دانشگاه علامه طباطبائی
پژوهشنامه اقتصادی
1735-210X
2476-6453
17
65
2017
06
22
بررسی تحولات توزیع درآمدها در دوره هدفمندسازی یارانهها: یک شبیه سازی خرد با در نظر گرفتن قدرت های خرید
1
24
FA
علی
مزیکی
0000-0002-2705-4899
استادیار گروه اقتصاد موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
mazyaki@atu.ac.ir
10.22054/joer.2017.7844
<em>طرح هدفمندسازی یارانهها در ایران در انتهای سال 1389 آغاز و یکی از اهداف آن بهبود توزیع درآمدها اعلام شد. در این مطالعه سعی برآن است تا اثرات این سیاست اقتصادی بر توزیع درآمدها مورد بررسی قرار گیرد. اهمیت این مطالعه از آن جهت است که این طرح ادامه داشته و نتایج فازهای قبلی برای کشور باید شناسایی و از اشکالات آن اجتناب شود. برای دستیابی به این مهم از داده</em><em></em><em>های «پیمایش هزینه و درآمد خانوار» مرکز آمار ایران در یک الگوی شبیهسازی خرد اگزاکا-بلایندر در طول سالهای قبل و بعد از اجرای فاز اول سیاست هدفمندسازی یارانه</em><em></em><em>ها استفاده می</em><em></em><em>کنیم. همچنین در این الگو سعی می</em><em></em><em>کنیم مشکلاتی از قبیل خطای انتخاب نمونه، تفاوت قیمت</em><em></em><em>های منطقه</em><em></em><em>ای و همزمانی تحریم</em><em></em><em>ها را رفع </em><em> </em><em>کنیم. نتایج این مطالعه نشان می</em><em></em><em>دهد در دوره پس از اجرای سیاست، توزیع قدرت خریدهای شبیه</em><em></em><em>سازی شده برخلاف توزیع مخارج، خانوارها برابرتر نشده</em><em></em><em>اند. همچنین بهبود توزیع مخارج بیشتر از طریق کاهش فرصت</em><em></em><em>ها بوده است. </em>
حذف یارانهها,توزیع درآمد,توزیع قدرت خرید,هدفگیری
https://joer.atu.ac.ir/article_7844.html
https://joer.atu.ac.ir/article_7844_639576ee0948e477d9fcb3f042744f7d.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
پژوهشنامه اقتصادی
1735-210X
2476-6453
17
65
2017
06
22
عوامل موثر بر مخارج سلامت با تاکید بر سالمندی جمعیت: یک مطالعه پانل بین کشوری
25
50
FA
مهنوش
عبدالله میلانی
0000-0002-1200-1436
دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
milani@atu.ac.ir
تیمور
محمدی
0000-0003-0191-2717
دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی
atmahmadi@gmail.com
سلاله
توسلی
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی
s.tavassoli92@gmail.com
10.22054/joer.2017.7845
<em>در چند دهه گذشته رشد سریع مخارج سلامت در میان کشورها و اختلاف قابل تامل در مخارج سلامت سرانه آنها، سبب شده تا مطالعات بسیاری به شناسایی عوامل موثر بر مخارج سلامت بپردازند. هدف این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر مخارج سلامت کل در میان کشورهای مختلف جهان با گروههای درآمدی مختلف است. برای این منظور از تکنیک دادههای پانل برای 148 کشور طی سالهای 2013-1995 با مدل اثرات ثابت بین کشورها استفادهکردهایم. نتایج نشان دادهاند که برخلاف مطالعات پیشین در سطح کلان، تاثیر متغیر سالمندی جمعیت در گروه کشورهای با درآمد متوسط بالا و بالا -که بیشترین رشد جمعیت سالمند را در این سالها داشتهاند- مثبت و معنیدار بوده و در گروه کشورهای با درآمد بالا بیشترین تاثیر را داشته است. درآمد نیز یکی دیگر از عوامل موثر بر مخارج سلامت است که همراه با امید به زندگی و سهم جمعیت زیر 14 سال، در هر چهار گروه درآمدی معنادار بوده است. عامل دیگر، متغیر بودجه دولت است که در همه گروهها بهجز گروه کشورهای با درآمد پایین، معنیدار بوده است. این نتیجه میتواند ناشی از جانشینی کمکهای خارجی دریافتی و مخارج دولت بر بخش سلامت از منابع داخلی این کشورها باشد. همچنین کشش درآمدی در تمامی گروهها کوچکتر از یک برآورد شده که نشان میدهد خدمات سلامت در همه کشورها، کالایی ضروری بهشمار میآید.</em>
