جابه‌جایی و پایداری نیروی کار ایران

زهره فلاح محسن خانی؛ فرهاد مهران؛ مریم جوادی

دوره 13، شماره 51 ، دی 1392، ، صفحه 1-17

چکیده
  ایجاد اشتغال پایدار یکی از اهداف مهم هر دولتی است. بنابراین، برنامه‌ریزی‌های کلان کشور علاوه بر شاخص‌های نیروی کار در مقاطع زمانی به شاخص‌های بیان‌کننده تغییرات نیروی کار نیز نیاز دارد. یکی از منابع اندازه‌گیری این شاخص‌ها، آمارگیری‌های نیروی کار با نمونه‌های چرخشی است. آمارگیری نیروی کار مرکز آمار ایران با استفاده از نمونه‌های ...  بیشتر

بررسی مقایسه‌ای سازوکار حراج بازار برق ایران با سازوکار حراج قیمت تسویه‌کننده بازار

جمشید پژویان؛ تیمور محمدی؛ جاوید بهرامی؛ فرامرز اتباعی

دوره 14، شماره 53 ، تیر 1393، ، صفحه 1-35

چکیده
  بررسی تأثیر سازوکار (مکانیزم) حراج انتخابی از بین حراج‌های متداول در بازارهای برق (حراج مبتنی‌بر قیمت تسویه‌کننده بازار و حراج مبتنی‌بر پرداخت برمبنای پیشنهاد) بر کارایی تولید، کارایی کل و متوسط قیمت انتظاری بازار در شرایط عدم تقارن اطلاعات بازیگران نسبت به هزینه نهایی بازیگر رقیب، موضوع مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد. در این راستا ...  بیشتر

تخمین کمی منابع رشد صنعتی در صنایع کارخانه‌ای ایران

محمدقلی یوسفی؛ الهه محمدی

دوره 13، شماره 50 ، مهر 1392، ، صفحه 1-15

چکیده
  با توجه به اهمیت صنایع کارخانه­ای به‌عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی، شناسایی منابع رشد صنعتی از نظر سیاست­گذاری و برنامه­ریزی حایز اهمیت است. در این مقاله از مدل چنری آن‌گونه که به‌وسیله کاووسی اصلاح شده است، استفاده می‌شود. داده­های آماری مربوط به تولیدات صنعتی صنایع کارخانه­ای با کدهای ISIC دو رقمی و اطلاعات مربوط به ...  بیشتر

نوآوری‌های نهادی کاهنده هزینه مبادله و توسعه اقتصادی: نگاهی به تجربه ایران

فرشاد مومنی؛ گلروز رمضان زاده ولیس

دوره 14، شماره 54 ، مهر 1393، ، صفحه 1-32

چکیده
  هدف این مقاله گشودن افق جدیدی به روی نظام تصمیم‌گیری و تخصیص منابع کشور برای پیشبرد اهداف توسعه ملی است. به این منظور با بهره‌گیری از دستگاه نظری نهادگرایی و با تکیه بر این یافته مهم نهادگرایان تاریخی که «تاریخ توسعه، تاریخ اقتصادی نوآوری‌های نهادی کاهنده هزینه مبادله است»، به بررسی عوامل زمینه‌ساز تغییرات نهادی و نقش برجسته ...  بیشتر

بررسی رابطه بین نرخ ارز و متغیرهای کلان اقتصادی (با استفاده از رهیافت BVAR با تابع پیشین SSVS): مطالعه موردی ایران

مهدی صادقی شاهدانی؛ حامد صاحب هنر؛ علی طاهری فرد؛ سیدرضا نخلی

دوره 13، شماره 49 ، تیر 1392، ، صفحه 1-48

چکیده
  نرخ ارز یکی از متغیرهای اصلی اقتصاد است که از کانال‌های مختلف بر سایر متغیرهای کلان اقتصادی تأثیر می‌گذارد. در این مقاله، آثار شوک‌های ارزی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران با استفاده از روش BVAR با تابع پیشینSSVS برآورد شده است. تمام مدل‌های بیزین مشتمل بر سه جزء اساسی تابع چگالی پیشین، تابع راست‌نمایی و تابع چگالی پسین است و بسته به ...  بیشتر

شناسایی عوامل مؤثر در بروز بحران بانکی در اقتصاد ایران

سعید مشیری؛ محمد نادعلی

دوره 13، شماره 48 ، فروردین 1392، ، صفحه 1-27

چکیده
  ساختار نظام بانکی در اقتصاد ایران طی سه دهه اخیر دارای نوسانات زیادی بوده است. شبکه بانکی در قبل از انقلاب، دارای ساختار مدیریتی دولتی و خصوصی بود و پس از انقلاب، تمام بانک‌های کشور ملی شدند و در مالکیت دولت درآمدند، در سال‌های اخیر دوباره مدیریت بانک‌های کشور به صورت دولتی و خصوصی درآمده است. اگرچه بحران‌های بانکی مانند هجوم بانکی ...  بیشتر

