نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

2 عضو هیات علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

تحولات فنی به عنوان یکی از منابع اصلی رشد بهره وری، نقش مهمی در رشد اقتصادی ایفا می‌کند. از این‌رو، در دوره بعد از جنگ جهانی دوم، تعیین اندازه و جهت تغییرات فن‌آوری موضوع تلاشهای پژوهشی فراوانی بوده است. در این مقاله ماهیت و روند تغییر فن‌آوری در صنعت ایران طی دوره زمانی 1387-1350 با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور یک تابع هزینه ترانسلوگ به همراه سیستم معادلات سهم هزینه به روش سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط (SUR)[1] برآورد گردید.
نتایج نشان داد نرخ تغییر فن‌آوری طی دوره مورد مطالعه 10/1- درصد بوده است. یعنی با گذشت زمان نرخ تغییر هزینه واحدهای تولیدی کاهش یافته است. علاوه بر‌این تغییر فن‌آوری در جهت استفاده بیشتر از عوامل انرژی و مواد و استفاده کمتر از عوامل نیروی کار و سرمایه بوده است.
 
 



 

کلیدواژه‌ها

- امامی میبدی، علی، اصول اندازه‌گیری بهره‌وری و کارایی، تهران، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، (1379).
2- امینی، امراله، تخمین و تحلیل تحولات فنی، کارآیی و بهره‌وری در صنعت خودروسازی ایران،  پایان نامه دکتری اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، (1379).
3- بیدرام، رسول، Eviews همگام با اقتصادسنجی،تهران، منشور بهره‌وری، (1381).
4- شرافت، محمد ناصر، بررسی ساختار فن‌آوریک تولید و برآورد تقاضای نهاده‌های تولید، معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی، (1375).
5- قره باغیان، مرتضی، اقتصاد و رشد و توسعه، تهران، نشرنی، (1371).
6- قره باغیان، مرتضی و مسعود همایونی فر، آثار تغییرات فنی و نهادی بر‌رشد تولید کشاورزی ایران، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال نهم، شماره 36 ( زمستان 1380) 44-23.
7- گجراتی، دامودار، مبانی اقتصادسنجی، ترجمه حمید ابریشمی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، (1378).
8- مرکز آمار ایران،آمار کارگاههای صنعتی کشور، سالهای مختلف.
9- هایامی، یوجیرو، اقتصاد توسعه- از فقر تا ثروت ملل، ترجمه غلامرضا آزاد ارمکی، تهران،  نشر نی، (1380).
10- Ahmad, S. “On the Theory of Induced Innovation”, Economic Journal, Vol. 76, No. 2 (June 1966): 344-357.  
11- Chambers, R. G. “Applied Production Analysis: A Dual Approach”, Cambridge University Press, 1988.
12- Datta,A. and S. Christoffersen. “Production Costs, Scale Economies and Technical Change in U.S. Textile and Apparel Industries”, School of Business Administration,Philadelphia university,2004.
13- Hayami, Y. and V. W. Ruttan. “Factor Prices and Technical Change in Agricultural Development:The United States and Japan, 1880-1966”, Journal of Political Economy, Vol. 78, No. 5 (September 1970): 1115-1141.
14- Intriligator, M. D. “Embodied Technical Change and Productivity in the United States, 1929-1958”, Review of Economics and Statistics, Vol. 47, No.1 (February 1965): 65-70.
15- Jorgenson, D. W. “The Embodiment Hypothesis”, Journal of Political Economy, Vol. 74, No.1 (February 1966): 1-17.
16- Kant, S. and J. C. Nautiyal. “Production Structure, Factor Substitution, Technical Change, and Total Factor Productivity”, Can. J. Forest Research, Vol.27, No.5 (August 1997): 701-710.
17- Machin, S. and J. V. Reenen. “Technology and Changes in Skill Structure: Evidence from Seven      OECD Countries”, The Quarterly Journal of Economics,Vol.113, No.4 (November 1998): 1215-1244.
18- McCarthy, M. D. “Embodied and Disembodied Technical Progress in the Constant Elasticity of Substitution Production Function”, Review of Economics and Statistics, Vol. 47, No. 1 (February 1965): 71-75.
19- Rasmussen, S. “Technological Change and Economies of Scale in Danish Agriculture”, The Royal eterinary and Agricultural University KVL, Copenhagen, 2000.
20- Romer, P. M. “ Endogenous Technological change”, Journal of politiocal Economy, Vol. 98, No. 5 (October 1990): 71-102.
21- Solow, R. M. “Technical Change and the Aggregate Production Function”, Review of Economics and  Statistics, Vol. 39, No. 3 (August 1957): 312-320.
22-Stevenson, R. “Measuring Technological Bias”, American Economic Review, Vol. 70, No.1 (March 1980): 162-173.
23- Thirtle, C., R. Townsend and J. Van Zyl. “ Testing the Induced Innovation Hypothesis: An Error Correction Model of South African Agriculture”, Agricultural Economics, Vol. 19, No. 1 (September 1998): 145-157.