سالمندی جمعیت,مخارج سلامتکل,مدلهای دادههای پانل
https://joer.atu.ac.ir/article_7845.html
https://joer.atu.ac.ir/article_7845_d5c1ba74d8d35803d86fe07c6fb03d6a.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
پژوهشنامه اقتصادی
1735-210X
2476-6453
17
65
2017
06
22
درآمدهای نفت، نهادها و ظرفیتهای اشتغالزایی: مطالعه موردی کشورهای صادرکننده نفت (OPEC)
51
80
FA
فرزانه
صمدیان
کارشناس ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
f.samadian90@gmail.com
فرشاد
مومنی
استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
farshad.momeni@gmail.com
حسین
امیری
استادیار دانشکده اقتصاد- دانشگاه خوارزمی
hossienamiri@gmail.com
10.22054/joer.2017.7846
<em>در این مقاله به بررسی اثر درآمدهای نفتی و نهادها بر ظرفیتهای اشتغالزایی کشورهای صادرکننده نفت براساس رویکرد نهادگرایی پرداخته شده است. مساله اصلی تحقیق این است که تزریق بیبرنامه درآمد نفت در اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) با چارچوب نهادی ناکارا و رانتی از چه کانالهایی و با چه سازوکارهایی منجر به ضربه زدن به بنیه تولیدی این کشورها و محدود کردن ظرفیتهای اشتغالزایی در این اقتصادها میشود. فرضیه تحقیق بر این تاکید دارد که درآمدهای حاصل از صادرات نفت در اقتصادهای نفتی با چارچوب نهادی ناکارا بر توان اشتغالزایی این اقتصادها تاثیر منفی دارد. الگوی نظری مورد استفاده در این پژوهش براساس آموزههای نهادگرایان است و جهت برآورد مدل و آزمون فرضیه تحقیق از دادههای 12 کشور نفتی عضو اوپک طی سالهای 2014-2002 استفاده شده است.</em><br /> <em>نتایج تحقیق نشان میدهد، وفور درآمدهای نفتی در کشورهای عضو اوپک با زیرساختها و نهادهای ناکارا به کاهش ظرفیتهای اشتغالزایی آنها منجر شده است. همچنین شواهد آماری، ظرفیتزدایی از اشتغال در اقتصادهای کشورهای عضو اوپک را از طریق کانالهایی همچون تحلیل بردن کیفیت نهادی در این کشورها تایید میکند. بر این اساس، میتوان نتیجه گرفت که تزریق بیبرنامه درآمدهای حاصل از صادرات نفت در اقتصادهای نفتی عضو اوپک با چارچوب نهادی ناکارا، با ضربه زدن به بنیانهای تولیدی، ظرفیتهای اشتغال را در این اقتصادها اندک و محدود ساخته و از این گذر فرصتهای پیشروی این کشورها جهت دستیابی به رشد اقتصادی را به تهدیدی علیه توسعه و رشد پایدار برای آنها تبدیل کرده است</em><em>.</em>
درآمدهای نفتی,نهادها,ظرفیتهای اشتغالزایی,کشورهای صادرکننده نفت
https://joer.atu.ac.ir/article_7846.html
https://joer.atu.ac.ir/article_7846_ecfac09b7c70ebef3a983f10007d0b7f.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
پژوهشنامه اقتصادی
1735-210X
2476-6453
17
65
2017
06
22
آثار اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی در بازار برق ایران با استفاده از رویکرد «شبیهسازی عامل بنیان»
81
114
FA
محمدباقر
اسدی
دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس
assadi.mohammad@gmail.com
حسین
صادقی سقدل
دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
sadeghih@modares.ac.ir
بهرام
سحابی
استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
sahabi_b@modares.ac.ir
علیرضا
ناصری
استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
nasseri@modares.ac.ir
10.22054/joer.2017.7847
<em> مقاله حاضر به بررسی آثار ناشی از اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر روند تغییر در ترکیب تکنولوژی تولید نیروگاهی و دیگر خروجیهای بازار برق ایران اختصاص دارد. در این راستا ابتدا بازار برق ایران با استفاده از رویکرد عامل بنیان برای یک دوره بلندمدت شبیه</em><em></em><em>سازی شده است. سپس تغییرات در خروجی</em><em></em><em>های نهایی بازار برق شامل متوسط قیمت بازار برق، متوسط راندمان نیروگاهها، میزان ظرفیت نیروگاهی و ترکیب تکنولوژی نیروگاهی در نتیجه اصلاح قیمت سوخت موردبررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصله از بررسی</em><em></em><em>های انجام شده حاکی از آن است که در وضعیت کنونی ترکیب تکنولوژی موجود در بازار برق ایران از شرایط بهینه فاصله دارد. بر این اساس اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی میتواند بازدهی و انگیزه</em><em></em><em>های سرمایه</em><em></em><em>گذاری در تکنولوژیهای مختلف را به گونه</em><em></em><em>ای تغییر دهد که ترکیب تکنولوژی نیروگاهی در کشور با تغییرات اساسی روبهرو شده و با افزایش سهم نیروگاههای کاراتری چون نیروگاههای سیکل ترکیبی، منجر به افزایش راندمان تولید برق در ایران از حدود 36 درصد کنونی تا بیش از 55 درصد شود.</em>
بازار برق,شبیهسازی عامل بنیان,اصلاح قیمت سوخت,ترکیب تکنولوژی تولید
https://joer.atu.ac.ir/article_7847.html
https://joer.atu.ac.ir/article_7847_a1a59159a4b28d55ca4b1aac6a558376.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
پژوهشنامه اقتصادی
1735-210X
2476-6453
17
65
2017
06
22
اهمیت ترکیب دارایی و بدهی بانکها در تعیین رتبه نظارتی بانکها
115
142
FA
اعظم
احمدیان
دکترای اقتصاد و پژوهشگر گروه بانکداری پژوهشکده پولی و بانکی
azam_ahmadyan@yahoo.com
10.22054/joer.2017.7848
<em>هدف این مقاله بررسی اثر ترکیب سبد دارایی و بدهی بر رتبه نظارتی بانکها است. در این مقاله از روش رتبهبندی کملز برای تعیین رتبه نظارتی بانکها استفاده شده است. همچنین با بکارگیری صورت مالی بانکها در دوره 1385-1393 و روش رگرسیون رتبهای، اثر ترکیب سبد دارایی و بدهی بر رتبه بانکها بررسی شده است. نتایج حاصل از آزمون اعتبار مدل، خوبی برازش مدل، معنیداری کل خط رگرسیون، قدرت پیشبینی مدل بیانگر انتخاب درست مدل و مناسب بودن آن برای تحلیلهای آتی بوده و مدل از قدرت پیشبینی 89 درصدی برخوردار است. نتایج نشان میدهد هر چه سبد دارایی بانکها ریسکیتر باشد، احتمال اینکه بانک در دورههای آتی در رتبه بهتر قرار گیرد، کاهش یافته و احتمال کاهش رتبه آن در دورههای آتی افزایش مییابد. همچنین هر چه منابع پایدار در سبد بدهی بانک بیشتر باشد، احتمال اینکه بانک در دورههای آتی در رتبه بهتر قرار گیرد، افزایش یافته و احتمال کاهش رتبه آن در دورههای آتی کاهش می یابد.</em>
دارایی,بدهی,رتبه بندی نظارتی,رتبه بندی کملز
https://joer.atu.ac.ir/article_7848.html