همکاری بین صادرکنندگان گاز منطقه خزر در صادرات گاز به اروپا با نگاه بر ملاحظات محیط زیستی در چهارچوب نظریه بازی

امیر جعفرزاده؛ عباس شاکری؛ فرشاد مومنی؛ قهرمان عبدلی

دوره 14، شماره 55 ، دی 1393، ، صفحه 1-40

چکیده
    یکی از مهمترین مناطق غنی به لحاظ ذخایر گاز طبیعی، منطقه معروف به کشورهای حاشیه دریای خزر 1است که شامل سه کشور مهم برای صادرات گاز، یعنی ایران، ترکمنستان و آذربایجان م یشود. یکی ازاهداف مهم و اصلی سه کشور یادشده حضور در بازارهای جهانی گاز است. برای صادرات گاز این منطقه،دو خط لوله به نا مهای خط لوله ترانس خزر و خط لوله نابوکو با هدف ...  بیشتر

بررسی عوامل مؤثر بر صادرات خدمات مطالعه موردی: صادرات خدمات فنی و مهندسی

خالد احمدزاده؛ کاظم یاوری؛ عباس عصاری آرانی؛ بهرام سحابی

دوره 12، شماره 47 ، دی 1391، ، صفحه 1-20

چکیده
  تجارت خدمات طی چند دهه اخیر، به‌ویژه در کشورهای در‌حال‌توسعه دارای روندی رو به رشد بوده است. صادرات خدمات علاوه بر توسعه بخش کالایی، باعث اشتغال‌زایی، بهبود تراز تجاری و رشد اقتصادی کشورها می‌شود. این نوشتار با رویکرد تحلیلی و توصیفی درصدد است عملکرد و عوامل مؤثر بر کل صادرات خدمات و همچنین زیربخش خدمات فنی و مهندسی را به‌طور خاص ...  بیشتر

تأثیر آزادسازی مالی و تجاری بر نوسان پذیری تولید در ایران

محسن ابراهیمی؛ حمیدرضا لارتی

دوره 12، شماره 46 ، مهر 1391، ، صفحه 1-26

چکیده
  در دهه­های اخیر، سیاست­های آزادسازی مالی و تجاری مورد توجه اغلب کشورها قرار گرفته و نتایج مختلفی را برای آنها به دنبال داشته است. به همین منظور در این تحقیق به دنبال بررسی تأثیر آزادسازی مالی و تجاری بر نوسان تولید در اقتصاد ایران با استفاده از الگوی خودرگرسیونی با وقفه­های توزیعی (ARDL) برای دوره زمانی 1349 تا 1386 هستیم. نتایج نشان ...  بیشتر

تحلیل اثرات یارانه بر تقاضای آب خانگی شهر تهران

عباسعلی ابونوری؛ اکرم مهرعلی

دوره 12، شماره 45 ، تیر 1391، ، صفحه 1-26

چکیده
  در این مطالعه به ­منظور تحلیل اثرات یارانه بر تقاضای آب خانگی ،تابع تقاضای بلندمدت آب خانگی در شهر تهران برآورد می­شود. داده‌ها به صورت سری زمانی فصلی است و دوره زمانی 1387-1379 را دربر می‌گیرد. متغیرهای توضیحی عبارت­اند از: قیمت متوسط آب، متوسط هزینه خانوار، شاخص کالاها و خدمات مصرفی، قیمت تمام­شده آب، یارانه، میزان بارندگی و ...  بیشتر

عوامل مؤثر بر هزینه تولیدی تورم‏ زدایی در کشورهای درحال‏ توسعه

ابراهیم التجائی؛ خدیجه ریاحی

دوره 12، شماره 44 ، فروردین 1391، ، صفحه 1-24

چکیده
  این پژوهش به دنبال بررسی تأثیر برخی عوامل مؤثر بر هزینه تولیدی تورم‏زدایی در کشورهای درحال‏توسعه است[1]. این هزینه که غالباً با عنوان نسبت فداکاری[2] شناخته می‏شود (و ما نیز در این مقاله همین عنوان را به کار می‏گیریم)، به صورت واکنش انباشته تولید به واکنش غیرانباشته تورم در مواجهه با شوک پولی انقباضی تعریف می‏شود. با آگاهی از ...  بیشتر

