الهام شاداب فر؛ فاطمه بزازان؛ علی اصغر بانوئی
چکیده
جدول داده- ستانده چندمنطقهای (MRIO) ، اطلاعات جامعی از آمار اقتصادی مناطق ارائه میدهد که به کمک آن ساختار اقتصاد مناطق و روابط اقتصادی بین آنها مشخص میشود. از آنجایی که جداول منطقهای توسط نهادهای رسمی در ایران تهیه نمیشوند و همچنین آمار تجارت بینمنطقهای که لازمه تهیه جداول داده- ستانده چندمنطقهای است به صورت آماری ...
بیشتر
جدول داده- ستانده چندمنطقهای (MRIO) ، اطلاعات جامعی از آمار اقتصادی مناطق ارائه میدهد که به کمک آن ساختار اقتصاد مناطق و روابط اقتصادی بین آنها مشخص میشود. از آنجایی که جداول منطقهای توسط نهادهای رسمی در ایران تهیه نمیشوند و همچنین آمار تجارت بینمنطقهای که لازمه تهیه جداول داده- ستانده چندمنطقهای است به صورت آماری تهیه نمیشود، استفاده از روشهای غیرآماری موجود در ادبیات داده- ستانده منطقهای به عنوان تنها راهحل است. در این راستا، هدف اصلی مقاله حاضر تهیه جدول داده- ستانده چندمنطقهای برای 9 منطقه متناسب با سند آمایش سرزمین است، روش تهیه غیرآماری و CHARM است که هدف اصلی این روش برآورد تجارت بینمنطقهای است. به همین منظور از حسابهای منطقهای و جدول داده- ستانده ملی آماری سال 1390 مرکز آمار ایران به عنوان پایههای آماری استفاده شده است. یافتهها حاکی از آن است که حجم کل تجارت بینمنطقهای کشور، یک هزار میلیارد ریال است. بالاترین حجم تجارت بینمنطقهای برای مناطق مربوط به منطقه خوزستان به میزان 338 و سپس منطقه البرز جنوبی به میزان 242 و کمترین حجم تجارت مربوط به منطقه آذربایجان به میزان 38 هزار میلیارد ریال است. بیشترین حجم تجارت بینمنطقهای برای بخشها، مربوط به بخشهای نفت خام و گاز طبیعی و سپس خدمات است. بالاترین حجم تجارت بینمنطقهای در مناطق شمال، آذربایجان، جنوبشرقی و زاگرس در بخش کشاورزی، منطقه خوزستان در بخش نفت خام و گاز طبیعی، منطقه فارس در بخش ساخت فرآوردههای نفتی و مواد شیمیایی، منطقه البرزجنوبی و خراسان در بخش خدمات و منطقه مرکزی در بخش ساخت فلزات و محصولات فلزی و الکترونیکی است. همچنین مناطق با بالاترین واردات بینالمللی بخشی مربوط است به ساخت فلزات و محصولات فلزی و الکترونیکی و بالاترین صادرات بینالمللی بخشی به بخش نفت خام و گاز طبیعی اختصاص دارد.