https://joer.atu.ac.ir/article_7848_b1e84d31ca1c3b42e6612482ab1d53a1.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
پژوهشنامه اقتصادی
1735-210X
2476-6453
17
65
2017
06
22
بررسی اثرات مقیاس، ترکیبی و فنی الگوی تجارت بینالملل بر انتشار کربن؛ مطالعه موردی منتخب کشورهای در حال توسعه صادرکننده نفت
143
176
FA
سمیه
شاه حسینی
0000-0003-2145-0177
استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
somayeh.shahhoseini@gmail.com
علی
فریدزاد
استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی
faridzadali@yahoo.com
حبیب
مروت
استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی
habibmorovat@yahoo.com
10.22054/joer.2017.7849
<em>برخی از پژوهشگران، کاهش آلودگی از طریق آزادسازی تجاری را عاملی برای افزایش کیفیت محیطزیست میدانند. با این وجود، گروهی از اقتصاددانان ادعا می</em><em></em><em>کنند که آزادسازی تجاری با تخصصی شدن برخی کشورها در تولید کالاهای آلوده، انرژی</em><em></em><em>بر و یا سرمایه</em><em></em><em>بر، کیفیت محیطزیست را تنزل می</em><em></em><em>دهد. با توجه به اینکه مبانی نظری موجود، زمینه</em><em></em><em>هایی را برای ارتباط مثبت یا منفی میان تجارت و محیطزیست مطرح می</em><em></em><em>کنند، ضروری است این موضوع از طریق مطالعات تجربی بررسی شود. بر این اساس، در این مطالعه، پرسش اساسی آن است که تجارت بین</em><em></em><em>الملل، چه تاثیری بر محیطزیست کشورهای صادرکننده نفت دارد؟ برای این منظور با استفاده از مدل داده</em><em></em><em>های تابلویی در سطح کشورهای صادرکننده نفت و طی دوره زمانی 2011-1990 در قالب آثار ترکیبی، مقیاس و فنی، اثر تجارت بینالملل بر انتشار کربن کشورهای منتخب صادرکننده نفت، شناسایی رابطه تجارت و آلودگی زیستمحیطی در این کشورها ارزیابی شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که با توجه به رابطه مثبت اثر باز بودن تجاری بر انتشار کربن، فرضیه پناهگاه آلودگی برای کشورهای صادرکننده نفت پذیرفته می</em><em></em><em>شود. همچنین با توجه به ارتباط میان درآمد سرانه و انتشار کربن در این کشورها به صورت </em><em>N</em><em> شکل، اثر مقیاس منفی است. علاوه بر این، افزایش مزیت رقابتی و سرمایه</em><em></em><em>گذاری مستقیم خارجی منجر به کاهش انتشار کربن در کشورهای صادرکننده نفت می</em><em></em><em>شود که به ترتیب نشان</em><em></em><em>دهنده اثر مقیاس و اثر فنی منفی ناشی از تجارت است.</em>
تجارت بینالملل,اثر ترکیبی,اثر مقیاس,اثر فنی,انتشار کربن (CO2),کشورهای صادرکننده نفت
https://joer.atu.ac.ir/article_7849.html
https://joer.atu.ac.ir/article_7849_2a8a834692af5905d350f698606fbaba.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
پژوهشنامه اقتصادی
1735-210X
2476-6453
17
65
2017
06
22
ارزیابی تاثیر اعتبارات خرد کمیته امداد بر ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان خمین)
177
198
FA
یوسف
قنبری
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه اصفهان
y.ghanbari@gmail.com
راضیه
نوری
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه اصفهان
geo92.ui.ac.ir@gmail.com
10.22054/joer.2017.7850