رشد اقتصادی و طبقه متوسط

سهیلا پروین

دوره 15، شماره 56 ، فروردین 1394، ، صفحه 1-42

چکیده
  دورنمای جابه‌جایی ثروت در اقتصاد جهانی نشان می‌دهد، رشد اقتصادی با دیدگاه سنتی «رشد اقتصادی با تاکید بر دو گروه فقرا و ثروتمندان» نمیتواند تداوم رشد را به همراه داشته باشد. در بسیاری از کشورها منشأ فقر، قطبی شدن توزیع درآمد است. در واقع کوچک شدن اندازه طبقه میانی علاوه بر گسترش فقر، تداوم رشد اقتصادی را هم به مخاطره می‌اندازد. ...  بیشتر

نهادگرایی قدیم و اقتصاد مرسوم؛ یک جدال فکری

محمود مشهدی احمد

دوره 15، شماره 57 ، تیر 1394، ، صفحه 1-38

چکیده
  در عرصه علم اقتصاد همواره شاهد هماوردی میان دو سنت فکری مهم، یعنی اقتصاد نئوکلاسیک و اقتصاد نهادگرا بوده‌ایم. این جدال فکری در سطوح مختلفی صورت گرفته است. از بنیادی‌ترین سطوح، یعنی مبانی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی گرفته تا سطوحی همچون دلالت‌های سیاستی. این مقاله قصد دارد به برخی از ابعاد و چالش‌های به وجود آمده در این چالش‌های ...  بیشتر

بررسی آسیب پذیری بخش های اقتصادی ناشی از محدودیت عرضه واردات واسطه: رویکرد مدل متغییر مختلط داده - ستانده

علی فریدزاد؛ حبیب مروت

دوره 15، شماره 58 ، مهر 1394، ، صفحه 1-36

چکیده
  اقتصاد مقاوتی که از آن به‌عنوان تاب‌آوری اقتصادی نیز نامبرده می‌شود از سال 1392 به عنوان بخشی از سیاست‌های اقتصادی  در کشور  مطرح شده است. در حال حاضر یکی از مسائل اصلی رویکرد سیاستگذاری در اقتصاد مقاومتی، بکارگیری نظریات علم اقتصاد متعارف برای حل مسائل کشور در چارچوب اقتصاد مقاومتی است. بنابراین در این مطالعه، به بررسی میزان ...  بیشتر

ماتریس حسابداری اجتماعی مالی ایران و کاربردهای آن در اقتصاد

فاطمه بزازان؛ زهرا سیفی شهپر

دوره 15، شماره 59 ، دی 1394، ، صفحه 1-34

https://doi.org/10.22054/joer.2016.1827

چکیده
  هدف این مقاله سنجش آثار جریان‌های مالی بر بخش واقعی اقتصاد ایران است. یکی از الگوهای قابل استفاده برای سنجش این آثار، الگوی ماتریس حسابداری اجتماعی مالی است. در این راستا، سوال اساسی پژوهش این است که بسط جریان مالی در چارچوب ماتریس حسابداری اجتماعی چگونه ضرایب فزاینده تولید را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟ برای این منظور با استفاده از ماتریس ...  بیشتر

بررسی تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در ایران

علی قنبری؛ مجید آقایی؛ مهدیه رضا قلی زاده

دوره 11، شماره 40 ، فروردین 1390، ، صفحه 1-29

چکیده
    از آن جایی که توسعه نهادها، موسسات و بازارهای مالی هر کشور می‌تواند تأثیرات معنا داری بر توزیع درآمد در آن کشور داشته باشد، در این مطالعه بر آن شدیم تا به بررسی رابطه میان توسعه مالی و نابرابری در ایران بپردازیم. بدین منظور با به کارگیری روش گشتاورهای تعمیم یافته ([1]GMM) و با استفاده از آزمون تئوری‌های موجود در این زمینه، رابطه میان ...  بیشتر

بررسی رابطه آزاد سازی اقتصادی با کارایی دولت در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا

احمد جعفری صمیمی؛ کبری آملی دیوا

دوره 10، شماره 39 ، دی 1389، ، صفحه 1-37

چکیده
  هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین آزادسازی اقتصادی و کارایی دولت در کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا طی سالهای 1995 تا 2008 است. به این منظور از اطلاعات شاخص آزادسازی اقتصادی بنیاد هریتیج و از شاخص کارایی دولت بانک جهانی استفاده شده است. در این مقاله سعی شده است تا بر پایه مطالعات نظری و تجربی انجام گرفته و در قالب یک الگوی اقتصادسنجی، با استفاده ...  بیشتر

نوسانات اقتصاد کلان و سازوکار انتقال پولی در ایران (رویکرد مدل DSGE)

