حسن عیدمحمدزاده؛ جواد رضایی؛ مرجان فقیه نصیری؛ محمدرضا توکلی بغدادآباد
دوره 10، شماره 36 ، فروردین 1389، ، صفحه 115-135
چکیده
در این مقاله به بررسی و ارزیابی کارایی کشورهای منتخب در زمینه اقتصاد دانش با استفاده از روش برنامهریزی خطی پرداخته شده است. بدین منظور و با توجه به آنکه در ارزیابی کارایی اغلب از دو روش پارامتری و ناپارامتری استفاده میشود، در این مقاله با بهرهگیری از روش ناپارامتری که بر پایه روشهای برنامهریزی ریاضی و بطور اخص روش تحلیل پوششی ...
بیشتر
در این مقاله به بررسی و ارزیابی کارایی کشورهای منتخب در زمینه اقتصاد دانش با استفاده از روش برنامهریزی خطی پرداخته شده است. بدین منظور و با توجه به آنکه در ارزیابی کارایی اغلب از دو روش پارامتری و ناپارامتری استفاده میشود، در این مقاله با بهرهگیری از روش ناپارامتری که بر پایه روشهای برنامهریزی ریاضی و بطور اخص روش تحلیل پوششی دادهها استوار است، کشور ایران و کشورهای منطقه را به لحاظ کارایی اقتصاد دانش طبقهبندی و رتبهبندی نمودهایم. شایان ذکر است که مزیت عمده روش تحلیل پوششی دادهها[1] (DEA) نسبت به سایر روشهای موجود برای اندازهگیری کارایی، این است که میتوان به وسیله آن کارایی واحدهایی را که دارای چند ورودی و چند خروجی(غیر قابل تبدیل به هم)هستند، ارزیابی نمود. در مقاله حاضر، با توجه به ورودیها و خروجیهای اقتصاد دانش در شانزده کشور منتخب و در طی سال 2005، به ارزیابی کارایی آنها با دو فرض بازدهی ثابت نسبت به مقیاس و نیز بازدهی متغیر نسبت به مقیاس پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که با فرض اول؛ کشورهای ترکیه، بحرین، اردن، سوریه و کویت در میان کشورهای آذربایجان، ازبکستان، امارات، ایران، پاکستان، تاجیکستان، قزاقستان، قطر، لبنان، عربستان صعودی و عمان از بیشترین کارایی برخوردار بوده و متوسط کارایی با این فرض، 9/72 درصد است. با در نظر داشتن فرض دوم؛ کشورهای آذربایجان و ازبکستان نیز به جمع کشورهای کارا میپیوندند که متوسط کارایی، با این فرض 75 درصد بوده. در نهایت با توجه به الگو بودن کشور ترکیه بر اساس یافتههای این تحقیق میتوان گفت که کشورهای ناکارا؛ بویژه ایران به منظور افزایش کارایی بایستی کشور ترکیه را الگوی خود قرار دهند. [1]. Data Envelopment Analysis
جمشید پژویان؛ مرجان فقیه نصیری
دوره 9، شماره 33 ، تیر 1388، ، صفحه 15-45
چکیده
مفهومرقابتمندی از جنبههای خرد و کلان قابل بررسی است. مطالعه حاضر در مفهوم رقابتمندی به چند نکته توجه دارد؛ اول اینکه این مفهوم در سیر تکوینی نظریات مزیت نسبی و مزیت نسبی پویا در جهان امروز مورد توجه اقتصاددانان تجارت قرار گرفته است؛ دوم در اغلب مطالعات، شاخصهای ترکیبی رقابتمندی، بر اساس عوامل تعیینکنندة آن دستهبندی شدهاند، ...
بیشتر
مفهومرقابتمندی از جنبههای خرد و کلان قابل بررسی است. مطالعه حاضر در مفهوم رقابتمندی به چند نکته توجه دارد؛ اول اینکه این مفهوم در سیر تکوینی نظریات مزیت نسبی و مزیت نسبی پویا در جهان امروز مورد توجه اقتصاددانان تجارت قرار گرفته است؛ دوم در اغلب مطالعات، شاخصهای ترکیبی رقابتمندی، بر اساس عوامل تعیینکنندة آن دستهبندی شدهاند، لیکن در این مطالعه علاوه بر توجه به عوامل تعیینکننده، به این موضوع نیز توجه شده که شاخصهای فوق بر کدامیک از مؤلفههای تابع تولید تأثیر میگذارند؛ زیرا رویکرد اصلی این مطالعه مبنی بر این است که عوامل رقابتمندی از طریق مؤلفههای تابع تولید منجر به رقابتمندی ملی و در نهایت رشد اقتصادی خواهد شد. از این رو در این مطالعه ابتدا به مرور مختصری از نظریههای مزیت نسبی، مزیت نسبی پویا و مزیت رقابتی پرداخته شده؛ سپس تعاریف مختلفی از رقابتمندی ارائه میشود و پس از آن با مرور مطالعات تجربی در مورد رقابتمندی، شاخصهای رقابتمندی کار، سرمایه و تکنولوژی را معرفی کرده و با روش تاکسونوی عددی برای 57 کشور جهان طی دوره 2003- 1995 شاخصهای مذکور محاسبه میشود. شایان ذکر است که کشور ایران در هیچیک از مطالعات انجام شده از رقابتمندی در سطح جهان وجود نداشته و برای این کشور محاسبهای وجود ندارد. در این مطالعه رتبة کشور ایران در شاخصهای معرفی شدة محاسبه و جایگاه رقابتمندی آن در میان کشورهای جهان معین شده است. برای ارزیابی شاخص محاسبه شده نیز، یک شاخص کلی از سه شاخص مذکور محاسبه و با شاخصهای مطالعات دیگر مقایسه میشود.