بررسی نقش تورم گروه های مختلف کالایی بر رفاه اقتصادی ایران

شهریار زروکی؛ سحر نصرنژاد نشلی؛ نیلوفر گرگانی فیروزجاه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 بهمن 1402

https://doi.org/10.22054/joer.2024.75021.1148

چکیده
  در هر جامعه‌ای، توجه دولتمردان، سیاست‌گذاران و محققان به کاهش فقر و ارتقاء سطح رفاه اقتصادی امری ضرروی است. با توجه به اینکه بیش‌تر سیاست‌های اقتصادی دولت با تاثیر بر قیمت‌های نسبی و تغییر آن همراه است و چنین تغییراتی بر رفاه اثرگذار است؛ تحلیل اثرات رفاهی ناشی از تغییر قیمت در گروه‌های مختلف کالایی ضروری به نظر می‌رسد. در این ...  بیشتر

تحلیل مدل آلتمن برای بررسی عوامل موثر بر احتمال ورشکستگی بانک‌‌های منتخب در ایران

اکبر باقری؛ حسن آباقری

دوره 22، شماره 85 ، تیر 1401، ، صفحه 189-213

https://doi.org/10.22054/joer.2023.72119.1113

چکیده
   یکی از الزامات اساسی برای رشد و توسعه پایدار، وجود بخش مالی کارآمد برای تامین مالی فعالیت‌های تولیدی است. در همین راستا مطالعه حاضر با استفاده از شواهد صنعت بانکداری برای 18 بانک دولتی و خصوصی در دوره زمانی 1395 تا 1400 به برآورد احتمال در معرض ورشکستگی بانک‌ها با استفاده از شاخص آلتمن پرداخته است. سپس با استفاده از رویکرد داده‌های ...  بیشتر

استفاده از روش پیمایش هزینه‌های بودجه خانوار برای برآورد فرار مالیاتی اصناف خوداشتغال در ایران

رضا زمانی؛ سپیده محسن پوریان

دوره 21، شماره 83 ، دی 1400، ، صفحه 75-118

https://doi.org/10.22054/joer.2022.63151.997

چکیده
   هدف این پژوهش، استفاده از روش پیمایش هزینه‌های بودجه خانوار برای برآورد فرار مالیاتی اصناف خوداشتغال در ایران است. از میان اصناف خوداشتغال، صنف دندان‌پزشکان به عنوان نمونه انتخاب شده است و با توجه به محدودیت‌های موجود در سطح اطلاعات در دسترس  مبنای محاسبه پیمایش هزینه‌های بودجه خانوار کشور در سال 1395 انتخاب شده است. در مرحله ...  بیشتر

اثر آستانه‌‌ای توسعه مالی بر نابرابری درآمد در ایران؛ مقایسه بخش بانکی و بازار سهام

پرویز داودی؛ حسن سبزی خوشنامی

دوره 21، شماره 83 ، دی 1400، ، صفحه 147-163

https://doi.org/10.22054/joer.2022.64956.1022

چکیده
   نابرابری درآمد به عنوان یکی از م‍ولفه‌های توسعه اقتصادی همواره مورد توجه اقتصاددانان و سیاست‌گذاران بوده است. همچنین تفاوت‌ اقتصادهای توسعه‌یافته و در حال توسعه‌ را می‌توان در میزان کارآمدی و کارایی نظام مالی آن‌ها جست‌وجو کرد. بنابراین، این مطالعه به بررسی اثر توسعه مالی بر نابرابری درآمد در ایران طی سال‌های 99-1346 با استفاده ...  بیشتر

رابطه مالی‌سازی با توزیع درآمد و رشد اقتصادی در ایران

رضا معبودی؛ زینب دره نظری

دوره 21، شماره 82 ، مهر 1400، ، صفحه 49-90

https://doi.org/10.22054/joer.2022.60674.970

چکیده
    هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه مالی‌سازی با متغیرهای رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران طی دوره زمانی 4q:1398- 1q:1367 است. برای تحلیل ارتباط بین مالی‌سازی با رشد اقتصادی و توزیع درآمد از رویکرد تبدیل موجک پیوسته و به منظور تبیین نتایج با واقعیات تجربی از رویکرد رگرسیونی داده‌ها با تواتر مختلف (میداس) استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند ...  بیشتر

