شناسنامه علمی شماره

نویسنده

دانشیار اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

دورنمای جابه‌جایی ثروت در اقتصاد جهانی نشان می‌دهد، رشد اقتصادی با دیدگاه سنتی «رشد اقتصادی با تاکید بر دو گروه فقرا و ثروتمندان» نمیتواند تداوم رشد را به همراه داشته باشد. در بسیاری از کشورها منشأ فقر، قطبی شدن توزیع درآمد است. در واقع کوچک شدن اندازه طبقه میانی علاوه بر گسترش فقر، تداوم رشد اقتصادی را هم به مخاطره می‌اندازد. تاکید بر دو گروه فقیر و ثروتمند در فرآیند رشد، به سیاست‌های حمایتگرانه از فقرا می‌انجامد که پیامد تورمی این برنامه‌ها، طبقه متوسط را محدودتر می‌کند. تجارب سیاست‌های حمایتی در ایران این را مسأله به وضوح نشان می‌دهد.
به «اشتراک ‌گذاری رشد» یا رشد فراگیر از طریق منفعت‌ رسانی به طبقه متوسط، هر دو جنبه اقتصاد، یعنی پایداری رشد و اجتناب از تمرکز منافع و رانت ‌جویی را در بر می‌گیرد. یک طبقه متوسط بزرگ به معنی یک منبع تقاضای پایدار منجر به کاهش هزینه ثابت در تولید خواهد شد. نقش این طبقه را در پس‌انداز، کیفیت تقاضا، رشد و کاهش فقر نباید نادیده گرفت. این مقاله ارتباط اندازه طبقه متوسط (در مفهوم نسبی و مطلق) و رشد اقتصادی در ایران را در چارچوب یک الگوی ساده رشد ارزیابی می‌کند و به مسیرهایی که این عامل می‌تواند رشد را تحت تاثیر قرار دهد، اشاره می‌کند.

