نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد، گروه روابط بین الملل، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

 
در این مقاله کوشش خواهد شد که شکل‏گیری یک میدان جدید و متفاوت برای کنش اقتصادی مورد مطالعه قرار گیرد. این میدان جدید، اقتصاد جهانی نام دارد که پدیده‏ای فراتر از اقتصاد بین‏الملل است و ماهیت آن و پدیده‏های بنیادین تاثیرگذار در آن متفاوت با اقتصاد بین‏الملل هستند. در این فضای تازه، پدیده‏های مانند سرمایه جهانی و زنجیره ارزش جهانی شکل گرفته‏اند که بدون در نظر گرفتن آن‌ها  نمی‏توان تحلیل درستی از ساخت اقتصادی چه در داخل کشورها و چه در محیط جهانی به دست آورد. شیوه سیاست‏گذاری نیز در این محیط نوین متفاوت خواهد بود. در این مقاله کوشش می‏کنیم تا نشان دهیم شکل‌گیری پدیدارهای تازه جهانی موجب شکل‏گیری فضای اقتصاد جهانی شده است و این فضای نوین جایگاه کشورهای مختلف را بر حسب نوع رفتار و جایگاه آن‌ها  در ساخت نوین جهانی تغییر داده است. در قسمت اول مقاله تلاش خواهیم کرد نشان دهیم با وجود اختلاف‌نظرهای فراوان در حوزه نظریه‏ها، این نظریه‏ها در مورد شکل‏گیری اقتصاد جهانی و وارد شدن جهان به این مرحله جدید اتفاق نظر دارند. سپس با استفاده از منابعی مانند گزارش‏های سالانه سازمان تجارت جهانی، انکتاد و صندوق بین‏المللی پول اطلاعاتی را ارائه می‏کنیم که نشان دهد در فضای کنش واقعی و فراسوی نظریه‏ها این تحول به راستی اتفاق افتاده و دنیا از این منظر وارد فضای نو شده است.

کلیدواژه‌ها

  1. محمودی، الهه. (1398). جهانی شدن و تاثیر آن بر تورم در کشورهای در حال توسعه آسیایی. سیاست‌های راهبردی و کلان ، 7(1)، 46-64.

    هابرماس، یورگن . (1380). جهانی شدن و آینده دموکراسی. ترجمه کمال پولادی. تهران: مرکز.

    Attinasi, M.G, Balatti, M., (2021). Globalization and its implications for inflation in advanced economies. ECB Economic Bulletin, 1(4).

    Chohan, Usman W. and Chohan, Usman W., The FATF in the Global Financial Architecture: Challenges and Implications (March 14, 2019). CASS Working Papers on Economics & National Affairs, EC001UC (2019), Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3362167 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3362167

    De Bandt, O.,Briconge, J, and Fontogne, L,(2021), “ Globalization and Uncertainty” (Febuary 23, 2021), Eco Notepad, Available at https://blocnotesdeleco.banque-france.fr/en/blog-entry/globalisation-and-uncertainty ,

    Farzanegan, M. R., Feizi, M., & Gholipour, H. F. (2021). Globalization and the outbreak of COVID-19: An empirical analysis. Journal of Risk and Financial Management, 14(3), 105.

    De Búrca, G., Keohane, R. O., & Sabel, C. (2014). Global experimentalist governance. British Journal of Political Science, 44(3), 477-486.

    Gilpin, R. (2001). Global Political Economy; Understanding the International Economic Order. Princeton: Princeton university press.

    Long, A., & Ascent, D. (2020). World economic outlook. International Monetary Fund.

    Kalekin-Fishman, D. (2011). Andrew Jones, Globalization: Key Thinkers, Polity: Cambridge, UK and Malden, MA, 2010; 260 pp.: ISBN 9780745643212, International Sociology,26(2), 279–279. https://doi.org/10.1177/0268580910391018

    Keohane, R. O. (2012). Twenty years of institutional liberalism. International relations, 26(2), 125-138.

    OECD. (2020). Global Value Chains.(March 5,2021) Retrieved from: http://www.oecd.org/sti/ind/global-value-chains.htm

    Robati, F. N., Akbarifard, H., & abdolmajid Jalaee, S. (2021). Investigating the dimensions of globalization and its impact on poverty in Iran: An improved bat algorithm approach. MethodsX, 8, 101210.

    Paul, D. (2010). Liberal perspective on the global political economy. In O. Encyclopedia, Oxford Research Encyclopedia; International Studies (pp. 1-30). Oxford: Oxford University Press.

    Ravenhill, J. (2005). Global Political Economy. Oxford: Oxford University Press.

    Keohane, R. O., & Nye Jr, J. S. (2000). Globalization: What's new? What's not?(And so what?). Foreign policy, 104-119.

    Rosecrance, R. (1999). The Rise of the Virtual State: wealth and power in the coming century. New York: Basic books.

    Schechter, M. (2002). Critiques of Coxian theory. In M. S. Robert Cox, The Political Economy of a Plural World (pp. 1-25). New York: Routledge.

    Smith, R., El-Anis, I., & Farrands, C. (2017). International political economy in the 21st century: Contemporary issues and analyses. New York: Routledge.

    Held, D., & McGrew, A. G. (Eds.). (2007). Globalization theory: Approaches and controversies (Vol. 4). Cambridge: Polity.

    statista. (2020). Banks and financial service.(April 18, 2020) Retrieved from Statista: https://www.statista.com/statistics/710680/global-stock-markets-by-country/

    Stiglitz, J. (2003). Globalization and Its Discontents. New York: W.W.Norton.

    Timmer, J. (2014). A fast look at Swift, Apple’s new programming language. Ars Technica5(6).

    UNCTAD. (2020). World Investment Report. Geneva: The United Nations.

    Wallerstein, I. (2004). World systems analysis. In G. Modeleski, Encyclopedia of Life Support Systems. Oxford: Eolss Publishers.

    Waltz, K. N. (1999). Globalization and governance. PS: Political Science & Politics, 32(4), 693-700.

    1. (2020). "Market capitalization of listed domestic companies "(October 11, 2020). Retrieved from World Bank: https://www.worldbank.org/

    WTO. (2019). World Trade Statistical Review. World Trade Organization DOI: https://doi.org/10.30875/7195c6e1-en