اثر تغییرات اقلیم بر صادرات و واردات و رفاه مصرف‌کنندگان شهری و روستایی در ایران

مهدیه ساعی

دوره 21، شماره 80 ، فروردین 1400، ، صفحه 79-109

https://doi.org/10.22054/joer.2021.47722.816

چکیده
   مطالعه‌ حاضر سعی داشته که اثر تغییرات اقلیم را بر صادرات و واردات و رفاه مصرف‌کنندگان شهری و روستایی در ایران بررسی کند. برای این منظور از مدل تعادل عمومی محاسبه‌پذیر (CGE) به‌عنوان ابزار تجزیه و تحلیل و ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) سال 1390 به‌عنوان پایگاه داده بهره جسته است. در این مطالعه، حساب‌های فعالیت و کالا به حساب‌های غلات، ...  بیشتر

بررسی نابرابری در تخصیص اعتبارات بودجه استانی و تاثیر آن بر نابرابری درآمدهای منطقه‌ای در ایران

حجت ایزدخواستی

دوره 19، شماره 75 ، دی 1398، ، صفحه 39-70

https://doi.org/10.22054/joer.2019.11631

چکیده
  نابرابری استانی دارای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. یکی از دغدغه‌‌های اصلی برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران در برنامه‌های توسعه اقتصادی، کاهش فقر و نابرابری درآمدهای استانی است. بنابراین، دولت از طریق ابزار تخصیص بودجه می‌تواند نابرابری در درآمدهای استانی را کاهش دهد و تعادل در استان‌ها ایجاد کند. در این مقاله به بررسی تاثیر ...  بیشتر

تاثیر آزادسازی تجاری بر نابرابری درآمدی تحت حاکمیت اقتصاد مقاومتی: رهیافت تعادل عمومی قابل ‌محاسبه (مطالعه موردی ایران)

علی حسین صمدی؛ ابراهیم هادیان؛ پرویز رستم زاده؛ حمزه شیخیانی

دوره 19، شماره 74 ، مهر 1398، ، صفحه 39-80

https://doi.org/10.22054/joer.2019.11246

چکیده
  هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تاثیر آزادسازی تجاری بر نابرابری درآمدی در ایران با توجه به عوامل نهادی–اجتماعی مورد تاکید سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی است. برای رسیدن به این هدف، الگوی دکالو و همکاران (2013) تعدیل و براساس داده‌های ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 حل ‌شده است. نتایج نشان می‌دهد در وضعیت فعلی کشور، کاهش نرخ تعرفه در ...  بیشتر

تحلیل تغییرات نظم اجتماعی ایران از انقلاب مشروطه (1285) تا انقلاب اسلامی (1357)

رضا زمانی

دوره 19، شماره 73 ، تیر 1398، ، صفحه 75-118

https://doi.org/10.22054/joer.2019.10764

چکیده
  هدف اصلی این مقاله، مطالعه نوع نظم اجتماعی حاکم بر ایران بین دو انقلاب (1357-1285) است. نظم اجتماعی به دو نوع دسترسی باز و دسترسی محدود تقسیم می‌شود و خود دسترسی محدود (یا وضعیت طبیعی) به سه نوع شکننده، پایه و بالغ تقسیم می‌شود. ایران از انقلاب مشروطه تا کودتای 1299، گرفتار وضعیت طبیعی شکننده بوده و از این کودتا تا تغییر رژیم سیاسی (1305) از قاجاریه ...  بیشتر

تاثیر مؤلفه‌های سرمایه انسانی بر بهره‌وری شاغلان حقوق بگیر خصوصی؛ شواهدی مبتنی بر ریزداده‌ها