کلیدواژه‌ها

بانک مرکزی ایران، حساب‌های ملی،1390.
مرکزآمارایران، نتایج طرح درآمد و هزینه خانوار1390-1363.
Adelman,IrmaandCynthiaTaftMorris(1967),Society,Politics,andEconomicDevelopment:AQuantitativeApproach,JohnsHopkinsPress,Baltimore.
AguilardeMedeiros,C.(2004),“DesenvolvimentoEconómico,HeterogeneidadEstructuraleDistribuçaodeRendanoBrasil”.EconomíaeSociedade, Vol.13(2), PP169-74.
Alderson,A.S.,J. BeckfieldandF. Nielsen(2005),“ExactlyHowHasIncomeEqualityChanged?”,InternationalJournalofComparativeSociologyVol. 46, PP 405-423.
Banerjee,A.,andE.Duflo(2008),“WhatisMiddleClassabouttheMiddleClassesAroundtheWorld?”,JournalofEconomicPerspectives, Vol.22(2), PP3-28.
Banerjee,AbhijitV.andEsther Duflo (2008),“WhatisMiddleClassabouttheMiddleClassesaroundtheWorld?”,JournalofEconomicPerspectives,Vol.22,No.2,PP3–28.
Banerjee,A.andEstherDuflo(2007),“WhatisMiddleClassabouttheMiddleClassesAroundtheWorld?”MITDepartmentofEconomicsWorkingPaper07-29,Cambridge,MA.
Bhalla,S.(2009),TheMiddleClassKingdomsofIndiaandChina.PetersonInstituteforInternationalEconomics,Washington,DC,(forthcoming).
Birdsall,Nancy(2010), “The(Indispensable)MiddleClassinDevelopingCountries;or,TheRichand,theRest,NotthePoorandtheRest”,CenterforGlobalDevelopmen,WorkingPaperNo.207.
Birdsall,N.(2010),“The(indispensable)MiddleClassinDevelopingCountries”.In:R.KanburandM.Spenceeditors.EquityandGrowthinaGlobalizingWorld.Washington,DC,UnitedStates:CommissiononGrowthandDevelopment.
Birdsall,Nancy,AgustodelaTorreandRachelMenezes(2007),FairGrowth.Washington,D.C.CenterforGlobalDevelopment.
Birdsall,Nancy(2007),TheMacroeconomicFoundationsofInclusiveMiddle-ClassGrowth,2020FocusBriefontheWorld‘sPoorandHungryPeople,Washington,DC:IFPRI,Alsoavailableat:http://www.cgdev.org/content/publications/detail/14696/
Birdsall,NancyandRachelMenezes(2004),“TowardaNewSocialContractinLatinAmerica”,CenterforGlobalDevelopmentPolicyBrief(3)2.Alsoavailable:
http://www.cgdev.org/content/publications/detail/2837/.
Chun,Natalie,RanaHasan,andMehmetUlubasoglu(2011),“TheRoleoftheMiddleClassinEconomicDevelopment:WhatDoCross-CountryDataShow?”ADB(AsianevelopmentBank)EconomicsWorkingPaperSeriesNo.245.
Doepke,M.andF.Zilibotti(2007),“OccupationalChoiceandtheSpiritofCapitalism”,NBER,WorkingPaper12917,NationalBureauofEconomicResearchInc.,Cambridge,MA.
Easterly,William,JozefRitzenandMichaelWoolcock(2006),“SocialCohesion,Institutions,andGrowth.”Economics&PoliticsVol. 18(2), PP103-120.
Easterly,William (2001),“TheMiddleClassConsensusandEconomicDevelopment”,JournalofEconomicGrowth, Vol. 6(4), PP317-335.
Easterly,William(2001),“ThePoliticalEconomyofGrowthwithoutDevelopment:ACaseStudyofPakistan”,PaperfortheAnalyticalNarrativesofGrowthProject,KennedySchoolofGovernment,HarvardUniversity,June.
Easterly,William(2001)“TheMiddleClassConsensusandEconomicDevelopment.”JournalofEconomicGrowth, Vol.6(4), PP317-335.
Easterly,WilliamandStanleyFischer (2001),“InflationandthePoor.”JournalofMoney,CreditandBanking, Vol.33, No.2, PP160-78.
Easterly,W.(2000),“TheMiddleClassConsensusandEconomicDevelopment”,PolicyResearchWorkingPaper2346,WorldBank,Washington,DC.
Forster,M.andM. Ercole(2005),“IncomeDistributionandPovertyinOECDCountriesintheSecondHalfofthe1990s”.OECDSocial,EmploymentandMigration,WorkingpapersNo.22.
GalstonWilliam,(2009),“The"NewNormal"fortheUSAEconomy,Whatwillitbe?”,Brookings.WebCommentary,(September).
Graham(Eds.)(2000),NewMarkets,NewOpportunities?“EconomicandSocialMobilityinaChangingworld”,inNBirdsall,CGraham-2000-books.google.com
Kuznets,Simon(1955).“EconomicGrowthandIncomeInequality”,AmericanEconomicReview, Vol.45(1), PP1-28.
Kharas,Homi(2010),“TheEmergingMiddleClassinDevelopingCountries,OECD,GlobalDevelopmentOutlook”,WorkingPaperNo.285.
Loayza,N.,J.RigoliniandG.Llorente(2012),“DoMiddleClassesBringInstitutionalsReforms?”,PolicyResearchWorkingPaper6015,Washington,DC,UnitedStates:WorldBank.
Lopez-Calva,L.andE.Ortiz-Juarez(2011),“AVulnerabilityApproachtotheDefinitionoftheMiddleClass”,PolicyResearchWorkingPaper5902.Washington,DC,UnitedStates:WorldBank.
Lustig,Nora(editor)(1995),CopingwithAusterity:PovertyandInequalityinLatinAmerica.WashingtonD.C.TheBrookingsInstitution.
LuxembourgIncomeStudy(LIS)Database,http://www.lisdatacenter.org(multiplecountries;analysisrunin(2009)and(2010).
MurphyK.M.,AAndreiShleiferandRobertVishny(1989),“IncomeDistribution,MarketSize,andIndustrialization”,TheQuarterlyJournalofEconomics, Vol. 104(3), PP537-64.
OECD(2008).GrowingUnequal?IncomeDistributionandPovertyinOECDcountries.
OECDDevelopmentCenter(2010),WorkingPaperNo.285.            
Ravallion,M.(2010),“TheDevelopingWorld’sBulging(butVulnerable)Middle-Class.”WorldDevelopment,38(4):445–54.
Ravallion,M.(2009),“TheDevelopingWorld'sBulging(butVulnerable)MiddleClass”.PolicyResearchWorkingPaper4816.Washington,DC,UnitedStates:WorldBank.
Solimano,A.(2008),TheMiddleClassandtheDevelopmentProcess,SerieMacroeconómicadelDesarrollo65.Santiago,Chile:UnitedNations-ECLAC.
Thurow,L.(1987),“ASurgeinInequality”,ScientificAmerican, Vol. 256. PP30-37.
WorldBank(2007),“WorldDevelopmentIndicators”,Washington,DC.
WorldBank(2007),“ManagingtheNextWaveofGlobalization.”GlobalEconomicProspectsReport.WashingtonD.C.
WorldIncomeInequalityDatabase.(2007),WorldInstituteforDevelopmentEconomicsResearch(WIDER).