).
Chatterjee, S., Gibson, J., and Rioja, F. (2016), Infrastructure and the Optimal Level of Public Debt. https://lacer.lacea.org/bitstream/handle/123456789/61400/lacea2016_level%20_public_debt.pdf?sequence=1
Chen, C., Yao, S., Hu, P., and Lin, Y. (2016), “Optimal Government Investment and Public Debt in an Economic Growth Model”, China Economic Reviwe,2(7), 72-130.
Futagami, K., Iwaisako, T., and Ohdoi, R. (2008), “Debt Policy Rule, Productive Government Spending and Multiple Growth Path”,Macroeconomic Dynamics, 12, 445–462
Greiner, A. (2012), “Public Capital, Sustainable Debt and Endogenous Growth”, Research in Economics66(3), 230-238.
Makmun. (2005), Pengelolaan Utang Negara dan Pemulihan Ekonomi, Kajian Ekonomi dan Keuangan, Special Edition, November 2005 
Muhdi. (2007), Changes in Composition of Government Borrowing: Conceptual Design and Framework of Empirical Testing for Indonesia. Working Paper, Socio-Economic Information Science, Graduate  School of Information Sciences (GSIS), Tohoku University 
Modigliani, F. (1971), “Monetary Policy and Consumption”, Consumer Spending and Monetary Policy: The Linkages, 9-84.
Mukoyama, T., and Şahin, A. (2006), “Costs of Business Cycles for Unskilled Workers”, Journal of Monetary Economics, 53(8), 2179-2193.
Nakajima, T., and Takahashi, S. (2017), “The Optimum Quantity of Debt for Japan”, Journal of the Japanese and International Economies46, 17-26.
Prasetyo, A. D., and Yoshino, N. (2015), “Determining the Optimal Structure for Government Debts”.Global Business and Economics Review, 17(4):445-466
Qiu,Y.(2010), Debt Crisis and Debt Sustainability in Developing  Countries, MA Thesis, University  of Bielefeld.
Tabellini, G, and Vincenzo La Via (1989), “Money, Deficit and Public Debt in the United States”, The Reviw of Economics and Statistics,71, 15-25.
Wright,A. and Grenade,K.(2014), “Determining Optimal Public Debt-Growth Dynamics in the Caribbean”, Research in Applide Economics, Vol. 6(2),87-115.