علاءالدین ازوجی؛ عباس عصاری؛ محمدرضا واعظ مهدوی؛ غلامرضا کشاورز حداد

دوره 19، شماره 72 ، فروردین 1398، ، صفحه 141-183

https://doi.org/10.22054/joer.2019.10157

چکیده
  رابطه سرمایه انسانی و بهره­ وری نیروی کار همواره از نگاه کلان مورد توجه اقتصاددانان است. توجه به رابطه این دو از منظر خرد به ویژه ابعاد مختلف سرمایه انسانی (تحصیل، سلامت و تجربه) می‌تواند سنجش اثر واقعی‌تر سرمایه انسانی بر بهره­وری نیروی کار را نشان دهد. هدف اصلی این مقاله، بررسی تاثیر ابعاد مختلف سرمایه انسانی بر ارتقای بهره­وری ...  بیشتر

بررسی پوشش تورمی طلا، سهام و نرخ ارز در افق‌های زمانی مختلف در اقتصاد ایران

سیاب ممی پور؛ الهام مقدسی

دوره 18، شماره 71 ، دی 1397، ، صفحه 313-337

https://doi.org/10.22054/joer.2018.9836

چکیده
  هدف اصلی این تحقیق، بررسی پوشش تورمی دارایی‌های طلا، سهام و نرخ ارز طی دوره زمانی 1379-1395 با استفاده از مدل وقفه‌های توزیعی خودرگرسیونی غیرخطی(NARDL) است برای این  منظور انتقال شوک‌های مثبت و منفی تورم روی قیمت این دارایی‌ها به صورت مجزا برآورد شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل‌ها نشان می‌دهد در حالت کلی، همه دارایی‌ها (ارز، طلا و ...  بیشتر

بررسی رفتار نوسانات بهره‌وری نیروی کار در چرخه‌های تجاری ایران

اسفندیار جهانگرد؛ پریسا مهاجری؛ لیلا مومنی

دوره 18، شماره 70 ، مهر 1397، ، صفحه 125-150

https://doi.org/10.22054/joer.2018.9562

چکیده
   تغییرات بهره‌وری نیروی کار در طول چرخه‌های تجاری، یکی از مباحث مهم اقتصاد کلان است که در مطالعات اقتصادایران، توجه اندکی به آن صورت گرفته است. بنابراین، در این مقاله با استفاده از آمارهای فصلی دوره (4)1393-(1)1384، رفتار نوسانات بهره‌وری نیروی کار در چرخه‌های تجاری ایران در قالب یک مدل ARDL مورد بررسی قرار گرفته ‌است. برای تخمین روابط، ...  بیشتر

تاثیر نهادهای سیاسی بر عملکرد صندوق‌های نفتی ایران، نروژ و عربستان

ابوالفضل پاسبانی؛ علی چشمی؛ میثم پیله فروش

دوره 17، شماره 67 ، دی 1396، ، صفحه 253-290

https://doi.org/10.22054/joer.2018.8569

چکیده
  این مقاله به تاثیر نهادهای سیاسی بر عملکرد صندوق‌های نفتی پرداخته و در پی پاسخ به این سوال است که چه تفاوت‌هایی در نهادهای سیاسی، سبب تفاوت در عملکرد صندوق‌های نفتی در ایران، نروژ و عربستان شده است؟. به نظر می‌رسد در شرایطی که نهادهای سیاسی، حداکثرسازی منافع را با اتخاذ تصمیات بلندمدت عملی سازد، سازوکار صندوق‌های نفتی موفق است ...  بیشتر

بنیان‌های نهادی بحران در مدیریت منابع آب زیرزمینی ایران

محمدرضا فرزانه؛ علی باقری؛ محمدحسین رمضانی قوام‌آبادی

دوره 17، شماره 64 ، فروردین 1396، ، صفحه 57-94

https://doi.org/10.22054/joer.2017.7668

چکیده
  برداشت ناپایدار از منابع آب زیرزمینی به‌طور گسترده‌ای باعث تبعات روز افزون اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی در کشور شده است. به‌طور ویژه از زمان تصویب «قانون حفظ و حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور» در سال 1345 تاکنون، سیاست‌ها و قوانین متعددی در زمینه حراست از منابع آب زیرزمینی تصویب شده و وارد فرآیند اجرایی شده است با این وجود ...  بیشتر

