نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز

2 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی شیراز

چکیده

هدفازاین مقاله،برآوردوبررسیانواعتجارتدرونصنعت متقابل ایران و اعضای گروه جی هشت است.برایاینمنظور،میزانتجارتدرونصنعت ایران با گروه جی هشتبراساس شاخص‌های مهمگروبلولوید،فونتانوفردنبرگ و شاخص اظهر و الیوتدرسطح4رقم نظام هماهنگ توصیف و کدگذاری کالاها (HS) برای دوره زمانی 1388-1380 محاسبه شده است. براساس نتایج به‌دست آمده، میزان تجارت درون صنعت متقابل ایران و اعضای گروه جی هشت، در سطح پایین، اما طی زمان در حال افزایش است. همچنین سهم قابل ملاحظه‌ای از تجارت درون صنعت متقابل ایران و گروه جی هشت به تجارت درون صنعت عمودی اختصاص دارد. این موضوع از یک سو، نشان می‌دهد، فشار رقابتی بر کالاهای ایرانی اندک بوده و از سوی دیگر، با توجه به شاخص اظهر و الیوت سهم عمده تجارت درون صنعت از کالاهای با کیفیت پایین تشکیل شده است. به عبارت دیگر، تجارت خارجی ایران با اعضای گروه جی هشت بیشتر از نوع تجارت بین صنعتی است.

کلیدواژه‌ها

آذربایجانی، کریم و گل‌آرا ایزدی (1385)، تجارت درون صنعت ایران با چین: نگاهی نو، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 26.
آذربایجانی، کریم، سید کمیل طیبی و اصغر حق‌شناس (1384)، مطالعه پتانسیل تجاری ایران از دیدگاه تجارت درون صنعت ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 24.
راسخی، سعید، احمد جعفری صمیمی و اکبر زمانی (1387)، مبانی نظری اثر آزادسازی اقتصادی بر تجارت درون صنعت: یک مطالعه موردی برای ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.
راسخی، سعید (1386)، روش‌شناسی اندازه‌گیری تجارت درون صنعت: یک مطالعه موردی برای صنایع کارخانه‌ای ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 81.
راسخی، سعید (1387)، نقش ساختار بازار در تجارت خارجی (مطالعه موردی: صنایع کارخانه‌ای ایران)، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی.
ضیایی بیگدلی، محمدتقی و یوسف حسن‌پور (1383)، بررسی تجارت درون صنعت کشورهای عضو کنفرانس اسلامی (OIC)، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 31.
کلباسی، حسن، غلامعلی رئیسی اردلی و مهدی رئیسی (1383)، برآورد میزان تجارت درون صنعت متقابل ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 20.
گاندولفو، ژیان کارلو (1380)، تجارت بین‌الملل، ترجمة مهدی تقوی و تیمور محمدی، تهران، انتشارات پژوهشکده امور اقتصادی.
نفری، اکبر و سعید راسخی (1381)، برآورد تجارت درون صنعت در ایران، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 25.
Azhar, A. K., Elliott, R. J. R., and Liu, J (2006), On The Measurement of Product Quality in Intra-Industry Trade: an Empirical Test for China, China Economic Review, 19.
Azhar, A.K.M., and Elliott, R.J.R (2003), On the Measurement of Trade Induced Adjustment, Review of World Economics (Weltwirtschafiliches Archiv), 139.
Clark, Don, P (1998), Determinants of Intra-Industry Trade between the United States and Industrial Nation, International Trade Journal, 12(3).
Dixit, A.K., and Stiglitz, J.E (1977), Monopolistic Competition and Optimum Product Diversity, American Economic Review, 67.
Falvey, R. E (1981), Commercial Policy and Intra-industry Trade, Journal of International Economics, 11.
Falvey, R.E., and Kierzkowski, H (1985), Product Quality Intra-Industry Trade and (Im)Perfect Competition, in Kierzkowski, H. (ed.), Protection and Competition in international Trade, Blackwell: Oxford.
Flam, H., and Helpman, E (1987), Vertical Product Differentiation and North-South Trade, American Economic Review, 77.
Fontagne, L., and Freudenberg, M (1997), Intra-Industry Trade: Methodological Issues Reconsidered, CEPII Working paper 97/02.
Greenaway, D., Hine, R.C., and Milner, C (1995), Vertical and Horizontal Intra-Industry Trade: Some Cross-Sectional Evidence for the UK, Economic Journal, 105.
Greenaway, D., Milner, C.R., and Elliott, R.J.R (1999), UK Intra-Industry Trade with the EU North and South , Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61.
Grubel, H., and Lloyd, P (1975), Intra-Industry Trade, London, Macmillam.
Helpman, E (1981), International Trade in the Presence Product Differentiation, Economies of Scale and Monopolistic Competition, Journal of International Economics, 11.
Krugman, P.R (1979), Increasing Returns, Monopolistic Competition and International Trade, Journal of International Economics, 9.
Krugman, P.R., and Obstfeld, M (1991), International Economics: Theory and Policy, NewYork, Harper Collins.
Lancaster, K (1980), Intra-Industry Trade under Perfect Monopolistic Competition, Journal of International Economics, 10.
Lee, J., and Han, S (2008), Intra-Industry Trade and Tariff Rates of Korea and China, China Economic Review, 19.
Sawyer, W. C., Sprinkle, R. L., and Tochkov, K (2009),Patterns and Determinants of Intra-Industry Trade in Asia, Journal of Asian Economics, 21.
Shahbaz, M., and Carlos L. N (2010), Intra-Industry Trade: the Pakistan Experience, International Journal of Applied Economic, 7.
Shaked, A., and Sutton, J (1984), Natural Oligopolies and International Trade. In H. Kierzkowski (ed.) Monopolistic Competition and International Trade, Oxford, Oxford University Press.
Xing, Y (2007), Foreign Direct Investment and China's Bilateral Intra-Industry Trade with Japan and the US, Journal of Asian Economics, 18.