نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد و حسابداری- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 کارشناس ارشد اقتصاد

چکیده

در این مقاله به بررسی مهمترین عوامل کمّی مؤثر بر بهره‌وری انرژی در کارگاههای بزرگ صنعتی ایران طی دوره 81 - 1373 پرداخته شده است. نتایج حاصله از برآورد مدلها به روش ادغام داده‌های مقطعی و سری زمانی در سطح کد دو رقمی ISIC ، حاکی از آن است که در بین عوامل مورد بررسی، متوسط سرمایه به ازای هر واحد انرژی مصرفی و هزینه واقعی استفاده از سرمایه، بیشترین تأثیر را بر بهره‌وری انرژی داشته‌اند. بعد از آن متوسط نیروی کار به ازای هر واحد انرژی مصرفی ، هزینه های واقعی استفاده از نیروی کار و سهم برق از انرژی مصرفی به عنوان مهمترین عوامل مؤثر بر بهره‌وری انرژی شناخته شده‌اند. نسبت شاغلین با مدرک تحصیلی مهندسی به کل شاغلان تولیدی به‌عنوان متغیر جانشین فناوری، تأثیر مثبت و معنی‌داری بر بهره‌وری انرژی داشته است و همچنین قیمتهای نسبی حاملهای انرژی در دوره مورد بررسی نیز تأثیر معنی‌داری بر بهره‌وری انرژی در کارگاههای بزرگ صنعتی نداشته است.

کلیدواژه‌ها

1. امینی، علیرضا. اندازه‌گیری بهره‌وری و تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر آن در کارگاههای بزرگ صنعتی استان هرمزگان در مقایسه با کل کشور. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان هرمزگان، (١٣۷٩).
2. امینی‌، علیرضا. «تحلیل عوامل مؤثر بر تقاضای نیروی کار در کارگاه‌های بزرگ صنعتی ایران».‌ مجله برنامه و بودجه، سال هفتم، شماره ۷۸، (١٣۸۲).
3. امینی، علیرضا. «اندازه‌گیری و تحلیل روند بهره‌وری به تفکیک بخش‌های اقتصادی ایران».‌ مجله برنامه و بودجه، سال دهم، شماره ٩٣،‌ (١٣۸۴).
4. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، حسابهای ملی ایران، اداره حسابهای اقتصادی.
5. زمانی، مهدی. «بررسی ارتباط تغییرات مصرف انرژی و رشد بهره‌وری در بخش صنعت ایران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه مطالعات انرژی، (١٣۸١).
6. مرکز آمار ایران، نتایج آمارگیری از کارگاههای بزرگ صنعتی کشور در سالهای ۸١-۱۳۷٠.
7. وافی، داریوش. «تحلیل روند بهره‌وری انرژی در بخشهای مختلف اقتصادی طی سه دهه گذشته و محاسبه کشش نهاده‌ای و قیمتی انرژی در صنعت». همایش ملی انرژی ایران، شماره چهارم، (١٣۸۲).
8. وزارت نیرو، ترازنامه انرژی، (۱۳۸4-۱۳۸1).
9. یوسفی، سیاوش. «بررسی مصرف و شدت انرژی در بخش صنعت با تأکید بر تعیین اثرات تغییرات ساختاری در بخش صنعت روی مصرف انرژی به روش Decomposition». پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، (۱۳۸۱).
10. یزدی‌پور، فرزانه. «بررسی عوامل مؤثر بر بهره‌وری انرژی در کارگاههای بزرگ صنعتی ایران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده اقتصاد و حسابداری، (۱۳۸۴).
 
11. Adenikinju, Adeola F. Olumuyiawa, Alaba B. "Energy Use and Productivity Performance in the Nigerian Manufacturing Sector"., OPEC Review (September1999).
 
12. Gujarait, D. N. Basic Econometrics. Chapter 16, Part Three 2003.
 
13. Miketa, Asami. Mulder, Peter. "Energy-Productivity Convergence Across Developed and Developing Countries in 10 Manufacturing Sectors"., International Institute for Applied System Analysis Schlossplatz 1, A2361 Luxemburg, Austria, Interim Report, IR-03-068. (December 2003).
 
14. McKinsey & Company. "What is Energy Productivity?"., Research Topic: Energy Markets(2008).
 
15. Roy, Joyashree. et. all., "Productivity Trends in india′s Energy Intensive Industries"., Energy Journal, Vol. 20, No. 3, (April 1999): 33-61.
 
16. Uhlin, Hans-Erik. "Energy Productivity of Technological Agriculture- Lessons From the Transition of Swedish Agriculture"., Agriculture, Ecosystems & Environment, Vol.73, Issue 1, ( 22 March 1999): 63-81.
 
17. World Energy Council. Energy Efficiency Policies and Indicators: A Study of Energy Efficiency Indicators for Industry in APEC Economies. Published by: Asia Pacific Energy Research Centre, Institute of Energy Economics, Japan, Tokyo, March 2000.