تخمین شاخص ترکیبی اقتصاد اسلامی و بررسی روند تغییرات آن در ایران

منصور زراءنژاد؛ الهه انصاری؛ مسعود خداپناه

دوره 16، شماره 63 ، دی 1395، ، صفحه 167-194

https://doi.org/10.22054/joer.2017.7588

چکیده
  اطلاعات، مبنای اصلی تصمیم‌گیری‌ها است. گاهی حجم اطلاعات به‌دست آمده بسیار زیاد است. استفاده نادرست از اطلاعات تحلیل نشده به اتخاذ تصمیمات اشتباه منجر می‌شود. تعریف شاخص‌های کاربردی و کمی‌سازی کیفیت‌ها در حوزه‌های مختلف کاری می‌تواند در کشف مشکل ریشه‌ای، هدف‌گذاری و انتخاب بهترین شیوه رسیدن به هدف کمک شایان توجهی کند. حوزه ...  بیشتر

رابطه متقابل مطالبات غیرجاری بانک‌ها و شرایط اقتصاد کلان: یک رویکرد خود رگرسیون برداری پانل

اسماعیل میرزائی؛ تیمور محمدی؛ عباس شاکری

دوره 16، شماره 60 ، فروردین 1395، ، صفحه 183-220

https://doi.org/10.22054/joer.2016.4205

چکیده
  مقاله حاضر قصد دارد رابطه متقابل بین برخی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصاد کلان و کیفیت پورتفوی وام بانک‌های کشور ایران را با استفاده از یک روش خودرگرسیون برداری پانل (PVAR) که ویژگی‌های خاص بانک‌ها را نیز کنترل می‌کند، مورد مطالعه قرار دهد. به همین منظور، در این مطالعه از داده‌های فصلی پانل مربوط به تمام بانک‌های کشور و برخی از متغیرهای ...  بیشتر

شناسایی زنجیره‌های تولیدی در ایران با استفاده از شاخص میانگین طول انتشار (APL)

اسفندیار جهانگرد؛ افروز آزدیخواه جهرمی

دوره 13، شماره 51 ، دی 1392، ، صفحه 81-111

چکیده
  مقاله حاضر به شناسایی زنجیره­های تولید[1] با استفاده از شاخص میانگین طول انتشار[2]برای اقتصاد ایران با استفاده از جدول داده ـ ستانده سال 1380 می‌پردازد. ابتدا به اندازه­گیری پیوند­های پسین و پیشین فعالیت‌ها می‌پردازیم و سپس، ماتریس شاخص میانگین طول انتشار و در نهایت، شناسایی زنجیره‌های تولیدی را با استفاده از جدول داده ـ ستانده ...  بیشتر

بررسی تجربی تأثیر نااطمینانی نرخ واقعی ارز بر شاخص کل قیمت سهام در بازار بورس اوراق بهادار تهران در چهارچوب رهیافت آزمون کرانه‌ها

حسن حیدری؛ حمیدرضا فعالجو؛ فاطمه کرمی

دوره 13، شماره 49 ، تیر 1392، ، صفحه 151-176

چکیده
  شاخص قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس یکی از معیارهای مهم در ارزیابی اقتصاد کلان به شمار می‌رود. یکی از عوامل مؤثر بر شاخص قیمت سهام در هرکشور درحال‌توسعه مانند ایران که از درجه بالایی از نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی برخوردار بوده، نااطمینانی نرخ ارز است. این مقاله به بررسی رابطه بین نااطمینانی نرخ واقعی ارز و شاخص کل ...  بیشتر

اثر بی‌ثباتی اقتصاد کلان بر رفتار وام‌دهی بانک‌های تجاری (مطالعه موردی: ایران، 1388-1353)

مجید صامتی؛ حسن کارنامه حقیقی

دوره 13، شماره 48 ، فروردین 1392، ، صفحه 121-145

چکیده
  هدف از این مطالعه، بررسی اثر بی‌ثباتی اقتصاد کلان بر وام‌دهی بانک‌های تجاری در ایران، با استفاده از داده‌های بانک‌های تجاری و شاخص خودساخته بی‌ثباتی اقتصاد کلان از سال 1353 تا سال 1388 است. نتایج در چهارچوب روش هم‌جمعی و مدل تصحیح خطای برداری نشان می‌دهد که وام‌دهی بانک‌های تجاری با بی‌ثباتی اقتصاد کلان رابطه‌ای بلندمدت دارد. ...  بیشتر