سمیه شاه‌حسینی؛ جاوید بهرامی

دوره 16، شماره 60 ، فروردین 1395، ، صفحه 1-49

https://doi.org/10.22054/joer.2016.4200

چکیده
  شواهد تجربی مربوط به بحران مالی اخیر   نشان داده  است که بخش مالی نقش مهمی در انتقال شوک‌ها به بخش حقیقی اقتصاد بازی کرده است. با توجه به اهمیت تبیین کانال اعتباری مکانیزم انتقال پولی در ادبیات اقتصاد کلان، بررسی نقش بانک‌ها در طول ادوار تجاری ایران می‌تواند به درک بهتر نحوه اثرگذاری شوک‌های وارد بر اقتصاد کمک کند. در این ...  بیشتر

کنش جمعی؛ مکانیزمی در مسیر توسعه کارآفرینی مولد

محمود متوسلی؛ زینب آیینی؛ ژیلا ترابی

دوره 16، شماره 61 ، تیر 1395، ، صفحه 1-31

https://doi.org/10.22054/joer.2016.5288

چکیده
  امروزه کارآفرینی یکی از عوامل مهم در توسعه‌ اقتصادی کشورها بشمار می‌آید. در این میان تلاش برای هدایت کنش‌های کارآفرینانه در مسیرهای مولد و بهره‌ور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تئوری کارآفرینی مولد و غیرمولد بامول به نقش محیط نهادی در هدایت فعالیت‌های کارآفرینانه در مسیرهای مولد، غیرمولد و یا حتی مخرب اشاره دارد. یافتن ابزارهایی ...  بیشتر

محاسبه لایه پنهان مبادلات بین بخشی و ضرایب فزاینده مصرف آب در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران

علی عرب مازار یزدی؛ علی اصغر بانوئی؛ نگار اکبری

دوره 16، شماره 62 ، مهر 1395، ، صفحه 1-28

https://doi.org/10.22054/joer.2016.7020

چکیده
  در قلمرو ترکیبی اقتصاد و منابع طبیعی، مبادلات کالاها، خدمات و منابع طبیعی (آب و زمین) به دو صورت لایه آشکار و لایه پنهان در جریان است. نظام‌های حسابداری کلان و بخشی ارزشی (پولی) موجود فقط لایه‌های آشکار مبادلات کالاها و خدمات را که دارای قیمت و قابل مبادله در بازار هستند را نظام‌مند می‌کنند. لذا، مبادلات بین بخشی مقدار مصرف آب، اساسا ...  بیشتر

بیکاری بدتر است یا تورم؟ مقایسه اثر بیکاری و تورم بر شادی

مرتضی خورسندی؛ نسترن علی‌بابایی

دوره 16، شماره 63 ، دی 1395، ، صفحه 1-24

https://doi.org/10.22054/joer.2017.7582

چکیده
  از آنجا که بیکاری و تورم دو متغیر هدف در سیاست‌های اقتصادی بوده و در بسیاری موارد سیاستگذار ناچار است برای رسیدن به یکی، دیگری را قربانی کند، این سوال مطرح می‌شود که ترجیحات جامعه بین این دو هدف چگونه است. پاسخ مناسب زمانی حاصل می‌شود که میزان اثرگذاری هر کدام از این دو متغیر بر رفاه جامعه برآورد و مقایسه شود. در این مقاله، اثر بیکاری ...  بیشتر

ذهنی‌گرایی، بیناذهنیت و کنش خلاق در مکتب اتریشی

محمود متوسلی؛ علی رستمیان

دوره 17، شماره 64 ، فروردین 1396، ، صفحه 1-32

https://doi.org/10.22054/joer.2017.7663

چکیده
  مساله‌ ذهنیت و نسبت تعاملی آن با زمینه‌ اجتماعی و نهادی از جمله مسایلی است که به تازگی در رهیافت‌های نوین در حوزه‌ تبیین کنش انسانی در نظریه‌های اجتماعی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. کاستی‌های برآمده از فردگرایی روش‌شناختی خام که پدیده‌های اجتماعی را فارغ از تعامل‌ها و روابط میان‌فردی تبیین می‌کنند، ضرورت به میان آوردن ...  بیشتر

بررسی تحولات توزیع درآمدها در دوره هدفمندسازی یارانه‌ها: یک شبیه سازی خرد با در نظر گرفتن قدرت های خرید

علی مزیکی

دوره 17، شماره 65 ، تیر 1396، ، صفحه 1-24

https://doi.org/10.22054/joer.2017.7844

چکیده
  طرح هدفمند‌سازی یارانه‌ها در ایران در انتهای سال 1389 آغاز و یکی از اهداف آن بهبود توزیع درآمدها اعلام شد. در این مطالعه سعی برآن است تا اثرات این سیاست اقتصادی بر توزیع درآمدها مورد بررسی قرار گیرد. اهمیت این مطالعه از آن جهت است که این طرح ادامه داشته و نتایج فازهای قبلی برای کشور باید شناسایی و از اشکالات آن اجتناب شود. برای دستیابی ...  بیشتر