<em>هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تاثیر اعتبارات خرد کمیته امداد در جلوگیری از مهاجرتهای روستایی است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است و ابزار مورد استفاده در آن پرسشنامه است. بدون نیاز به نمونهگیری، تمامی 142 نفر جامعه آماری که طبق آخرین آمار در سال 1393 از کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان خمین وام اشتغال دریافت کردهاند، مورد مطالعه قرار گرفتند که با توجه به عدم دسترسی به کل جامعه آماری از 121 خانوار، پرسشگری به عمل آمده است و دادهها با استفاده از آزمونهای ویلکاکسون، </em><em>t</em><em> تک نمونهای، پیرسون و مدل معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل نهایی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، نشان می</em><em></em><em>دهد اعتبارات خرد کمیته امداد با بتای 719/0 بر وضعیت اقتصادی و درآمد خانوار و با بتای 340/0 بر ماندگاری جمعیت در سطح خطای کمتر از 05/0 تاثیر مثبت و معنی</em><em></em><em>داری دارد. همچنین ضریب همبستگی پیرسون برای رابطه وضعیت اقتصادی و درآمد خانوار و ماندگاری جمعیت برابر است با 369/0 که در سطح خطای کمتر از 05/0 این فرضیه راتایید می</em><em></em><em>کند. بنابراین، ایجاد اشتغال از طریق اعطای وام و اولویت دادن به سرمایهگذاری در ایجاد فرصتهای شغلی جدید، میتواند بهعنوان یکی از راههای موثر برای جلوگیری از مهاجرت غیرمنطقی جمعیت مناطق روستایی شناخته</em><em></em><em> شود.</em>
اعتبارات خرد,کمیته امداد,مهاجرتهای روستایی,اشتغال,درآمد
https://joer.atu.ac.ir/article_7850.html
https://joer.atu.ac.ir/article_7850_b8f5e1bfc19bc39a069fd350458deb3e.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
پژوهشنامه اقتصادی
1735-210X
2476-6453
17
65
2017
06
22
شناسایی عوامل موثر بر تامین مالی خرد در ایران
199
222
FA
محمدجواد
محققنیا
استادیار گروه بانکداری اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی
mgmohagh@yahoo.com
علی
اکبری باوفا گلیان
کارشناس ارشد بانکداری از دانشگاه علامه طباطبائی
bavafa88@yahoo.com
10.22054/joer.2017.7851
<em>برنامههای تامین مالی خرد در نیمه دهه 1980 پدیدار شد، بنابراین، میتوان تامین مالی خرد را یک پدیده نوظهور دانست. علت ظهور و گسترش سریع تامین مالی خرد میتواند نتایج ضعیف استراتژیهای قبلی توسعه و بهطور خاص استراتژیهای مربوط به توسعه مالی باشد. در این تحقیق با کمک پرسشنامه دلفی سه بعدی به شناسایی عوامل موثر بر تامین مالی خرد در ایران پرداخته شده است. در بخش تجهیز، سپردهها شامل سپردههای قـرضالحـسنه، هبه، وکالت خاص-گروهی و سپرده مسدودی (پسانداز) است. در بخش تخصیص، تسهیلات به دو دسته عمده تسهیلات مصرفی (عادی و اضطراری) و تسهیلات تولیدی تقسیم شدهاند. بنگاههای فعال در بازار تامین مالی خرد به دو دسته عمده بانکها (تجاری و هلدینگ) و موسسات مالی (انتفاعی و غیرانتفاعی) تقسیم شدهاند. استفاده از مسئولیت مشترک بهعنوان وثیقه و نیز استفاده از روش وامدهی ترکیبی گروهی-انفرادی بهطور قوی مورد تاکید قرار گرفته است. در بعد اجرایی، سامانههای الکترونیکی، بسترسازی و تفکیک گزارشدهی براساس نوع تسهیلات و نوع عقود مورد استفاده مدنظر بوده است.</em>
تامین مالی خرد,توسعه مالی,فقر,بانکداری اسلامی,قرضالحسنه
https://joer.atu.ac.ir/article_7851.html
https://joer.atu.ac.ir/article_7851_e930457a5d18a61ec2e2da36a2c28091.pdf