آزمون مجدد رابطه بین درآمد و مخارج دولت در ایران: متقارن یا نامتقارن؟

علی حسین صمدی؛ نغمه زارع حقیقی

دوره 12، شماره 47 ، دی 1391، ، صفحه 123-152

چکیده
  هدف اصلی این مقاله، بررسی رابطه علی بین درآمدها و مخارج دولت است. برای رسیدن به این هدف و به‌منظور بررسی رفتار نامتقارن اجزای بودجه، از الگوی تصحیح خطای نامتقارن در چهارچوب الگوهای خودرگرسیون آستانه‌ای (TAR) و خودرگسیون آستانه‌ای گشتاور (MTAR) و داده‌های فصلی دوره زمانی 1389-1369 استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که بین درآمدهای نفتی ...  بیشتر

بررسی اثرات نامتقارن نوسانات دلار و یورو بر تولید و قیمت در ایران: رهیافت غیرخطی مارکوف سوییچینگ

فیروز فلاحی؛ پرویز محمدزاده؛ علی رضازاده؛ سیاوش محمدپور؛ محمدحسین شررخواه

دوره 12، شماره 46 ، مهر 1391، ، صفحه 117-140

چکیده
  در این مطالعه تلاش شده است تا اثر نوسانات دلار و یورو بر تولید و قیمت در ایران طی دوره زمانی 1386:3-1379:3 مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور ابتدا شوک­های مثبت و منفی ارزی با مدل مارکوف سوییچینگ محاسبه شده و سپس اثر آنها بر تولید و قیمت با استفاده از روش جوهانسن- جوسلیوس در قالب مدل‌های جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است. وجود رابطه هم­انباشتگی ...  بیشتر

بررسی عوامل مؤثر بر‌بازار گوشت مرغ در ایران (کاربرد مدل خود رگرسیون ‌برداری)

سیامک مشایخی؛ مهرداد حاجیزاده فلاح

دوره 11، شماره 40 ، فروردین 1390، ، صفحه 131-154

چکیده
         صنعت مرغداری در ایران به دلایل متعدد فنی، اقتصادی و بهداشتی در مقایسه با سایر صنایع دامپروری از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است اما به رغم این اهمیت و تلاشهای دولت در حمایت از این صنعت، تولیدات این بخش به نحو اطمینان بخشی پاسخگوی تقاضای فزاینده داخلی  نیست. در بین عوامل تأثیرگذار بر‌این صنعت، قیمت‌گذاری ...  بیشتر

بروز بیماری هلندی در بخش کشاورزی ایران 1386- 1367

جاوید بهرامی؛ مریم فرشچی

دوره 11، شماره 40 ، فروردین 1390، ، صفحه 185-211

چکیده
  در این مقاله، با استفاده از داده‌های فصلی دوره 1386-1367 بانک مرکزی و به کار‌گیری مدل VAR ساختاری، به آزمون بروز نشانه‌های  بیماری هلندی در  بخش کشاورزی ایران پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد که ارزش افزوده بخش کشاورزی به شکل معنی دار  تحت تأثیر شوک نفتی قرار نگرفته است ولی با افزایش قیمت نفت، قیمت‌های نسبی کالاهای کشاورزی به ...  بیشتر

اندازه گیری فساد مالی در ایران با استفاده از منطق فازی ( رویکرد اقتصادی )

حسین صادقی سقدل؛ عباس عصاری آرانی؛ وحید شقاقی شهری

دوره 10، شماره 39 ، دی 1389، ، صفحه 139-174

چکیده
  فساد پدیدهای پیچیده، چند بعدی و دارای علل و آثار چندگانه است و دامنه آن از یک عمل فردی (مانند رشوه) تا یک سوء عمل فراگیر که تمام ارکان نظام سیاسی و اقتصادی را در برمیگیرد، گسترده است. به رغم پیچیدگی، دشواری و حساسیت سروکار یافتن با این عارضه، در سالهای اخیر مطالعات گستردهای در اندازهگیری فساد، بیان علل ارتکاب چنین فعالیت مجرمانه و ارائه ...  بیشتر