محسن محمدی خیاره؛ نسرین رستمی
چکیده
محققان زیادی بر اهمیت رقابتپذیری یک اقتصاد در بهبود روند رشد اقتصادی تاکید کردهاند؛ با این وجود، مطالعاتی که بهصورت کمی به تحلیل ارکان مختلف رقابتپذیری در یک اقتصاد و تاثیر آن بر افزایش رشد اقتصادی پرداخته باشند، بسیار محدود است. بنابراین،، هدف مطالعه حاضر، پر کردن شکاف موجود در ادبیات رشد اقتصادی و نیز بررسی تاثیر متغیر ...
بیشتر
محققان زیادی بر اهمیت رقابتپذیری یک اقتصاد در بهبود روند رشد اقتصادی تاکید کردهاند؛ با این وجود، مطالعاتی که بهصورت کمی به تحلیل ارکان مختلف رقابتپذیری در یک اقتصاد و تاثیر آن بر افزایش رشد اقتصادی پرداخته باشند، بسیار محدود است. بنابراین،، هدف مطالعه حاضر، پر کردن شکاف موجود در ادبیات رشد اقتصادی و نیز بررسی تاثیر متغیر رقابتپذیری بر رشد اقتصادی در مراحل مختلف توسعهیافتگی کشورها است. در این راستا با استفاده از دادههای 81 کشور عضو مجمع جهانی اقتصاد در سه گروه کشورهای منبعمحور، کاراییمحور و نوآوریمحور برای سالهای 2017- 2008 و از طریق روش اقتصادسنجی گشتاورهای تعمیمیافته (GMM)، تاثیر ارکان رقابتپذیری ملی بر رشد اقتصادی بررسی شده است. نتایج بیانگر این است که تاثیر نهادها، زیرساختها، آموزش عالی، پیچیدگی کسبوکار و نوآوری در هر سه گروه کشورها بر روند رشد اقتصادی مثبت و معنادار است. همچنین تاثیر ارکان کارایی بازار کار، توسعه بازار مالی و محیط اقتصاد کلان تنها در کشورهای کاراییمحور و نوآوریمحور معنادار شده است و رکن آموزش ابتدایی و بهداشت فقط در کشورهای منبعمحور معنادار بوده است. همچنین تاثیر ارکان کارایی بازار کالا و اندازه بازار فقط در کشورهای نوآوریمحور بر روند رشد اقتصادی معنادار بوده است و در رکن آمادگی در فناوری تنها برای کشورهای نوآوریمحور معنادار نبوده است. بهطور خلاصه نتایج ناشی از تخمین مدل بیانگر این است که تاثیر عوامل رقابتپذیری بر سطح رشد اقتصادی در کشورهای مختلف با توجه به میزان شاخصهای توسعهیافتگی کشورها متفاوت است.
جمشید پژویان؛ مرجان فقیه نصیری
دوره 9، شماره 33 ، تیر 1388، ، صفحه 15-45
چکیده
مفهومرقابتمندی از جنبههای خرد و کلان قابل بررسی است. مطالعه حاضر در مفهوم رقابتمندی به چند نکته توجه دارد؛ اول اینکه این مفهوم در سیر تکوینی نظریات مزیت نسبی و مزیت نسبی پویا در جهان امروز مورد توجه اقتصاددانان تجارت قرار گرفته است؛ دوم در اغلب مطالعات، شاخصهای ترکیبی رقابتمندی، بر اساس عوامل تعیینکنندة آن دستهبندی شدهاند، ...
بیشتر
مفهومرقابتمندی از جنبههای خرد و کلان قابل بررسی است. مطالعه حاضر در مفهوم رقابتمندی به چند نکته توجه دارد؛ اول اینکه این مفهوم در سیر تکوینی نظریات مزیت نسبی و مزیت نسبی پویا در جهان امروز مورد توجه اقتصاددانان تجارت قرار گرفته است؛ دوم در اغلب مطالعات، شاخصهای ترکیبی رقابتمندی، بر اساس عوامل تعیینکنندة آن دستهبندی شدهاند، لیکن در این مطالعه علاوه بر توجه به عوامل تعیینکننده، به این موضوع نیز توجه شده که شاخصهای فوق بر کدامیک از مؤلفههای تابع تولید تأثیر میگذارند؛ زیرا رویکرد اصلی این مطالعه مبنی بر این است که عوامل رقابتمندی از طریق مؤلفههای تابع تولید منجر به رقابتمندی ملی و در نهایت رشد اقتصادی خواهد شد. از این رو در این مطالعه ابتدا به مرور مختصری از نظریههای مزیت نسبی، مزیت نسبی پویا و مزیت رقابتی پرداخته شده؛ سپس تعاریف مختلفی از رقابتمندی ارائه میشود و پس از آن با مرور مطالعات تجربی در مورد رقابتمندی، شاخصهای رقابتمندی کار، سرمایه و تکنولوژی را معرفی کرده و با روش تاکسونوی عددی برای 57 کشور جهان طی دوره 2003- 1995 شاخصهای مذکور محاسبه میشود. شایان ذکر است که کشور ایران در هیچیک از مطالعات انجام شده از رقابتمندی در سطح جهان وجود نداشته و برای این کشور محاسبهای وجود ندارد. در این مطالعه رتبة کشور ایران در شاخصهای معرفی شدة محاسبه و جایگاه رقابتمندی آن در میان کشورهای جهان معین شده است. برای ارزیابی شاخص محاسبه شده نیز، یک شاخص کلی از سه شاخص مذکور محاسبه و با شاخصهای مطالعات دیگر مقایسه میشود.